Πολυσχιδής, πολυτάλαντη και μονίμως σε φάση δημιουργικής… ανησυχίας, η Ζαχαρένια Σημανδηράκη αποτελεί -κατά κοινή ομολογία- μία σημαντική προσωπικότητα της πόλης των Χανίων και ευρύτερα της Κρήτης.
Ευρυμαθής και πολυάσχολη η πρώην προϊσταμένη του Ιστορικού Αρχείου Κρήτης (επί σειρά ετών) και σήμερα, μεταξύ πολλών άλλων, ειδική συνεργάτις των Γενικών Αρχείων του Κράτους, μίλησε στις «Ακτινογραφίες», σημειώνοντας ότι στα Χανιά τη γοητεύει «η διαδρομή της πόλης από τους αρχαϊκούς χρόνους μέχρι σήμερα», ενώ την απογοητεύει «η αβασάνιστη αλλοίωση των στοιχείων εκείνων που της έδωσαν το όνομα “Βενετία της Ανατολής”».
Τόνισε, δε, ότι η πολιτική δεν την εμπνέει και ότι «ο γιαλός δεν είναι ποτέ στραβός. Οι… καραβοκύρηδες της συμφοράς είναι που τον βλέπουν έτσι και πάνε χωρίς μπούσουλα κατά τα βράχια…»
Αναλυτικότερα:
Ποια είναι η αγαπημένη σας εποχή στα Χανιά και γιατί;
Τα Χανιά είναι για μένα παντός καιρού…
Αγαπημένη δραστηριότητα στην πόλη των Χανίων;
Η περιπλάνηση και φωτογράφιση στα στενά της παλιάς πόλης.
Αγαπημένος/η συγγραφέας;
Νίκος Καζαντζάκης.
Ποιο είναι το βιβλίο που διαβάσατε τελευταία;
«Η τέχνη της μνήμης» της Frances A. Yates.
Το επόμενο βιβλίο που σκοπεύετε να διαβάσετε;
«Βυζαντινοί ιστορικοί και χρονογράφοι» του Απόστολου Καρπόζηλου.
Για ποιο λόγο θα φεύγατε από τα Χανιά προκειμένου να ζήσετε σε μία άλλη πόλη;
Μόνο για οικογενειακούς λόγους.
Πέντε λέξεις που αποτυπώνουν με τον πλέον χαρακτηριστικό τρόπο τη ζωή στα Χανιά;
Η πόλη μας είναι αρχοντική, ιστορική, γραφική, ερωτική, κοσμοπολίτικη. Η ζωή εδώ είναι ανάλογη, τόσο για τους κατοίκους της όσο και για τους επισκέπτες.
Τι θυμάστε πιο έντονα από τα μαθητικά σας χρόνια;
Αγάπησα τους δασκάλους μου που μου έμαθαν γράμματα, τα σχολειά μου, συμμαθητές και συμμαθήτριες. Αξέχαστες, πάντως, μου είναι και οι αθώες φάρσες, τα αστεία και οι… αταξίες – είχα τις περισσότερες φορές πληγιασμένα γόνατα…
Αγαπημένη κινηματογραφική ταινία;
«Ένα βότσαλο στη λίμνη».
Αγαπημένος/η ηθοποιός από την Ελλάδα και το εξωτερικό;
Δημήτρης Χορν, Άννα Συνοδινού, Denzel Washington, Meryl Streep.
Facebook ή Twitter;
Έχω κι από τα δυο, αλλά συμπαθώ πολύ περισσότερο το Facebook.
Αγαπημένο φαγητό;
Η γνήσια παραδοσιακή λαμπριάτικη «τούρτα» που μου έμαθε η γιαγιά μου. Θεωρώ… ιεροσυλία τις σύγχρονες παραλλαγές της κρεατόπιτας που φέρουν αυτό το όνομα…
Τι δεν τρώτε;
Δεν αντέχω τις πιπεριές, ούτε νωπές ούτε μαγειρεμένες.
Αγαπημένο ποτό;
Δεν μου αρέσει το αλκοόλ καθόλου και δεν πίνω. Αν βρεθώ με παρέα και εκτός φαγητού, ίσως κάποιο ελαφρό λικέρ.
