Καθώς η Σαρακοστή έχει αρχίσει την «κάθοδό» της προς την κορύφωση του Πάσχα, το σκηνικό στον τουριστικό τομέα του Νομού Χανίων είναι ακόμα ως ένα βαθμό αδιευκρίνιστο, με μια σαφή «θετική κλίση», η οποία όμως δεν έχει εξαργυρωθεί ακόμα. Το ίδιο αδιευκρίνιστο παραμένει από τα μέσα του Μάρτη, όταν στην έκθεση του Βερολίνου (ΙΤΒ 2016), νιώσαμε μια συγκρατημένη αισιοδοξία, μέσα όμως από συμπληγάδες!
Στα ελληνικά περίπτερα γινόταν «ο χαμός», αλλά οι φράσεις και λέξεις που κυριαρχούσαν ήταν πάλι, «χαμηλές προκρατήσεις » , «… πρέπει να περιμένουμε να γεμίσει πρώτα η Ιβηρική » , «μεγαλύτερες εκπτώσεις και καλύτερες προσφορές » και φυσικά, «… last minute booking » . Υπήρξε -και υπάρχει- αισιοδοξία, με αρκετά «αλλά», που θα κληθούν και πάλι να λύσουν οι ξενοδόχοι, πριν η Υπουργός πανηγυρίσει για μια ακόμα χρονιά.
Οι Σκανδιναβοί θα πάνε σίγουρα καλά, το ίδιο και οι Βρετανοί , οι Γερμανοί άσχημα με τη βούλα, οι εταιρείες χαμηλού κόστους πάλι με θετικό πρόσημο και περιμένοντας τις κινήσεις και τη στρατηγική της Fraport, διαπιστώνουμε ότι τις μέρες που γράφονται αυτές οι αράδες ακόμα δεν έχουμε «ανοίξει», αλλά πάμε για το «άνοιγμα» της σαιζόν. Ένα ακόμα αρνητικό όσο και ασφαλές συμπέρασμα: Ακόμα και αυτό το επτάμηνο Απριλίου – Οκτωβρίου είναι πλέον αμφισβητήσιμο! Ανάμεσα σε όλες αυτές τις σχετικά άναρχα αραδιασμένες σκέψεις, ας επιχειρήσουμε να κάνουμε μια ακόμα ανάλυση θετικών και αρνητικών, πλεονεκτημάτων και μειονεκτημάτων, δυνατών και αδύνατων σημείων, ευκαιριών και απειλών, για τον Τουρισμό, στο Νομό ή την Περιφερειακή Ενότητα των Χανίων, ξεκινώντας με τη ματιά του πελάτη, εκείνου, που εν τέλει μας πληρώνει…
Αυτός λοιπόν, ο μισθοδότης μας, ο stakeholder της βαριάς Ελληνικής Βιομηχανίας, επιβράβευσε για μια ακόμα φορά στις έρευνες που έγιναν και στις οποίες συμμετείχε, τις πολύ καλές ξενοδοχειακές μας υποδομές, τα καταλύματά μας, αλλά και το εξαιρετικά καλό επίπεδο υπηρεσιών και την παραδοσιακή μας φιλοξενία. Στα «καλά νέα» η σαφής βελτίωση των υποδομών στο επίπεδο των τηλεπικοινωνιών, η οποία έδωσε -μέσω των αναβαθμισμένων δημοσίων δικτύων- μεγάλη ώθηση στα ιδιωτικά ενσύρματα και κυρίως ασύρματα δίκτυα με αποτέλεσμα ο ταξιδιώτης να μπορεί να δουλέψει ή κατ’ ελάχιστον να επικοινωνήσει στις διακοπές του, με τον τρόπο που «εν πάσει περιπτώσει», ο ίδιος θέλει. Με λίγα λόγια έχουμε πια Wi-Fi της ανθρωπιάς, δημόσια και ιδιωτικά, κατά κόρον δωρεάν και αυτό είναι επίσης καλό νέο, όπως και το γεγονός ότι το ΚΤΕΛ δεν είναι πια «ότι να ‘ναι», αλλά έχει μια πιο σοβαρή υπόσταση.
