Οι κυβερνήσεις αντιμετωπίζουν τον Πολιτισμό «ως παρία» , αν και «είναι η μεγαλύτερη προίκα που έχει η χώρα μας» , επισημαίνει -μιλώντας στο HANIA.news – ο πρόεδρος του σωματείου «ΔΙΑΖΩΜΑ», πρώην υπουργός Σταύρος Μπένος , τονίζοντας, παράλληλα, ότι το πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα θεωρεί ότι υποδομές και ανάπτυξη είναι έννοιες ταυτόσημες, αν και αυτό δεν ισχύει στην πραγματικότητα.
Ο κ. Μπένος, ο οποίος, ως Υπουργός, ήταν ο εμπνευστής της ίδρυσης και λειτουργίας των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών , ενός θεσμού που αποτέλεσε τομή στην προσπάθεια εκσυγχρονισμού της Δημόσιας Διοίκησης, υπογραμμίζει, ακόμη, ότι τα ΚΕΠ «δεν έχουν δώσει ούτε το 5% της δυναμικότητάς τους» και αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι «οι δυνάμεις του λαϊκισμού και τα πελατειακά δίκτυα της χώρας είναι παντοδύναμα».
Σημειώνει, δε, ότι «ο μεταπολιτευτικός κύκλος ήταν μια συντριβή των δυνάμεων της μεταρρύθμισης και του εκσυγχρονισμού από τις δυνάμεις του λαϊκισμού. Όμως, πιστεύω ότι τα αντισώματα που έχουν δημιουργηθεί, ολοένα και περισσότερο, δίνουν νέα ορμή σε αυτές τις δυνάμεις αρκεί να συνενωθούν και στο εποικοδόμημα, δηλαδή στην πολιτική σκηνή και να εκφραστούν».
Ο κ. Μπένος βρέθηκε στα Χανιά το Σάββατο 9 Απριλίου για τις εργασίες του 2ου Φόρουμ «Κρήτη και UNESCO» , με θέμα «Δίκτυα, Διαδρομές και Συνέργειες» , που διοργάνωσαν το απόγευμα της ίδιας ημέρας η Περιφερειακή Ενότητα Χανίων και η ΚΕΠΠΕΔΗΧ – ΚΑΜ , στο Κέντρο Αρχιτεκτονικής Μεσογείου, στο ενετικό λιμάνι. Στο περιθώριο του εξαιρετικά ενδιαφέροντος φόρουμ, μίλησε στο HANIA.news .
Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Πώς αντιμετωπίζουν, τα τελευταία χρόνια, τον τομέα του Πολιτισμού οι ελληνικές κυβερνήσεις;
Σ.Μ.: Δυστυχώς ως παρία. Σαν να είναι κάτι περιθωριακό. Ενώ είναι η μεγαλύτερη προίκα που έχει η χώρα μας. Το απόθεμα, δηλαδή, το πολιτιστικό και το περιβαλλοντικό είναι το πιο ισχυρό χαρτί της χώρας μας. Μόνο που δεν έχει αξιοποιηθεί ακόμα και δεν έχει αξιοποιηθεί και σωστά, όπου έχει αξιοποιηθεί. Γι΄ αυτό είμαστε σήμερα εδώ, για να δείξουμε τον δρόμο που έχει χαράξει το ΔΙΑΖΩΜΑ με όλες τις δυνάμεις της χώρας, και το κεντρικό κράτος και την Αυτοδιοίκηση, αλλά κυρίως την κοινωνία και την επιχειρηματικότητα. Πώς μπορεί, δηλαδή, όταν δουλεύουμε όλοι μαζί να πετύχουμε ένα ποιοτικό άλμα για τη χώρα μας και να φέρουμε τα μνημεία στο κέντρο της αειφορίας και της βιώσιμης ανάπτυξης της χώρας.
Δυστυχώς, οι δυνάμεις του λαϊκισμού και τα πελατειακά δίκτυα τής χώρας είναι παντοδύναμα. Πίσω από κάθε δημόσια υπόθεση βρίσκεται ένα δυνατό σύστημα πελατειακών δικτύων.
