Το ρεπορτάζ του Κοσμά Ζακυνθινού στην imerisia.gr για την πορεία των εργασιών μεγάλων οδικών αξόνων ανά την Ελλάδα είναι αποκαλυπτικό και προκαλεί αναπόφευκτα -θλιβερές- συγκρίσεις, σε σχέση με την υφιστάμενη κατάσταση στην Κρήτη, όπου δεν έχει γίνει κατορθωτό μέχρι και σήμερα να μπουν οι βάσεις για την έναρξη της κατασκευής ενός ολοκληρωμένου σύγχρονου και ασφαλή αυτοκινητόδρομου, ευρωπαϊκών προδιαγραφών, από τον Πλάτανο Κισσάμου έως και τη Σητεία.
Ακολουθεί το ρεπορτάζ με τίτλο «Αλλάζει ο χάρτης της Ελλάδας με τους νέους αυτοκινητόδρομους», χωρίς σχόλια…
Αυξάνονται οι ταχύτητες για την παράδοση των μεγάλων έργων μετά το Πάσχα, καθώς μέχρι το τέλος Ιουνίου αναμένεται να δοθεί στην κυκλοφορία το οδικό έργο σύνδεσης του βασικού αυτοκινητοδρόμου με τη Μεγαλόπολη, μήκους 12 χιλιομέτρων, ενώ μέχρι το ερχόμενο φθινόπωρο θα παραδοθεί ο περιφερειακός άξονας Καλαμάτας μήκους 15 χιλιομέτρων με όλους τους προβλεπόμενους κόμβους συνδέσεων που θα συμπληρώσουν τον κεντρικό αυτοκινητόδρομο της Πελοποννήσου «Μορέας».
Όπως ανακοίνωσε ο υπουργός Υποδομών, Χρήστος Σπίρτζης στη διάρκεια εκδήλωσης για την παράδοση σε κυκλοφορία του αυτοκινητοδρόμου Λέυκτρο – Σπάρτη, μήκους 47 χιλιομέτρων, με τον οποίο μειώνεται στις δύο ώρες η χρονοαπόσταση Αθήνας – Σπάρτης «έχει επιτευχθεί η επανεκκίνηση όλων των μεγάλων έργων», προσθέτοντας ότι «βρίσκονται σε πλήρη ανάπτυξη τα κατασκευαστικά μέτωπα σε όλους τους οδικούς άξονες που κατασκευάζονται με συμβάσεις παραχώρησης και είναι διασφαλισμένη η ολοκλήρωση και παράδοση των νέων αυτοκινητοδρόμων στην κυκλοφορία έως τον Μάρτιο του 2017».
Ο άξονας Λεύκτρο – Σπάρτη, ο οποίος παραδόθηκε σε κυκλοφορία στις αρχές της εβδομάδας, διασχίζει τους νομούς Αρκαδίας και Λακωνίας, έχει δύο λωρίδες κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση με κεντρική διαχωριστική νησίδα και σύγχρονες προδιαγραφές οδικής ασφάλειας, ενώ είναι το πρώτο έργο που παραδίδεται ταυτοχρόνως με Σταθμούς Εξυπηρέτησης Αυτοκινήτων σε πλήρη λειτουργία. Ο αυτοκινητόδρομος περιλαμβάνει σημαντικά έργα μεταξύ των οποίων 4 πλήρεις ανισόπεδους κόμβους (Λεύκτρου, Λογκανίκου, Πελλάνας και Σπάρτης), 14 γέφυρες συνολικού μήκους 1.790μ., 27 γέφυρες ανισόπεδων διαβάσεων τοπικών οδών που διασφαλίζουν την επικοινωνία των εκατέρωθεν του αυτοκινητοδρόμου περιοχών, 55 χιλιόμετρα ασφαλτοστρωμένων παράπλευρων και κάθετων οδών, 87 εγκάρσια τεχνικά έργα για αντιπλημμυρική προστασία και περάσματα άγριας πανίδας, 8 χώρους στάθμευσης και 2 σύγχρονους Σταθμούς Εξυπηρέτησης Αυτοκινητιστών στην Πελλάνα που παρέχουν πλήρη εξυπηρέτηση στους χρήστες του αυτοκινητοδρόμου. Με την παράδοσή του, η απόσταση μεταξύ Αθήνας και Σπάρτης μειώνεται στις δύο ώρες.
