Η Ολομέλεια των προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων της χώρας συνεδρίασε την Κυριακή εκτάκτως στην Αθήνα για να τοποθετηθεί επί του νομοσχεδίου του υπουργείου Δικαιοσύνης για τον θεσμό της διαμεσολάβησης και σύμφωνα με ανακοίνωσή της, ζητά την απόσυρση του νομοσχεδίου για την υποχρεωτική διαμεσολάβηση με τη σημερινή του μορφή, άλλως την ουσιαστική του τροποποίηση.
Στην Ολομέλεια των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος (παρέστησαν 58 από τους 63 πρόεδρους των Συλλόγων) παρέστη και απάντησε σε ερωτήσεις, ο πρόεδρος της νομοπαρασκευαστικής επιτροπής του επίμαχου νομοσχεδίου, αρεοπαγίτης Χαράλαμπος Μαχαίρας.
Η Ολομέλεια σε σχετική ανακοίνωση αναφέρει, κατ΄ αρχάς, ότι «ο χρόνος διαβούλευσης των τριών εργασίμων ημερών που δόθηκε από το υπουργείο Δικαιοσύνης, εν μέσω δικαστικών διακοπών, δεν εξασφαλίζει ουσιαστική διαβούλευση και παραβιάζει τον νόμο 4046/2012 περί καλής νομοθέτησης».
Παράλληλα, οι δικηγόροι επισημαίνουν ότι «προκαλεί κατάπληξη η εισαγωγή του νομοσχεδίου με τη διαδικασία του κατεπείγοντος, παρότι δεν προκύπτει από τα μέχρι σήμερα διαθέσιμα στην Ολομέλεια έγγραφα στοιχεία ότι, πρόκειται για προαπαιτούμενο των θεσμών στο πλαίσιο της παρούσας αξιολόγησης.
Ακόμη, η Ολομέλεια αναφέρει ότι «το δικηγορικό σώμα τάσσεται σταθερά υπέρ των εναλλακτικών μορφών επίλυσης διαφορών, όπως η διαμεσολάβηση, η δικαστική μεσολάβηση και η διαιτησία, που μπορούν να συμβάλουν στην ταχεία και αποτελεσματική επίλυση των διαφορών» και τονίζει ότι «αποτελεί θεμελιακό χαρακτηριστικό του θεσμού της διαμεσολάβησης η εκούσια υπαγωγή των μερών σε αυτόν».
Η Ολομέλεια «τάσσεται σταθερά κατά της υποχρεωτικής διαμεσολάβησης, όπως εισάγεται με το προκείμενο νομοσχέδιο», καθώς μάλιστα «εισάγεται σε αδικαιολόγητα εκτεταμένο εύρος διαφορών και μάλιστα προβλέπει αυξημένο κόστος για τους πολίτες».
Επίσης, αναφέρει η Ολομέλεια, ότι «παραβιάζει το ενωσιακό δίκαιο (βλ. απόφαση του Δικαστηρίου Ευρωπαϊκής Ένωσης της 14ης Ιουνίου 2017) και δημιουργεί ζητήματα συνταγματικότητας, καθώς θέτει δυσανάλογο εμπόδιο για την πρόσβαση στον φυσικό δικαστή και την παροχή δικαστικής προστασίας (Σύνταγμα 8 και 20 και Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου 6)» και προσθέτει ότι «η νομοθετική επιλογή της υποχρεωτικότητας αποκλίνει ουσιωδώς από όλα σχεδόν τα ευρωπαϊκά νομοθετικά πρότυπα, όπου η διαμεσολάβηση δεν είναι υποχρεωτική».
Η Ολομέλεια καταλήγει ότι θεωρεί «επιβεβλημένη την απόσυρση του νομοσχεδίου με τη σημερινή του μορφή, άλλως την ουσιαστική του τροποποίηση».
Υπενθυμίζεται ότι η διαμεσολάβηση είναι ένας τρόπος εξωδικαστικής επίλυσης των διαφορών, ο οποίος διαρκώς κερδίζει έδαφος διεθνώς, καθώς διευθετεί σε σύντομο χρόνο ιδιωτικές διαφορές. Το θετικό της διαδικασίας είναι πως συμβάλει στην αποσυμφόρηση των δικαστηρίων από υποθέσεις που μπορούν να επιλυθούν εύκολα με εξωδικαστικό τρόπο.
