Η αντιπαράθεση για την αξιοποίηση των κτιρίων του Πολυτεχνείου Κρήτης (ΠΚ) έχει αναδείξει κατά τη γνώμη μας τέσσερα βασικά ζητήματα. Τα αξιολογούμε με βάση και τη χρονική τους εξέλιξη όπως αναπτύχτηκε και στον διάλογο.
Το πρώτο θέμα επικεντρώνεται γύρω από τις χρήσεις που μπορεί να έχουν ιστορικά κτήρια της Παλιάς Πόλης (ΠΠ).
Το δεύτερο θέμα επικεντρώνεται στο «ξεπούλημα» ή ιδιωτικοποίηση των κτιρίων, αν και στη συγκεκριμένη περίπτωση η σύμβαση υπό όρους, αφορά μόνο την παραχώρηση για 25 χρόνια, για λειτουργία ξενοδοχειακής μονάδας και συνεδριακού κέντρου και όχι την αλλαγή του ιδιοκτησιακού καθεστώτος δημόσιας περιουσίας, ενός αυτοδιοικούμενου Οργανισμού, μέσω της Εταιρείας που έχει συστήσει για την αξιοποίηση της περιουσίας του.
Το τρίτο θέμα επικεντρώνεται σε ένα ευρύτερο ζήτημα και είναι το μοντέλο ανάπτυξης του μαζικού τουρισμού και το μέλλον του, ευρύτερα για τον Δήμο, τον Νομό, την Περιφέρεια. Ειδικά όμως την Παλιά Πόλη -ιστορικό κέντρο και το Ενετικό Λιμάνι- στην οποία είναι συγκεντρωμένο το σημαντικότερο ιστορικό και πολιτιστικό μας απόθεμα.
Θα έχει ενδιαφέρον να μπορεί να γίνει μια συνολική αξιολόγηση πώς μετά από τόσο χρόνια διαχείρισης σημαντικών προγραμμάτων και πόρων από την ΕΕ (ΜΟΠ, ΚΠΣ, ΕΣΠΑ, κ.λπ.) υπάρχει ακόμα ένα μεγάλο μέρος από ιστορικά κτίρια στην Παλιά Πόλη που δεν έχει προχωρήσει η αποκατάστασή τους. Εδώ αντικειμενικά αναδύονται τα προβλήματα του σχεδιασμού, προγραμματισμού της Δημόσιας Διοίκησης, αλλά και της λειτουργίας του πελατειακού Κκράτους, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, του ελλείμματος στην ύπαρξη αποκεντρωμένων θεσμών προγραμματισμού και οργάνωσης του τοπικού συστήματος.
Το τέταρτο ζήτημα επικεντρώνεται σε θέματα πολιτικά, γύρω από ζητήματα οικονομικού – κοινωνικού φιλελευθερισμού, που αποτελούν πάγιες παθογένειες της μεταπολιτευτικής μας περιόδου, που συγκροτήθηκαν και διαμορφώθηκαν γύρα από τα διλήμματα δεξιάς/αντιδεξιάς, προόδου/συντήρησης, αριστεράς/δεξιάς, που η ίδια η παγκοσμιοποίηση και η κρίση με το δίλημμα μνημόνιο/αντιμνημόνιο σήμερα τα έχουν οριστικά απομυθοποιήσει, παρά το γεγονός ότι εξαιτίας του λαϊκισμού έχουν ακόμα επίδραση, σε σημαντικά τμήματα του πληθυσμού.
Ένας ουσιαστικός δημοκρατικός διάλογος είναι αναγκαίος κατά τη γνώμη μας θεσμοθετημένος με αρχή – μέση – τέλος μεταξύ: των Τοπικών – Περιφερειακών – Κρατών, φορέων και της τοπικής κοινωνίας ή της κοινωνίας των πολιτών, με στόχο τη διαμόρφωση ενός νέου θεσμικού, κοινωνικού και παραγωγικού συμβολαίου για την τοπική κοινωνία και το μέλλον της.
Η κρίση του μαζικού τουρισμού και τα φαινόμενα που εμφανίζονται σε περιοχές υψηλής τουριστικοποίησης, παρά το γεγονός ότι από περιοχή σε περιοχή τα προβλήματα μπορεί να εμφανίζουν κοινά χαρακτηριστικά, αλλά υπάρχουν και σημαντικές διαφορές, θα πρέπει να μας προβληματίσουν και να μελετηθούν οι καλές πρακτικές και πώς τα αντιμετωπίζουν άλλες περιοχές του κοινού μας μεσογειακού χώρου – mare nostrum.
* Ο κ. Μιχάλης Αρτεμάκης είναι οικονομολόγος – μελετητής