Το συνολικό κατασκευαστικό κόστος του έργου, από το 2009 που ξεκίνησε, ανήλθε σε 202 εκατ. ευρώ. Μέρος της χρηματοδότησης του κόστους αυτού έγινε από τη Χρηματοδοτική Συμβολή του Δημοσίου στο έργο. Πλέον αυτού, καταβλήθηκαν από το Δημόσιο 18 εκατ. ευρώ περίπου για αποζημιώσεις σε ιδιοκτήτες λόγω των αναγκαστικών απαλλοτριώσεων. Με την αναδιάρθρωση της σύμβασης παραχώρησης που προώθησε η κυβέρνηση και η πολιτική ηγεσία του ΥΠΟΜΕΔΙ, περιορίστηκαν κατά 106, 6 εκατ. ευρώ οι αποζημιώσεις που καταβάλλει το Δημόσιο προς τον παραχωρησιούχο, λόγω της καθυστέρησης ολοκλήρωσης του έργου. Μάλιστα, η ωφέλεια που δημιουργείται για το δημόσιο με τη σύμβαση αναδιάρθρωσης, μεγεθύνεται, αφού πέραν της παραπάνω ευνοϊκής οικονομικής ρύθμισης, έχει επιτευχθεί ένα σημαντικό κοινωνικό πακέτο παροχών προς τους χρήστες (μελέτη αναλογικών διοδίων, δωρεάν διελεύσεις ΑμεΑ, κλιμακωτές διελεύσεις που φτάνουν σε ποσοστό 70% επί των τελών διοδίων για τους καθημερινούς χρήστες).
ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ
Η περίοδος μετά το Πάσχα είναι καθοριστική για την παράδοση των έργων σύμφωνα με τον προγραμματισμό του υπουργείου, που κάνει λόγο για παράδοση τον Μάρτιο του 2017. Μέχρι τέλος του χρόνου, τα σημερινά ποσοστά του 70%-75% των έργων από τις κατασκευαστικές θα πρέπει να έχει ξεπεράσει το 90%, για να μπορέσει με τεχνοκρατικούς όρους να θεωρηθεί ότι οι αυτοκινητόδρομοι είναι τελικά ώριμοι και να μπορέσουν να παραδοθούν.
Το κρίσιμο αυτό οκτάμηνο θα δώσει σημαντικά στοιχεία για την ολοκλήρωση των έργων. Θα πρέπει σε οκτώ μήνες να υπάρξει πρόοδος τουλάχιστον 16%-17% σωρευτικά για να ξεπεραστεί το 90% της συνολικής προόδου. Επίσης κρίσιμος παράγοντας είναι οι υπόλοιπες εκταμιεύσεις που πρέπει να γίνουν από το υπουργείο Υποδομών και που αφορούν χρήματα από το Πρόγραμμα Δημόσιων Επενδύσεων.
Αναφορικά με τα πέντε έργα, το ένα, ο Μορέας, θα ολοκληρωθεί τμηματικά μέχρι τον Σεπτέμβριο, ενώ ο αυτοκινητόδρομος Αιγαίου έχοντας φτάσει το 95% θα καταφέρει θεωρητικά και αυτός μέχρι τον επόμενο Μάρτιο να ολοκληρωθεί. Ο Ε65 δεν έχει προβλήματα με τις απαλλοτριώσεις, αλλά μέχρι σήμερα είναι ο αυτοκινητόδρομος-αίνιγμα όσον αφορά την παράδοσή του σε λειτουργία.
Η Ιόνια Οδός είναι στο 75% και όπως φαίνεται έχει ακόμα προβλήματα με κάποιες απαλλοτριώσεις που δυνητικά μπορεί να προκαλέσουν μικροκαθυστερήσεις. Μέχρι τον επόμενο Μάρτιο αναμένεται να λειτουργήσει όλος ο δρόμος, εκτός από τα πρώτα χιλιόμετρα που περιλαμβάνουν και τη σήραγγα Κλόκοβας. Η Ολυμπία Οδός στο τμήμα Κόρινθος – Πάτρα, θα παραδοθεί σε όλο της το μήκος, ενώ και εδώ υπάρχουν κάποια ζητήματα με απαλλοτριώσεις που μπορεί να δημιουργήσουν καθυστερήσεις.