Έως σήμερα, σύμφωνα με το νόμο 3898/2010, με διαμεσολάβηση επιλύονται διαφορές ιδιωτικού δικαίου για τις οποίες τα μέρη έχουν εξουσία διάθεσης του αντικειμένου της διαφοράς. Σε αυτές συμπεριλαμβάνεται η πλειοψηφία των διαφορών των ιδιωτών (π.χ. περιουσιακές, εμπορικές, μισθωτικές, κληρονομικές, μέρος των οικογενειακών διαφορών κλπ.). Δεν συμπεριλαμβάνονται οι διαφορές δημοσίου δικαίου (π.χ. φορολογικές διαφορές ) ή διαφορές ιδιωτικού δικαίου που απαιτούν την έκδοση δικαστικής απόφασης (π.χ. διαζύγιο).
Με το ν. 3898/2010 τα μέρη προσέρχονται στη διαδικασία διαμεσολάβησης εκουσίως – με τη δική τους θέληση- συνοδευόμενα από τους δικηγόρους τους και με τη βοήθεια του ανεξάρτητου και αμερόληπτου διαμεσολαβητή (που οι διάδικοι επιλέγουν), διαπραγματεύονται την επίλυση της διαφοράς τους με συμφωνία, η οποία αποτυπώνεται στο πρακτικό της διαμεσολάβησης. Όλη αυτή η διαδικασία αλλάζει πλέον σημαντικά.
Το νομοσχέδιο «Κοντονή» για τη διαμεσολάβηση καθιστά υποχρεωτική την υπαγωγή ορισμένων ιδιωτικών διαφορών στη διαδικασία της διαμεσολάβησης καθώς και την υποχρέωση ενημέρωσης από τον πληρεξούσιο δικηγόρο για αυτές. Όπως σημειώνεται, εάν δεν υπάρχει γραπτή συμφωνία των μερών, η αμοιβή του διαμεσολαβητή ορίζεται στα 100 ευρώ για τις υπηρεσίες μιας ώρας και η ελάχιστη αμοιβή που δύναται να λάβει είναι τα 250 ευρώ. Αυτό το κόστος είναι ανεξάρτητο από τις αμοιβές των δικηγόρων των δύο μερών.
Όπως αναφέρει το νομοσχέδιο, πριν από κάθε προσφυγή στο δικαστήριο και επί ποινή απαραδέκτου της συζήτησης του ενδίκου βοηθήματος, θα υπάγονται υποχρεωτικά στη διαδικασία της διαμεσολάβησης οι εξής διαφορές
- Οι διαφορές από δανειακές συμβάσεις μεταξύ τραπεζικών ιδρυμάτων και φυσικών ή νομικών προσώπων, όταν η απαίτηση του δανειστή δεν είναι εξοπλισμένη με εμπράγματη ασφάλεια.
- Οι διαφορές από χρηματιστηριακές συμβάσεις.
- Οι διαφορές από την χορήγηση και την χρήση πιστωτικών καρτών.
- Οι διαφορές από αμοιβές και οι εργατικές διαφορές.
- Οικογενειακές διαφορές, εξαιρουμένων των διαζυγίων.
- Οι διαφορές για ζημίες από αυτοκίνητο (εκτός αν επήλθε θάνατος ή σωματική βλάβη).
- Οι διαφορές ανάμεσα στους ιδιοκτήτες ορόφων ή διαμερισμάτων σε πολυκατοικίες.
- Οι διαφορές που αφορούν σε απαιτήσεις αποζημίωσης ασθενών σε βάρος ιατρών.
- Οι διαφορές που δημιουργούνται από την προσβολή εμπορικών σημάτων ή βιομηχανικών.
- Οι διαφορές που πηγάζουν από πράξεις του θαλασσίου εμπορίου και τη χρησιμοποίηση, λειτουργία ή ναυσιπλοΐα πλοίου.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