Αλμυρά ή γλυκά;
Γλυκά! Δεν μπορώ να αντισταθώ, έχω και το όνομα…
Μαγειρεύετε;
Και μαγειρεύω και γλυκά φτιάχνω, και πολύ καλά μάλιστα…
Σουβλάκι ή πίτσα;
Και τα δύο, αλλά όχι στο ίδιο τραπέζι…
Οικογένεια είναι…
Η πεμπτουσία της ζωής.
Θα κάνατε τατουάζ;
Δεν είμαι αρνητική, αλλά όχι μόνιμο.
Εάν η ζωή σας ήταν τραγούδι, ποιος θα ήταν ο τίτλος;
«Αντέχω ακόμα» της Ελένης Δήμου.
Αντέχω ακόμα
γιατί έχω πάντα στην ψυχή μου μια κρυψώνα
κι ένα αγκάθινο στεφάνι για κορώνα
Χτύπα λοιπόν, αντέχω ακόμα…
Αγαπημένος τραγουδιστής;
Γιάννης Πουλόπουλος.
Αγαπημένη τραγουδίστρια;
Τζένη Βάνου.
Αγαπημένο τραγούδι;
Ελληνικό, το «Τζιβαέρι». Έχει για μένα ιδιαίτερη σημασία και νόημα. Ξενόγλωσσο, «The Eye of the Tiger» των Survivor, πάλι για συγκεκριμένους λόγους.
Τι ζηλεύετε σε άλλους ανθρώπους;
Την έλλειψη άγχους ως προς τα προβλήματά τους.
Εάν είχατε την ευκαιρία να περάσετε μερικές ώρες για καφέ και γεύμα με ένα δημόσιο πρόσωπο, ποιο θα ήταν αυτό και γιατί;
Δεν θα ήταν μόνο ένα. Θα ήθελα κάποιους συγκεκριμένους σε ένα τραπέζι να συζητήσουμε για Πολιτισμό, Ιστορία και Παράδοση.
Αγαπημένος συνθέτης;
Ο Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ, ο Ραβέλ κι ο Βιβάλντι. Από Έλληνες, ο φίλος Γιώργος Χατζηνάσιος, ο Μίμης Πλέσσας, ο Χρήστος Νικολόπουλος, και πολλοί άλλοι.
Πόσους καφέδες πίνετε την ημέρα;
Κανένα, δεν μου αρέσει ο καφές και πίνω σπανίως, μόνο όταν είμαι υπό πίεση.
Ελληνικός ή καπουτσίνο;
Αν και όποτε (σπανίως όπως είπα) χρειαστεί να πιω καφέ, ελληνικό ντεκαφεϊνέ με πολλές ζαχαρίνες ή φρουκτόζη…
Περιγράψτε τον εαυτό σας με πέντε λέξεις.
Δυναμική, εργασιομανής, ακριβοδίκαιη, ειλικρινής, ευαίσθητη (κι ας μην το δείχνω πάντα…)
Πέντε λέξεις με τις οποίες οι φίλοι/ες σάς περιγράφουν;
Εξαρτάται αν είναι φίλοι, ή «φίλοι»…
Tο μεγαλύτερο πλεονέκτημα του χαρακτήρα σας;
Ότι ξέρω μέχρι πού φτάνουν οι δυνατότητές μου.
Το μεγαλύτερο μειονέκτημα;
Ότι είμαι πολύ σκληρή με τον εαυτό μου.
Έχετε κατοικίδιο ζώο;
Είχα παλαιότερα, τώρα όχι.
Ποια είναι η ιστορική προσωπικότητα που θαυμάζετε και γιατί;
Ο Λεωνίδας της Σπάρτης. Γιατί γνωρίζοντας τα δεδομένα, τόλμησε με τους 300 του το ανέφικτο.
Πότε ήταν η τελευταία φορά που βγήκατε εκτός εαυτού και γιατί;
Συνήθως συγκρατώ τα νεύρα μου, αν και δεν είναι καθόλου εύκολο ορισμένες φορές.
Αγαπημένη πόλη στην Ελλάδα, εκτός των Χανίων, για διακοπές;
Η Θεσσαλονίκη.
Αγαπημένη χώρα, εκτός της Ελλάδας, για διακοπές;
Η Ισπανία.
Ποιο είναι το επόμενο ταξίδι που προγραμματίζετε;
Αγγλία και Γερμανία, για συγκεκριμένους λόγους.
Αγαπημένο χρώμα;
Το γαλάζιο της Ελλάδας.
Το χειρότερο χρώμα;
Το λαχανί.