Θεωρείτε ότι αυτό είναι θέμα αντίληψης;
Σ.Μ.: Κυρίως. Δεν είναι θέμα χρημάτων. Δεν χρειαζόμαστε πόρους γι΄ αυτό. Αλλαγή νοοτροπίας. Να το πω πιο απλά. Στην Ελλάδα, δυστυχώς το πολιτικό σύστημα συγχέει δύο έννοιες – νομίζει ότι είναι ταυτόσημες, ενώ δεν είναι: τις υποδομές με την ανάπτυξη. Οι υποδομές, όπως λένε οι μαθηματικοί, είναι η αναγκαία, η προϋπόθεση, αλλά όχι η ικανή συνθήκη. Δεν φτάνει. Για να μπορέσουν οι υποδομές να αξιοποιηθούν πρέπει να μπουν στην πραγματική ζωή. Να αποκτήσουν περιεχόμενο. Τώρα έχουμε τεράστιες αρχαιολογικές υποδομές και φυσικά μνημεία σε όλη τη χώρα και στην Κρήτη, που δεν έχουν συνδεθεί λειτουργικά με τη ζωή της Κρήτης, με την καθημερινότητά της, με την ανάπτυξή της, με την τουριστική της οικονομία. Αυτό θέλει να κάνει το «ΔΙΑΖΩΜΑ». Κι έχουμε ένα τεράστιο πλεονέκτημα αυτήν την περίοδο. Έχουμε ένα σύμμαχο, που είναι η Ευρώπη, με το νέο ΕΣΠΑ. Το νέο ΕΣΠΑ επιτακτικά μας λέει αυτή τη φορά ότι θέλει ολιστικά προγράμματα. Θέλει, δηλαδή, να αξιοποιήσουμε μας λέει, όλες τις υποδομές που υπάρχουν και να κάνουμε ολοκληρωμένα προγράμματα, που θα εντάσσουν αυτές τις υποδομές στην πραγματική ζωή και στην πραγματική οικονομία.
Λέτε ότι τα μνημεία πρέπει να είναι στο κέντρο της ανάπτυξης. Ποιος πρέπει να είναι, κατά τη γνώμη σας, ο σχεδιασμός στην Κρήτη για την επίτευξη του συγκεκριμένου στόχου;
Σ.Μ.: Η Κρήτη έχει το εκπληκτικό πλεονέκτημα να έχει δυναμικά μνημεία όλων των εποχών, από τη μινωική περίοδο, που στην ουσία είναι και το μεγάλο της χαρτί. Αλλά και όλες οι άλλες περίοδοι έχουν πολύ σημαντικά μνημεία. Έχετε και την ενετοκρατία που έχει αφήσει πολύ σημαντικά μνημεία, μέχρι και τα σύγχρονα μνημεία πολιτισμού. Γι΄ αυτό πιστεύω ότι το πρόγραμμα που πρέπει να χτιστεί στην Κρήτη πρέπει να είναι διαχρονικό. Πρέπει να ενώσουμε όλες αυτές τις εποχές σε ένα ωραίο μυθολογικό ταξίδι, που θα του δώσουμε, όμως, σάρκα και οστά. Να το φέρουμε στη ζωή μας, στην πραγματικότητα, στην καθημερινότητα, στην οικονομία.
Στην Ελλάδα, δυστυχώς το πολιτικό σύστημα συγχέει δύο έννοιες – νομίζει ότι είναι ταυτόσημες, ενώ δεν είναι: τις υποδομές με την ανάπτυξη.
Ο Σταύρος Μπένος στο Κέντρο Αρχιτεκτονικής Μεσογείου, στο ενετικό λιμάνι των Χανίων
Είστε ο ιδρυτής των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠ), που αποτελούν έναν θεσμό – τομή για την αντιμετώπιση της γραφειοκρατίας. Ωστόσο, τα προβλήματα δεν έχουν λυθεί. Η γραφειοκρατία παραμένει μεγάλος «βραχνάς». Γιατί αρνούμαστε να εκσυγχρονιστούμε;
Σ.Μ.: Γιατί δυστυχώς οι δυνάμεις του λαϊκισμού και τα πελατειακά δίκτυα τής χώρας είναι παντοδύναμα. Πίσω από κάθε δημόσια υπόθεση βρίσκεται ένα δυνατό σύστημα πελατειακών δικτύων. Τα ΚΕΠ, αν αναπτυχθούν στο αρχικό οραματικό τους περιεχόμενο, θα τα τσακίσουν όλα αυτά τα δίκτυα, γιατί τα ΚΕΠ δεν έχουν δώσει ούτε το 5% της δυναμικότητάς τους. Τα ΚΕΠ, δηλαδή, στην ουσία σχεδιάστηκαν ως υποκαταστήματα του κράτους. Όπως είναι οι τράπεζες. Να είναι το μοναδικό σημείο επαφής των πολιτών με το κράτος. Αλλά όταν ήρθε η ώρα να μπούνε στα δύσκολα, όπως είναι οι Πολεοδομίες, τα Ασφαλιστικά Ταμεία, το αγροτικό κομμάτι, οι μετανάστες, τότε αντέδρασαν σφοδρά τα πελατειακά δίκτυα και τα έχουν καθηλώσει. Αν, λοιπόν, μπορέσουν τα ΚΕΠ πραγματικά να ανοίξουν τα φτερά τους και να απλωθούν σε όλο το εύρος του Δημοσίου και της διοικητικής εξυπηρέτησης τότε πιστεύω ότι θα έχει τσακιστεί η γραφειοκρατία και θα ζήσουμε μια καινούρια εποχή.
