Στο ποσό των 587 εκατομμύρια ευρώ ανήλθε συνολικά η αξία των εξαγωγών από την Κρήτη την περασμένη χρονιά, σύμφωνα με την επεξεργασία στοιχείων, που παρουσίασε χθες η Διοίκηση του Συνδέσμου Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος (ΣΕΒΕ), στο πλαίσιο της μελέτης «Χαρτογράφηση της εξαγωγικής δραστηριότητας της Ελλάδας, ανά Περιφέρεια και ανά Νομό» που καταρτίζει κάθε χρόνο την τελευταία δεκαετία το Ινστιτούτο Εξαγωγικών Ερευνών και Σπουδών (ΙΕΕΣ) του ΣΕΒΕ.
Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, η Κρήτη ήταν έβδομη Περιφέρεια στην Ελλάδα (σε σύνολο δεκατριών) αναφορικά με την αξία των εξαγωγών, με την Αττική να καταλαμβάνει την πρώτη θέση, την Κεντρική Μακεδονία τη δεύτερη και την Πελοπόννησο την τρίτη.
Σύμφωνα με τη μελέτη του ΣΕΒΕ, αύξηση των εξαγωγών τους πέτυχαν πέρυσι επτά από τις 13 περιφέρειες και συγκεκριμένα οι εξής: Ήπειρος (αύξηση εξαγωγών κατά 50%, η οποία όμως στην ουσία είναι “πλασματική” αφού προέρχεται από τη συνεισφορά πετρελαιοειδών λόγω νέων αποθηκών καυσίμων στην Πρέβεζα), Νότιο Αιγαίο (συν 40% για παρόμοιους με τους προαναφερθέντες λόγους), Στερεά Ελλάδα (26%), Θεσσαλία (13%), Βόρειο Αιγαίο (13%), Δυτική Ελλάδα (11%) και Κρήτη (10%). Στον αντίποδα, μείωση της αξίας των εξαγωγών τους σημείωσαν οι περιφέρειες: Πελοπόννησος (-24%), Ιόνιο (-17%), Δυτική Μακεδονία (-8%), Κεντρική Μακεδονία (-6%), Αττική (-4%), Ανατολική Μακεδονία και Θράκη (-3%).
Αξιοσημείωτο είναι, επίσης, ότι στο διάστημα 2011 – 2015 οι εξαγωγές από την Κρήτη αυξήθηκαν κατά 27%, ποσοστό που ήταν το τέταρτο υψηλότερο! Τη μεγαλύτερη αύξηση παρουσιάζει τα νησιά του Ιουνίου (82%) και ακολουθούν το Νότιο Αιγαίο (57%) και η Ήπειρος (56%), ενώ αρνητικό πρόσημο υπήρξε στο Βόρειο Αιγαίο (-13%), στην Πελοπόννησο (-16%) και στη Δυτική Μακεδονία (-18%).
ΑΥΞΗΣΗ ΕΞΑΓΩΓΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΣΤΙΣ 11 ΑΠΟ ΤΙΣ 13 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ
Από τη μελέτη προκύπτει ακόμη -συνολικά για τη χώρα- το συμπέρασμα ότι ο κλάδος των τροφίμων – ποτών («πρωταθλητής» για το 2015 αφού οι εξαγωγές του αυξήθηκαν σε 11 από τις 13 περιφέρειες συγκριτικά με το 2014) παραμένει ένας από εκείνους στους οποίους οι Ελληνες εξαγωγείς πρέπει να ποντάρουν και στα επόμενα χρόνια, ενώ καλές επιδόσεις έχουν και τα χημικά – πλαστικά.
«Η δεύτερη τάση που διεφάνη για την πενταετία είναι ότι οι εξαγωγές στις γειτονικές της Ελλάδας χώρες είναι στάσιμες έως και μειούμενες. Ενδεχομένως δεν εκμεταλλευτήκαμε σωστά τα εργαλεία που είχαμε στη διάθεσή μας. Για παράδειγμα, γιατί θεωρούσαμε σχεδόν “δική μας” αγορά τα Βαλκάνια; Το αποτέλεσμα αυτών των επιλογών ήταν ότι στη διάρκεια της κρίσης στην Ελλάδα κι ενώ η πίτα στην περιοχή αυξήθηκε με την άνοδο της κατανάλωσης στις χώρες αυτές, εμείς μείναμε στάσιμοι» σημείωσε ο πρόεδρος του ΣΕΒΕ, δρ Κυριάκος Λουφάκης, ενώ πρόσθεσε ότι οι αγορές στις οποίες οι εξαγωγείς της Κεντρικής Μακεδονίας πρέπει επίσης να εστιάσουν τις προσπάθειές τους είναι η Γερμανία και γενικά η δυτική Ευρώπη, καθώς και οι ΗΠΑ.
Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε ο δρ Λουφάκης και στην ανάγκη παραγωγής κι εξαγωγής προϊόντων με υψηλή προστιθέμενη αξία: «Για να παραχθούν όμως τέτοια προϊόντα, πρέπει να στηριχθείς στο ανθρώπινο δυναμικό σου. Και να μπορείς να στηριχθείς σε αυτό, πρέπει να το αμείψεις σωστά και να το στηρίξεις. Σήμερα, ακόμη και όσοι βρίσκουν δουλειά στην Ελλάδα με μια καλή αμοιβή, υπερφορολογούνται, τους τα παίρνει το κράτος. Νομίζω ότι η υπερφορολόγηση της εργασίας είναι το βασικό αίτιο του brain drain».
ΑΥΞΗΣΗ ΕΞΑΓΩΓΩΝ ΣΕ ΕΠΤΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ, ΠΛΕΟΝΑΣΜΑ ΣΕ ΔΕΚΑ
Ποια είναι όμως η εικόνα ανά περιφέρεια για το 2015; Σε ό, τι αφορά στο εμπορικό ισοζύγιο, οι δέκα από τις 13 περιφέρειες το 2015 εμφάνισαν πλεόνασμα, σε αντίθεση με το 2011, όταν πλεονασματικές ήταν μόλις οι επτά. Εμπορικό έλλειμμα εμφάνισαν η Αττική (έλλειμμα 16, 7 δισ. ευρώ), η Κεντρική Μακεδονία (1, 2 δισ.) και η Πελοπόννησος (683 εκατ. ευρώ). Αντίθετα, το μεγαλύτερο εμπορικό πλεόνασμα καταγράφεται στη Θεσσαλία (σε αξία ξεπερνάει τα 500 εκατ), με τον κλάδο των τροφίμων να συνεισφέρει σημαντικά στη θετική εικόνα.
Για τις περισσότερες περιφέρειες το 2015 οι ενδοκοινοτικές αγορές αποτελούν στρατηγικό εταίρο σε επίπεδο εξαγωγών. Εξαίρεση αποτελούν οι Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, Δυτική Μακεδονία, Πελοπόννησος και Στερεά Ελλάδα, που εξάγουν πλέον μεγάλο μέρος των αγαθών τους σε Τρίτες χώρες και νέες αναδυόμενες και δυναμικές οικονομίες, όπως εκείνες της Βορείου Αφρικής, της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής και της Ασίας.
Αναλυτικότερα, στο διάστημα 2011-2015, οι εξαγωγές στις τέσσερις περιφέρειες αυξήθηκαν οριακά, κατά μόλις 0, 9%, και διαμορφώθηκαν συνολικά στα 5, 45 δισ. ευρώ πέρυσι, έναντι 5, 40 δισ. στην αρχή της περιόδου, τη στιγμή που η χώρα “κινήθηκε” στην ίδια χρονική περίοδο με ρυθμό 6%. και τις περισσότερες από τις βορειοελλαδικές περιφέρειες να ακολουθούν… κατά πόδας.
Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΡΩΣΙΑΣ
Σε ό, τι αφορά την αγορά της Ρωσίας, έπειτα και από το εμπάργκο του Αυγούστου 2014, υψηλότερες απώλειες -συνολικά σε όλους τους κλάδους- σημείωσε πέρυσι η Κεντρική Μακεδονία (84, 2 εκατ. ευρώ συγκριτικά με το 2014). Ακολουθεί η Δυτική Μακεδονία με πτώση εξαγωγών κατά 27, 2 εκατ. Στην παραπάνω μείωση συντελεί εκτός του εμπάργκο και η ύφεση στην οικονομία της Ρωσίας και η επακόλουθη μείωση της κατανάλωσης (λόγω της πτώσης στις διεθνείς τιμές στο πετρέλαιο και των διεθνών κυρώσεων που έχουν επιβληθεί στην χώρα).
Στις βορειοελλαδικές περιφέρειες, στο διάστημα 2011-2015 οι εξαγωγές μειώθηκαν στην Κεντρική Μακεδονία (στα 4, 08 δισ. πέρυσι από 4, 10 δισ. το 2011) και στη Δυτική Μακεδονία, ενώ αντίθετα αυξήθηκαν στην Ηπειρο και την Ανατολική Μακεδονία και Θράκη.