Κάνετε σήμερα τη δουλειά που ονειρευόσασταν στην εφηβεία;
Κάνω μια δουλειά που με γοητεύει – η ιστορική έρευνα και τεκμηρίωση βάσει ακόμη και μικρών σπαραγμάτων ιστορικής πληροφορίας, κάνει μαγικό το ταξίδι μου στον κόσμο των γραπτών μνημείων.
Γυμνάζεστε;
Είμαι χειμερινή κολυμβήτρια, δεν έχω χρόνο για άλλου είδους γυμναστική.
Φοβάστε τα ταξίδια με αεροπλάνο;
Όχι, πετάω από… βρέφος. Σε μακρινά ταξίδια, τα τελευταία χρόνια, αισθάνομαι λίγο άβολα στο αεροπλάνο, αλλά όλα μια απόφαση είναι…
Τι σημαίνει ζωή για εσάς;
Ιδέες, δραστηριότητα, τόλμη και δημιουργία. Μου είναι αδιανόητο να μην κάνω τίποτα και να περιμένω απλά να πεθάνω.
Το αγαπημένο σας μέρος στα Χανιά;
Οπουδήποτε, αρκεί να είναι Χανιά.
Τι σας γοητεύει και τι σας απογοητεύει στα Χανιά;
Με γοητεύει η διαδρομή της πόλης από τους αρχαϊκούς χρόνους μέχρι σήμερα. Με απογοητεύει η αβασάνιστη αλλοίωση των στοιχείων εκείνων που της έδωσαν το όνομα «Βενετία της Ανατολής».
Αισιόδοξη ή απαισιόδοξη;
Δεν τα βλέπω όλα και πάντα ούτε ρόδινα, ούτε μαύρα. Προσπαθώ να είμαι ρεαλίστρια.
Μισογεμάτο ή μισοάδειο το ποτήρι;
Απλά το ποτήρι είναι γεμάτο μέχρι τη μέση.
Ποια είναι η μεγαλύτερη τρέλα που έχετε κάνει για έναν άνδρα;
Δεν χρειάζεται να κάνει κανείς τρέλες για να αποδείξει τα αισθήματά του.
Σας τρομάζει ο θάνατος;
Με θλίβει, γιατί εκείνος που «φεύγει» ίσως δεν έχει προλάβει να πραγματοποιήσει όσα θα ήθελε και δεν θα ζήσει ευτυχισμένες στιγμές που ενδεχομένως θα έρθουν στο μέλλον.
Ποιος είναι ο μεγαλύτερος φόβος σας;
Να έχουν προβλήματα οποιουδήποτε είδους τα μέλη της οικογένειάς μου.
Αγαπημένη ομάδα;
Μου αρέσει περισσότερο ο στίβος και το μπάσκετ. Αλλά αν πρόκειται για ποδοσφαιρική ομάδα, φυσικά η Εθνική Ελλάδος.
Ο επόμενος μεγάλος στόχος της ζωής σας;
Δεν είναι μόνο ένας…
Πότε ήταν η τελευταία φορά που κλάψατε και γιατί;
Πρόσφατα για κάποιο οικογενειακό θέμα.
Πότε ήταν η τελευταία φορά που γελάσατε με την ψυχή σας;
Όταν διάβασα ένα εξαιρετικά αστείο ποστ στο Facebook.
Είστε εσωστρεφής ή εξωστρεφής στις παρέες σας;
Εξωστρεφής εντελώς και ευτυχώς με την ικανότητα να προσαρμόζομαι σε όλων των ειδών τις παρέες.
Το μεγαλύτερο λάθος που έχετε κάνει στη ζωή σας;
Το ότι κάποιες φορές εμπιστεύτηκα λάθος άτομα που με πρόδωσαν.
Μαθαίνετε από τα λάθη σας ή τα επαναλαμβάνετε;
Συνήθως παίρνω το μάθημά μου και δεν τα επαναλαμβάνω – τουλάχιστον τα ίδια. Αλλά ουδείς αλάνθαστος…
Ποιον Χανιώτη και ποια Χανιώτισσα θαυμάζετε και γιατί;
Τον αείμνηστο βυζαντινολόγο, καθηγητή Νικόλαο Β. Τωμαδάκη, τον Δάσκαλο και μέντορά μου στην ιστορική έρευνα. Αν και ως είναι φυσικό δεν τη γνώρισα ποτέ, τρέφω μεγάλο θαυμασμό για την Αρτεμισία Λανδράκη – Ντόκου, την πρώτη γυναίκα που εξέδωσε φιλολογικό – λογοτεχνικό περιοδικό στα Χανιά το 1902, τον περίφημο «Σπινθήρα».