Όμως μετά τα καλά νέα έρχονται τα κακά και μαζί με αυτά οι κακές οδικές υποδομές και ακόμα περισσότερο, οι κάκιστες σημάνεις . Είναι περίεργο πως στα Χανιά, καμιά Υπηρεσία δεν έχει ασχοληθεί συστηματικά με το τι θα μπορούσε να κάνει με σκοπό να γίνει πράξη η σήμανση που θα μπορεί να καθοδηγήσει αποτελεσματικά έναν ταξιδιώτη που μόλις κατέβηκε, με ευκολία και εργονομία στον προορισμό του. Στα κακά νέα η κατάσταση των αρχαιοτήτων που συχνά ο ταξιδιώτης βλέπει κλειστές ή με ωράρια δημοσίου προηγούμενων δεκαετιών όπως και η εν γένει διαχείρισή τους. Φρούρια που δεν συντηρούνται, ενετικές κατασκευές υπό κατάρρευση ακόμα και σε προορισμούς σύμβολα όπως η Γραμβούσα. Ο ίδιος ο φιλοξενούμενος στηλιτεύει και σε ένα σημαντικό βαθμό τη μη ένταξη των οδηγών ταξί σε κανόνες συμπεριφοράς και δεοντολογίας.
Βλέποντας αντίστοιχα ή αντίστροφα, την πλευρά του ξενοδόχου, θα διαπιστώσουμε μια σαιζόν που αντί να «απλώνει », «μαζεύει ». Η έλλειψη υποδομών , όπως μαρίνες για σκάφη και αθλητικών υποδομών, κρατάει μακριά τα υψηλά τουριστικά βαλάντια, ενώ δεν μας επιτρέπει να στοχεύσουμε και σε target group, επίσης υψηλών εσόδων όπως οι ηλικίες άνω των 55 ετών, που επίσης θα έφερναν επιμήκυνση, αφού ένα γήπεδο γκολφ στο Νομό μας, μοιάζει ακόμα με όνειρο. Αν στους εφιάλτες του ξενοδόχου προσθέσουμε και αυξήσεις Φ.Π.Α., τέλη διανυκτέρευσης και οποιαδήποτε άλλη εισπρακτική επιδρομή, με την έννοια ότι είναι κοινωνικά αποδεκτή από τον κόσμο η (υπέρ)φορολόγηση των ξενοδόχων, καταλαβαίνει κανείς, ότι μπορεί να έχουν εφιάλτες.
Φτάνει άραγε το γεγονός ότι οι ξενοδόχοι «σπέρνουν τον καρπό τους» σε ένα γωνιακό χωράφι που ο καλός Θεός το προίκισε με περισσή ομορφιά, με μια γεωμορφολογία που επιτρέπει την ανάπτυξη διαφόρων μορφών εναλλακτικού τουρισμού, επιτυγχάνοντας στον επισκέπτη «τον γύρο του κόσμου στον ίδιο Νομό»; Φτάνει το γεγονός ότι το φαράγγι -ο εθνικός δρυμός μας- αποτελεί πλέον μνημείο παγκόσμιας φυσικής κληρονομιάς ή το γεγονός ότι στους δέκα (10) πιο διάσημους κρητικούς προορισμούς οι έξι (6) είναι χανιώτικοι; Ο χανιώτικος βορράς και νότος θα κάνουν και πάλι το καθήκον τους για την καλή τουριστική μας προβολή, το ίδιο και η Ένωση Ξενοδόχων του Νομού, το ίδιο και η Αντιπεριφέρεια , αλλά αυτή τη στιγμή κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά αν οι αφίξεις θα είναι ανοδικές και σε τι ποσοστό και ακόμα κι αν έτσι δείχνουν, είναι ακόμα πιο δύσκολο να πει κανείς αν το last minute booking θα μειώσει και πάλι τα έσοδα.
Θα παρατηρούσε κάποιος: Γιατί με τόσα πλεονεκτήματα δεν γίνεται προσπάθεια να διορθωθούν τα μειονεκτήματα; Ίσως, γιατί δεν προσπαθούμε, όσο πρέπει τουλάχιστον… Ίσως γιατί στον παραπάνω σχεδιασμό λείπει ένα κρίσιμο επίπεδο συμμετοχής, εκείνο της πολιτείας. Ο Νομός Χανίων θα προσπαθήσει να πιάσει και να ξεπεράσει τον στόχο του ενός (1) εκατομμυρίου φιλοξενούμενων αλλά αν σκεφτούμε ότι η Μαγιόρκα έχει δεκατρείς (13) και μέγεθος λίγο παραπάνω, αναρωτιόμαστε είναι σωστός ο «πήχης» ή τον έχουμε τοποθετήσει πολύ χαμηλά; Ο τουρισμός θα κάνει και φέτος ένα ακόμα βήμα, το ζήτημα όμως είναι, αυτό το «βήμα» να είναι μην είναι μόνο χρονικό, αλλά και αναπτυξιακό κι αυτός ο απολογισμός, κατά την ταπεινή μας γνώμη, πάσχει!
* Ο Κυριάκος Κώτσογλου είναι γενικός διευθυντής του Ομίλου Επιχειρήσεων Ε. Κρομμυδάκη και περιφερειακός σύμβουλος Κρήτης