ΙΟΝΙΑ ΟΔΟΣ: Το καλοκαίρι (παραδίδεται) το τμήμα Κουβαράς – Αμφιλοχία
Τα έργα στην Ιόνια Οδό βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη, χωρίς ωστόσο σήμερα να έχει παραδοθεί κάποιο νέο τμήμα. Το καλοκαίρι αναμένεται η λειτουργία του τμήματος Κουβαράς-Αμφιλοχία και θα συνεχιστεί με τη λειτουργία και άλλων τμημάτων μέχρι τον επόμενο Μάρτιο.
Ταχύτατα προχωρούν οι εργασίες διάνοιξης της Σήραγγας Κλόκοβας στην Ιόνια Οδό, καθώς στο τέλος Μαρτίου η εκσκαφή στο μέτωπο εισόδου προσέγγιζε τα 880 μέτρα, ενώ αντίστοιχα αυτή του μετώπου εξόδου ξεπερνούσε τα 1.300 μέτρα, δηλαδή συνολικά 2.180 μέτρα και πρόοδος 76%. Υπολογίζεται ότι αν δεν υπάρξουν απρόβλεπτα και συνεχιστούν οι ίδιοι ρυθμοί, η πλήρης διάνοιξη θα επιτευχθεί μέσα στο καλοκαίρι, πολύ νωρίτερα από όσο είχε προβλεφθεί.
Σήμερα, η διάνοιξη της σήραγγας Κλόκοβας με συνολικό μήκος 2.854 μέτρα, είναι το μεγαλύτερο τεχνικό έργο της Ιόνιας Οδού. Το συνολικό μήκος του άξονα της Ιόνιας Οδού είναι περίπου 196 χιλιόμετρα, ενώ περιλαμβάνει και τις παρακάμψεις Αγρινίου και Άρτας. Πέραν των 196 χλμ. νέου αυτοκινητοδρόμου, θα κατασκευαστούν ανάμεσα σε άλλα: 24 γέφυρες, 4 σήραγγες, 74 κάτω διαβάσεις και 36 άνω διαβάσεις. Από τις 4 συνολικά σήραγγες, η διάνοιξη των 3 έχει ήδη ολοκληρωθεί (Μακύνειας, Καλυδώνας, Αμπελιάς), ενώ σε εξέλιξη βρίσκεται η εκσκαφή της μεγαλύτερης σήραγγας (Κλόκοβας) με συνολικό μήκος 2.854 μέτρα, η διάνοιξη της οποίας πραγματοποιείται ταυτόχρονα και από τα δύο μέτωπα. Στο τέλος Ιανουαρίου η εκσκαφή στο μέτωπο εισόδου προσέγγιζε τα 650 μέτρα, ενώ αντίστοιχα αυτή του μετώπου εξόδου ξεπερνούσε τα 990 μέτρα.
ΟΛΥΜΠΙΑ ΟΔΟΣ: Σε τέσσερις μήνες η ωρίμαση του έργου
Στις αρχές Απριλίου, με απόφαση του υπουργείου Υποδομών δεσμεύτηκαν 9.600.772, 23 ευρώ για την πληρωμή της 12ης τμηματικής καταβολής της 3ης δόσης της Χρηματοδοτικής Συμβολής Δημοσίου στην Ολυμπία Οδό. Η τρίτη δόση στο σύνολο της ανέρχεται σε 334εκ.ευρώ ενώ στο σύνολο της η συμβολή του δημοσίου σε 663, 98 εκατ. ευρώ.
Το έργο που προχωρεί με μικρά προβλήματα στις απαλλοτριώσεις, δείχνει να έχει βρει ρυθμό στις κατασκευές. Με δεδομένο το στοιχείο ότι στο τέλος Δεκεμβρίου το ποσοστό προόδου έφτασε το 69, 53%, σχεδόν τέσσερις μήνες αναμένεται η ωρίμαση του έργου, διανύοντας τον όγδοο χρόνο από τότε που υπογράφηκε η αρχική σύμβαση παραχώρησης (Αύγουστος 2008).
