Η επόμενη μέρα στην Κούβα, μετά τον θάνατο του Φιντέλ Κάστρο, περιλαμβάνει επιτάχυνση του βηματισμού των οικονομικών μεταρρυθμίσεων και άνοιγμα της χώρας προς την οικονομία της αγοράς. Πρόκειται για μία προοπτική που ουδόλως αφήνει αδιάφορους Έλληνες επιχειρηματίες από συγκεκριμένους κλάδους, οι οποίοι, παρά τις μεγάλες δυσκολίες που υπάρχουν σε κάθε νέα αγορά, έχουν ήδη ανοίξει τον δρόμο και φιλοδοξούν να εντείνουν την παρουσία τους στη χώρα που είναι οικονομικά γνωστή για τα πούρα, το ρούμι και τον τουρισμό της. Ωστόσο, οι επενδυτικές ευκαιρίες δεν περιορίζονται μόνο σε αυτούς τους τομείς.
ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΣΤΗΝ ΑΚΤΟΠΛΟΪΑ
Η αποκατάσταση των οικονομικών σχέσεων μεταξύ ΗΠΑ και Κούβας, έχει καταρχάς ανοίξει τον δρόμο για τη δραστηριοποίηση ελληνικών εταιρειών στην ακτοπλοΐα και την κρουαζιέρα. Μάλιστα η United Caribbean Lines εταιρεία συμφερόντων Αλέξανδρου Παναγόπουλου της Attica Group θυγατρικής του ομίλου Marfin, έχει εξασφαλίσει τη μία από τις 7 ειδικές άδειες από το αρμόδιο U.S. Department of the Treasury’s Office of Foreign Assets Control, για την παροχή υπηρεσιών μεταφορών με επιβατηγά πλοία μεταξύ ΗΠΑ και Κούβας.
Εφόσον εκδοθούν και οι άλλες απαραίτητες κανονιστικές και άλλες άδειες από την κυβέρνηση της Κούβας, τότε αναμένεται να προχωρήσουν τα σχέδια που αφορούν στην καθημερινή απευθείας σύνδεση του λιμανιού της Αβάνας με το Μαϊάμι, απόστασης 230 μιλίων. Το επιχειρηματικό πλάνο της εταιρείας προβλέπει την κάλυψη των γραμμών με δύο Superfast χωρητικότητας 1700 επιβατών και 570 Ι.Χ. αυτοκινήτων. Βεβαίως οι οριστικές αποφάσεις θα εξαρτηθούν και από το περιβάλλον που θα δημιουργήσει το θεσμικό πλαίσιο μόλις αυτό οριστικοποιηθεί από τις αρχές της Κούβας. Το ευνοϊκό σενάριο θέλει να έχουν διαμορφωθεί οι κατάλληλες συνθήκες στις αρχές του επόμενου έτους.
ΟΙ ΜΠΙΖΝΕΣ ΤΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ
Τα ταξιδιωτικά πακέτα με προορισμό την Κούβα ήταν ιδιαίτερα δημοφιλή και για τους Έλληνες, ιδιαίτερα μέχρι το 2010, οπότε και ο προορισμός είχε έντονη ζήτηση, παρά το υψηλό κόστος του ταξιδιού (ένα πακέτο εννιά ημερών κατά μέσο όρο κοστίζει περίπου στα 1.400 ευρώ, σε μη εορταστικές περιόδους, ενώ στο ποσό αυτό προστίθενται και οι φόροι ύψους 650 ευρώ). Εντούτοις την τελευταία πενταετία, τα ταξιδιωτικά γραφεία καταγράφουν μείωση στη ζήτηση του συγκεκριμένου προορισμού, η οποία ξεπερνά το 20%, όχι μόνο της οικονομικής κρίσης που επηρέασε τις ταξιδιωτικές επιλογές των Ελλήνων τουριστών, αλλά και επειδή στο προσκήνιο έχουν έρθει εναλλακτικές επιλογές, όπως τα ταξίδια προς Κίνα, Ινδία, Ρωσία και Αυστραλία.
Παρ’ όλα αυτά, οι μπίζνες στην Κούβα ελληνικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον τομέα του Τουρισμού συνεχίζονται. Πρόσφατο παράδειγμα αποτελεί η απόφαση της Celestyal Cruises, σε συνέχεια της τρίτης επιτυχημένης της σεζόν, να επεκτείνει τα δρομολόγιά της καθ’ όλη τη διάρκεια του 2017 στην Κούβα, ξεκινώντας από τα τέλη του Νοεμβρίου. Φέτος υπολογίζεται πως 13, 5 χιλ. επιβάτες (Αμερικανοί, Καναδοί και Ευρωπαίοι, κυρίως Γερμανοί) επέλεξαν το συγκεκριμένο ταξίδι κρουαζιέρας για την Κούβα, ενώ για τη σεζόν που άρχισε ο αριθμός αυτό αναμένεται να εκτοξευτεί στους 36 χιλ. Η ελληνική εταιρεία δραστηριοποιείται στην αγορά μέσω της Cuba Cruises.