Η χώρα βρίσκεται σε μία συνεχή «περιδίνηση» τα τελευταία χρόνια. Μιλάτε για παντοδύναμες «δυνάμεις του λαϊκισμού». Υπάρχει ελπίδα;
Σ.Μ.: Το «ΔΙΑΖΩΜΑ» έχει κάτι αισιόδοξο, γιατί έχουν αθροιστεί τόσες δυνάμεις στο «ΔΙΑΖΩΜΑ», που εγώ λέω ότι είναι οι δυνάμεις του φωτός, Είναι, δηλαδή, η άρνηση των πολιτών της χώρας να δεχθούν ότι αυτή η πραγματικότητα που ζουν είναι αυτή που αντιστοιχεί σε αυτούς. Θέλουν να πουν, με μια κουβέντα, ότι δεν μας αξίζει αυτό που ζούμε και θέλουν να βγάλουν μπροστά το φωτεινό τους πρόσωπο. Πιστεύω ότι η ώρα αυτών των δυνάμεων σιγά – σιγά θα έλθει. Ας μην ξεγελιόμαστε, ο μεταπολιτευτικός κύκλος ήταν μια συντριβή των δυνάμεων της μεταρρύθμισης και του εκσυγχρονισμού από τις δυνάμεις του λαϊκισμού. Όμως, πιστεύω ότι τα αντισώματα που έχουν δημιουργηθεί, ολοένα και περισσότερο δίνουν νέα ορμή σε αυτές τις δυνάμεις, αρκεί να συνενωθούν και στο εποικοδόμημα, δηλαδή στην πολιτική σκηνή, και να εκφραστούν.
Πιστεύω ότι το πρόγραμμα που πρέπει να χτιστεί στην Κρήτη πρέπει να είναι διαχρονικό. Πρέπει να ενώσουμε όλες αυτές τις εποχές σε ένα ωραίο μυθολογικό ταξίδι, που θα του δώσουμε, όμως, σάρκα και οστά. Να το φέρουμε στη ζωή μας, στην πραγματικότητα, στην καθημερινότητα, στην οικονομία.
Εσείς σκοπεύετε να επαναδραστηριοποιηθείτε στην ενεργό πολιτική;
Σ.Μ.: Όχι. Εγώ στην τρέχουσα πολιτική δεν πρόκειται να επανέλθω. Είναι φιλοσοφική απόφαση για μένα. Ενεπλάκην μόνο σε μια στιγμή και μάλιστα με ημερομηνία τέλους, με το Κίνημα των «58», που είχαμε φιλοδοξήσει να δώσουμε μια πνοή στις δυνάμεις της μεταρρύθμισης και του εκσυγχρονισμού. Αλλά και τότε είχα δηλώσει και δημόσια ότι ήταν για μένα μία εμπλοκή με τέλος. Είμαι ταγμένος απόλυτα σε αυτό που κάνω τώρα.
ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΤΑΥΡΟΣ ΜΠΕΝΟΣ
Ο Σταύρος Μπένος γεννήθηκε στην Καλαμάτα στις 30 Δεκεμβρίου 1947 και είναι τοπογράφος – μηχανικός.
Υπηρέτησε τον δημόσιο βίο της χώρας ως:
• Δήμαρχος Καλαμάτας (1979 – 1990).
• Βουλευτής (Μεσσηνίας 1990 – 2004, Β΄ Αθήνας 2004 – 2007).
• Υφυπουργός Πολιτισμού στην τελευταία κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου.
• Υπουργός Πολιτισμού, Υπουργός Αιγαίου και Υφυπουργός Δημόσιας Διοίκησης στις κυβερνήσεις Κώστα Σημίτη.
Οι σημαντικότεροι σταθμοί στη διαδρομή του στη δημόσια σφαίρα είναι:
• Η ανασυγκρότηση της Καλαμάτας μετά τους καταστρεπτικούς σεισμούς του Σεπτεμβρίου του 1986, που βραβεύθηκε τόσο από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Πολεοδόμων (πρότυπη και ανθρωποκεντρική πολεοδομική ανάταξη της Καλαμάτας), όσο και από τη Europa Nostra. (Διάσωση και ανάδειξη των μνημείων της πόλης).
• Η ίδρυση και λειτουργία των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠ).
• Η ίδρυση και λειτουργία του σωματείου «ΔΙΑΖΩΜΑ» .