Σε επίπεδο εργασιών υπάρχουν συνεργεία που δουλεύουν σε πολλά σημεία του τμήματος Κόρινθος-Κιάτο, σχεδόν σε όλο το μήκος. Όπως ήδη είναι γνωστό το τμήμα Κόρινθος-Κιάτο είναι το πιο προχωρημένο και αναμένονται αποφάσεις για την απόδοσή του στην κυκλοφορία το επόμενο διάστημα. Στο πεδίο των προβλημάτων εκτός από κάποιες απαλλοτριώσεις έχουμε σε εκκρεμότητα το μεγάλο τεχνικό έργο που απαιτείται στις Καμάρες, ενώ και στο Ρίο έχουμε εκκρεμείς εργασίες.
ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΔΡΟΜΟΣ ΑΙΓΑΙΟΥ: 90 εκατ. για τα έργα
Εντός χρονοδιαγράμματος αναμένεται να ολοκληρωθούν οι σήραγγες των Τεμπών που εντάσσονται στον ΠΑΘΕ, καθώς τον ερχόμενο Ιούνιο θα ξεκινήσουν οι εργασίες για δημιουργία κόμβου στο ύψος του Πυργετού.
Πρακτικά, απομένουν μόλις 90 εκατ. ευρώ για τον τερματισμό των έργων στο σπουδαιότερο οδικό έργο της χώρας, που θα σημάνει την απρόσκοπτη οδική ένωση Αθήνας και Θεσσαλονίκης. Με την ολοκλήρωσή του η χρονοαπόσταση Αθήνας – Θεσσαλονίκης θα περιοριστεί σε περίπου 4 ώρες και 10 λεπτά, χρόνος-ρεκόρ σε σχέση με τα σημερινά δεδομένα.
Το έργο ταλαιπωρήθηκε στο παρελθόν από προβλήματα, με σημαντικότερα εκείνα των πολλών και δύσκολων απαλλοτριώσεων, αλλά και των δύο εμπλοκών με τον ΟΣΕ που χρειάστηκε επιπλέον παρέμβαση του υπουργείου για να λυθεί το θέμα.
Το τμήμα Ευαγγελισμός – Σκοτίνα, είναι ένα σημείο συνάντησης δύο περιφερειών, της Κεντρικής Μακεδονίας με τη Θεσσαλία και δύο νομών: της Πιερίας με τη Λάρισα. Συνολικά είναι ένα τμήμα 25 χιλιομέτρων που περιλαμβάνει 11 χλμ. σήραγγες διπλού κλάδου και 14χλμ αυτοκινητόδρομου στα ανοιχτά τμήματα. Από τα 11χλμ σηράγγων τα 8 βρίσκονται στην παράκαμψη της κοιλάδας των Τεμπών. Εκεί κατασκευάζονται οι Σήραγγες Τ1 με μήκος 2χλμ και Τ2.
Η Σήραγγα Τ2 έχει μήκος 6 χλμ. και με τη λειτουργία της θα γίνει η μεγαλύτερη οδική σήραγγα στην Ελλάδα, στα Βαλκάνια και μία από τις μεγαλύτερες στην Ευρώπη.
Μία ακόμα Σήραγγα η Τ3 κατασκευάζεται στην περιοχή του Πλαταμώνα που θα γλιτώσει τους οδηγούς από τις στροφές. Θα έχει μήκος 3 χλμ. διπλού κλάδου. Το κόστος των έργων ξεπερνά το 1 δισ. ευρώ και αποτελεί ένα σύγχρονο όραμα για τη χώρα, καθώς το συγκεκριμένο τμήμα έχει γίνει αιτία για πολλά ατυχήματα με ανθρώπινες απώλειες.
ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ: Τρίμηνη παράταση
Τρίμηνη παράταση έλαβε η ολοκλήρωση και η απόδοση στους χρήστες του κάθετου άξονα Κομοτηνή-Σύνορα, με φορέα υλοποίησης του έργου την Εγνατία Οδό Α.Ε.