Είστε εθελοντής αιμοδότης;
Θα το ήθελα πολύ, αλλά για λόγους υγείας δεν είναι δυνατόν.
Υπέρ ή κατά της δωρεάς οργάνων και γιατί;
Υπέρ φυσικά. Θεωρώ ότι η δωρεά οργάνων είναι υπέρτατη πράξη αλτρουισμού και προσφορά ζωής μέσω της προσωπικής απώλειας.
Αγαπημένη παραλία στον Νομό Χανίων;
Το Λαφονήσι.
Χορεύετε;
Ναι. Μου αρέσει πολύ ο χορός.
Τραγουδάτε;
Πολύ, είτε ως μέλος χορωδίας είτε σόλο σε συναυλίες με φίλους μουσικούς. Είμαι σοπράνο κι αγαπώ όλα τα είδη της καλής μουσικής.
Ποιος ο πολιτικός αρχηγός που ξεχωρίζετε σήμερα και γιατί;
Δεν με εμπνέει η πολιτική. Σέβομαι την ιδεολογία όλων, όπως θέλω να σέβονται και τη δική μου.
Ποιο το πολιτικό πρόσωπο που ξεχωρίζετε σήμερα στα Χανιά και γιατί;
Ισχύει η παραπάνω απάντηση. Έχω με όλους φιλική σχέση και συνεργασία όταν χρειάζεται, χωρίς παρωπίδες.
Ποια είναι, κατά τη γνώμη σας, η δυσκολότερη «αποστολή» όταν είσαι μητέρα;
Το ότι πρέπει να στηρίζεις τις όποιες αποφάσεις των παιδιών σου, ακόμη κι αν θεωρείς κι έχεις επισημάνει ότι είναι λάθος.
Οδηγείτε;
Οδηγώ από πολύ νέα. Το αυτοκίνητο είναι συντροφάκι μου και δεν μπορώ να φανταστώ να μου λείπει.
Αυτοκίνητο ή μοτοσικλέτα;
Εξαρτάται ποιος οδηγεί… Πάντως εγώ δεν οδηγώ μοτοσικλέτα.
Η καθαριότητα είναι…
… Όχι μισή, αλλά ολόκληρη αρχοντιά. Δεν μας λείπει πάντως η καθαριότητα, αλλά η καθαρότητα σε πολλούς τομείς.
Πότε λέτε ψέματα;
Προτιμώ τις αλήθειες ακόμη κι αν πονούν. Επομένως μόνο κατά συνθήκη ψεύδη και αυτά σπανίως, με μόνο σκοπό να μην πληγωθούν άλλοι.
Η μεγαλύτερη ευτυχία στη ζωή;
Να βλέπεις την οικογένειά σου να ανθίζει και τους κόπους σου να αποδίδουν καρπούς.
Η μεγαλύτερη δυστυχία;
Να ξέρεις ότι υποφέρει η οικογένειά σου και να μην υπάρχει η δυνατότητα να βοηθήσεις.
Αγαπημένη σας απασχόληση;
Εκτός της ιστορικής έρευνας, η φωτογραφία, η λογοτεχνία, η μουσική και το τραγούδι.
Ποια η σχέση σας με τα χρήματα;
Είναι γνωστό ότι, πλην του μισθού μου, ουδέποτε έχω ζητήσει ή έχω πάρει υλική ανταμοιβή για όσα κάνω. Οπότε, θα απαντήσω με μια μαντινάδα μου:
Εγώ στη ζήση μου ζητώ ανθρώπους νάχουν μπέσα
Και δε λογάριασα ποτές τόκους και νιτερέσα…
Τι θα αλλάζατε στα Χανιά;
Την κακή νοοτροπία ως προς το σεβασμό των μνημείων και της Ιστορίας και την προσπάθεια να παραβλέψουμε, να ξεχάσουμε, να διαγράψουμε, να αγνοήσουμε ό, τι δεν μας αρέσει, δεν μας συμφέρει ή δεν μας βολεύει, για διάφορους λόγους.
Τι δεν θα αλλάζατε;
Τη διαχρονικά ιστορική φυσιογνωμία της πόλης.