Κάποιες άλλες πληροφορίες θέλουν να εξετάζονται και άλλες τουριστικές επενδύσεις στον τομέα του real estate και των ξενοδοχείων, χωρίς, ωστόσο, να υπάρχει ακόμη κάποια ανακοινώσιμη εξέλιξη. Ήδη στην αγορά, πάντως, ετοιμάζουν κινήσεις μεγάλοι διεθνείς ξενοδοχειακοί όμιλοι όπως Hilton, Marriot και Hayatt.
ΔΕΣΜΟΙ ΣΤΗΝ ΠΟΝΤΟΠΟΡΟ
Η Κούβα είχε αποτελέσει στο παρελθόν μία από τις περιοχές δραστηριοποίησης για τις ελληνικές ναυτιλιακές εταιρείες, οι οποίες εικάζεται ότι είχαν και συνεργασίες με τις κρατικά ελεγχόμενες ναυτιλιακές της χώρας κυρίως στις αγορές των τάνκερ και των containerships.
Κάποια εξ αυτών των πλοίων χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά αργού πετρελαίου από τη Βενεζουέλα, που μέχρι πρόσφατα ήταν ο κύριος ενεργειακός προμηθευτής της Αβάνας. Επίσης Έλληνες πλοιοκτήτες είχαν στο παρελθόν επιχειρηματικές συνεργασίες και σε άλλους τομείς όπως η ναυπηγοεπισκευαστική βιομηχανία. Ο πλοιοκτήτης που στο παρελθόν είχε τους ισχυρότερους επιχειρηματικούς δεσμούς με την Κούβα, θεωρείται ο καπετάν Παναγιώτης Τσάκος. Εκ των Ελλήνων πλοιοκτητών που επίσης έχουν στο παρελθόν δραστηριοποιηθεί ή είδαν δείξει ενδιαφέρον για την Κούβα περιλαμβάνονται οι Α. Πολέμης, ο Δ. Γουρδομιχάλης, ο Δ. Λύρας και ο Ε. Μαρινάκης. Βεβαίως το οικονομικό άνοιγμα της χώρας και η έναρξη των εμπορικών σχέσεων με τις ΗΠΑ αναμένεται να δημιουργήσει νέα ώθηση και ευκαιρίες για τους έλληνες πλοικτήτες. Σημειώνεται εξάλλου ότι στον Πειραιά εδρεύει η Nordstrand Maritime & Trading, που αποτελεί τον ναυτιλιακό βραχίονα της Κούβας και διαχειρίζεται ένα σημαντικό αριθμό πλοίων του στόλου της χώρας. Η επιλογή είχε γίνει από τον ίδιο τον Κάστρο τη δεκαετία του ’80.
ΟΙ ΤΟΜΕΙΣ ΠΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΝ ΚΑΙ ΟΙ ΑΜΦΙΒΟΛΙΕΣ ΛΟΓΩ ΤΡΑΜΠ
Κάθε χρόνο στα τέλη Οκτωβρίου αρχές Νοεμβρίου πραγματοποιείται στην Κούβα η μεγάλη εμπορική και επιχειρηματική έκθεση Feria Internacional de la Habana, η οποία αποτελεί τον πόλο έλξης για επιχειρήσεις που ενδιαφέρονται να αναπτύξουν εμπορικούς δεσμούς ή να επενδύσουν στην Κούβα.
Μετά την αποκατάσταση των σχέσεων με τις ΗΠΑ, ήδη καταγράφεται έντονη κινητικότητα και επενδυτικό ενδιαφέρον στους τομείς των κατασκευών, της τεχνολογίας, των καταναλωτικών προϊόντων, της ενέργειας και του ορυκτού πλούτου.
Σύμφωνα με τα τελευταία επίσημα στοιχεία οι άμεσες ξένες επενδύσεις στην Κούβα αφορούσαν τους τομείς του τουρισμού και του real estate (52%), την ενέργεια (11%), τη βιομηχανία (10%), τις μεταφορές (5%), τον αγροτικό τομέα (5%) και τις κατασκευές (4%).
Οι προσδοκίες για μια νέα επενδυτική έκρηξη αποτυπώνονται στη διακύμανση του EFT της αμερικανικής επενδυτικής Thomas J. Herzefeld Advisors που διαπραγματεύεται στο Nasdaq και το οποίο έτρεξε ένα ράλι 15% αν και απέχει ακόμη αρκετά από τα υψηλά του δείκτη το καλοκαίρι του 2015.
Η διστακτικότητα των επενδυτών έχει να κάνει πρωτίστως με τις προθέσεις του νέου Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος στο παρελθόν είχε ασκήσει έντονη κριτική στην πολιτική ανοίγματος προς την Κούβα του Μπ. Ομπάμα.
Πηγή: Αναδημοσίευση από το “Κεφάλαιο” που κυκλοφορεί.
Χάρης Φλουδόπουλος