Σύμφωνα με την προκήρυξη, το έργο έπρεπε αρχικά να ολοκληρωθεί σε 12 μήνες από την υπογραφή της σύμβασης δηλαδή τον Απρίλιο. Αλλα με την απόφαση της Εγνατίας Οδού το έργο πλέον πήρε παράταση για ολοκλήρωση μέχρι τις 28 Ιουλίου 2016. Πρόκειται για την τελευταία εργολαβία του κάθετου άξονα Κομοτηνή – Σύνορα.
Βασικό αντικείμενο του έργου είναι η κατασκευή της ανατολικής χάραξης της οδού Κομοτηνή – Νυμφαία – ελληνοβουλγαρικά σύνορα. Συγκεκριμένα περιλαμβάνεται η πλήρης κατασκευή της αρτηρίας μήκους 6, 28 χλμ., του ισόπεδου κόμβου σύνδεσης περί τη Χ.Θ. 0+000 του άξονα επί της παλαιάς Εθνικής Οδού Κομοτηνής – Αλεξανδρούπολης με τον Κάθετο Άξονα Κομοτηνή – Νυμφαία – ελληνοβουλγαρικά σύνορα, του ανισόπεδου κόμβου Καρυδιάς – Κάλχα περί τη χ.θ. 4+652 του άξονα, η κατασκευή της γέφυρας του ρέματος Τρελοχείμαρρου, 2 άνω διαβάσεων, μίας κάτω διάβασης για την εξυπηρέτηση των τοπικών κινήσεων, η κατασκευή μικρών τεχνικών έργων και του παράπλευρου και κάθετου οδικού δικτύου.
ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΔΡΟΜΟΣ Ε65: Το 2020 Λαμία – Τρίκαλα
Τον Μάρτιο του 2017, εκτίμησε ότι θα ολοκληρωθεί το υπό κατασκευή τμήμα του αυτοκινητόδρομου Ε65 Ξυνιάδα – Τρίκαλα ο γενικός γραμματέας Υποδομών, Γιώργος Δέδες, ο οποίος επισκέφθηκε την προηγούμενη εβδομάδα την περιοχή συνοδευόμενος υπηρεσιακούς παράγοντες.
Όπως ανέφερε, με το μνημόνιο συναντίληψης που υπεγράφη ο ορίζοντας παράδοσης του έργου έχει «κλειδώσει», με τις εργασίες να προχωρούν με ταχείς ρυθμούς. Χαρακτήρισε εθνικό στόχο την ολοκλήρωση όχι μόνο του Ε65 αλλά και όλων των υπόλοιπων αυτοκινητόδρομων, καθώς σε άλλη περίπτωση οι ποινικές ρήτρες που θα κληθεί να πληρώσει η χώρα «που η ελληνική οικονομία και οι Έλληνες πολίτες δεν μπορούν να αντέξουν».
Παράλληλα, όπως ανέφερε, δεν ξεχνιέται το νότιο κομμάτι από τη Λαμία μέχρι την Ξυνιάδα που ήδη έχει προενταχθεί στο ΕΣΠΑ 2014-2020 και συνεχίζεται η αλληλογραφία με την Ε.Ε. προκειμένου το υπουργείο να πάρει μέσα στη χρονιά το «πράσινο» φως από τις Βρυξέλλες και με τη σειρά της να ανάψει το «πράσινο» φως στον παραχωρησιούχο, προκειμένου να ξεκινήσουν οι εργασίες και σε αυτό το τμήμα.
Αναφορικά με το χρονοδιάγραμμα του νότιου τμήματος η εκτίμηση είναι ότι θα χρειαστούν περίπου τρία χρόνια μέχρι να ολοκληρωθούν τα έργα και εφόσον τα παραπάνω χρονικά περιθώρια είναι ορθά, τότε στις αρχές του 2020 ο Ε65 θα ξεκινά από τη Λαμία και θα σταματά στα Τρίκαλα.
ΒΟΡΕΙΟΣ ΟΔΙΚΟΣ ΑΞΟΝΑΣ ΚΡΗΤΗΣ
Όσο για τον Βόρειο Οδικό Άξονα Κρήτης; Όσα είπε πριν από λίγες ημέρες στο HANIA.news ο περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης είναι εξόχως κατατοπιστικά και αποκαλυπτικά. ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