Έρωτας ή αγάπη;
Το ένα συμπληρώνει το άλλο.
Πιστεύετε στον Θεό;
Είμαι Χριστιανή Ορθόδοξη.
Πιστεύετε στον άνθρωπο;
Πιστεύω στις δυνατότητες του ανθρώπου. Το θέμα είναι πώς τις χρησιμοποιεί.
Τελικά, ο γιαλός είναι στραβός ή στραβά αρμενίζουμε;
Ο γιαλός δεν είναι ποτέ στραβός. Οι… καραβοκύρηδες της συμφοράς είναι που τον βλέπουν έτσι και πάνε χωρίς μπούσουλα κατά τα βράχια…
ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΖΑΧΑΡΕΝΙΑ ΣΗΜΑΝΔΗΡΑΚΗ
Η Ζαχαρένια Σημανδηράκη γεννήθηκε και μεγάλωσε στα Χανιά. Διετέλεσε προϊσταμένη του Ιστορικού Αρχείου Κρήτης και σήμερα είναι ειδική συνεργάτις των Γενικών Αρχείων του Κράτους. Παράλληλα, είναι πρόεδρος του Τομέα Υλικής και Άϋλης Πολιτισμικής Κληρονομιάς του Διαπολιτισμικού Ευρωμεσογειακού Κέντρου UNESCO, κι επιστημονική σύμβουλος του Συνδέσμου Ιστορικών Καφέ Ευρώπης. Αριστούχος του Ινστιτούτου Διαρκούς Επιμόρφωσης του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης (Διαχείριση Πολιτιστικής Κληρονομιάς, Γνώση και Διαχείριση Πολιτιστικών Αγαθών, Διαχείριση Αρχείων, Δημόσιο Μάνατζμεντ, Πληροφορική, Επεξεργασία Φωτογραφίας, κ.λπ.) και του ΕΛΚΕΠΑ. Πτυχιούχος του Πανεπιστημίου Cambridge και των Κολλεγίων Davies και Pitman, μιλά απταίστως αγγλικά και σχετικά καλά γαλλικά και ιταλικά.
Επίσημη εκπρόσωπος της Ελλάδας σε Σύσκεψη του Διεθνούς Συμβουλίου των Αρχείων, καθώς και σε Σύσκεψη των Διευθυντών των Αρχείων των χωρών – μελών της ΕΟΚ.
Ιστορική ερευνήτρια και συγγραφέας. Έχουν εκδοθεί βιβλία της από θεσμικούς φορείς και έχουν δημοσιευθεί πλείστες επιστημονικές εργασίες της. Έχει δώσει αρκετές ομιλίες και διαλέξεις σε όλη την Κρήτη και έχει λάβει μέρος ως σύνεδρος, αλλά και ως μέλος των Επιτροπών διοργάνωσης σε ελληνικά και διεθνή συνέδρια. Έχει οργανώσει πολλές εκθέσεις και εκδηλώσεις πολιτιστικού κι επετειακού ενδιαφέροντος.
Επιμελήτρια έκδοσης και μέλος της Συντακτικής Επιτροπής της ετήσιας επιστημονικής έκδοσης του Δήμου Χανίων «Εν Χανίοις». Εκλεγμένη πρόεδρος του Συλλόγου Γυναικών Καλλιτεχνών Χανίων «ΙΡΙΣ», αντιπρόεδρος της Ένωσης Πνευματικών Δημιουργών Χανίων, αντεπιστέλλον μέλος της Εταιρείας Κρητικών Ιστορικών Μελετών (Ηράκλειο) και μέλος πλήθους άλλων πολιτιστικών φορέων στα Χανιά και την υπόλοιπη Κρήτη.
Διετέλεσε εκλεγμένο μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Πανελλήνιου Συλλόγου Εργαζομένων στα Γενικά Αρχεία του Κράτους και είναι μέλος της Ελληνικής Αρχειακής Εταιρείας (Αθήνα).
Ασχολείται επίσης με τη Μουσική (είναι υψίφωνος), με τη Λογοτεχνία και τη Φωτογραφία και έχει αποσπάσει διάφορα βραβεία, διακρίσεις και επαίνους σε αντίστοιχους διαγωνισμούς και εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Συνεργάζεται με τον Τύπο, το Ραδιόφωνο και την Τηλεόραση.