Προχειρότητα στο έργο της ανάπλασης της Ακτής Παπανικολή, αστοχίες της μελέτης, έλλειμμα οργανωμένου ουσιαστικού διαλόγου με τους τοπικούς φορείς και κατοίκους και διαχρονικές παρανομίες στο παραλιακό μέτωπο της Νέας Χώρας από μερίδα καταστηματαρχών επισημαίνει – καταγγέλλει η Ανοιχτή Συνέλευση Κατοίκων Νέας Χώρας.
Σε σημερινή της ανακοίνωση, με τίτλο «Ενα έργο μια νοοτροπία: Οι περιπέτειες της ανάπλασης της Ακτής Παπανικολή και ορισμένες αλήθειες», η Ανοικτή Συνέλευση Κατοίκων Νέας Χώρας σημειώνει χαρακτηριστικά ότι «τα προβλήματα του έργου προέκυψαν από την έλλειψη οργανωμένου ουσιαστικού διαλόγου όλων των θεσμικών και ενδιαφερομένων φορέων και κατοίκων που θα έπρεπε να έχει προηγηθεί, από αδυναμία πρόβλεψης, και κάποιες αστοχίες της μελέτης. Ας ελπίσουμε να εφαρμοστεί η μελέτη κι όχι να αφαιρούνται κομμάτια της και μετά την αποπεράτωση του έργου να μην έχουμε ξανά φαινόμενα του «ράβε ξήλωνε δουλειά, να μη σου λείπει» και να βρεθούν λύσεις στα σοβαρά προβλήματα που εκθέσαμε παραπάνω προς όφελος και των επιχειρηματιών που υγιώς επιχειρούν αλλά και προς όφελος των μόνιμων κατοίκων και πολιτών της πόλης και των χιλιάδων ντόπιων και αλλοδαπών επισκεπτών».
Αναλυτικότερα, στην ανακοίνωσή της η Ανοιχτή Συνέλευση Κατοίκων Νέας Χώρας αναφέρει τα εξής:
«Η Νέα Χώρα, φίλε μου, θα γίνει “Κυανή Ακτή”»! Τούτα τα λόγια λέγονταν με πολλή έπαρση, από στελέχη της Δημοτικής Αρχής και “παράγοντες” (τρομάρα τους) της συνοικίας με την εξαγγελία του έργου ανάπλασης της Ακτής Παπανικολή στα πλαίσια της επικοινωνιακής πολιτικής. Τώρα που το έργο φτάνει στο τέλος του, είναι η κατάλληλη ώρα να ειπωθούν αρκετές αλήθειες γι’ αυτό, που συζητιούνται στις παρέες ή ψιθυρίζονται, δεν αρθρώνονται όμως σε δημόσιο λόγο.
Το αίτημα των κατοίκων και των φορέων της συνοικίας για την ανάπλαση του παραλιακού μετώπου της Νέας Χώρας (από την Πλατεία Τάλω μέχρι τον Κλαδισό) μετρά τουλάχιστον τρεις δεκαετίες. Σήμερα επιχειρείται ανάπλαση του ενός τρίτου του παραλιακού μετώπου, ενώ τα υπόλοιπα δύο τρίτα έχουν αφεθεί στο έλεος… παρουσιάζοντας εικόνα τριτοκοσμική. Γι’ αυτά α) πισίνα Ξενία, β) χώρος πρασίνου και αθλοπαιδιών τριών στρεμμάτων (οικοπέδου πρώην ΑΒΕΑ) βόρεια του 5ου Γυμνασίου επί της Ακτής Κανάρη, γ) διακοπή παραλίας από “λόφο Πετροκοπιού” προς Κλαδισό κ.ά.] έχουμε καταθέσει από το 2014 στο Δήμο (Επιτροπή διαβούλευσης στην οποία συμμετέχουμε) τεκμηριωμένες προτάσεις που δε φαίνεται να βρήκαν ευήκοα ώτα αλλά βολική θέση στον κάλαθο των αχρήστων.
Έχει περάσει ένας χρόνος και επτά μήνες από την πρώτη ενημέρωση του Δήμου στο 5ο Γυμνάσιο (Νοέμβρης 2016) που παρουσίασε το σχέδιο ανάπλασης της Ακτής Παπανικολή. Από τότε η Ανοιχτή Συνέλευση Κατοίκων Νέας Χώρας, σε αντίθεση με πολλούς άλλους που τότε μόνο χειροκροτούσαν ή αδιαφορούσαν, ενδιαφέρθηκε, έτρεξε, ενημερώθηκε από ειδικούς επιστήμονες (αρχιτέκτονες, μηχανικούς κ.ά.), είχε συναντήσεις με τις αρμόδιες υπηρεσίες του Δήμου για απαντήσεις στα ερωτήματά της και κατέθεσε αναλυτικές προτάσεις προκειμένου το σχέδιο ανάπλασης να βελτιωθεί, όσον αφορά τα έργα υποδομής, την προσβασιμότητα, τις κοινωνικές υπηρεσίες που μπορεί να προσφέρει και την αισθητική του δημόσιου χώρου.
Έκτοτε έγινε η διακήρυξη για την κατασκευή του έργου, προκηρύχθηκε ο διαγωνισμός για την ανάδειξη του ανάδoχου εργολάβου, υπογράφτηκε η σύμβαση (12/10/2017) και φτάσαμε στην έναρξη εργασιών στις 13/11/17, με την υποχρέωση ότι «η συνολική προθεσμία εκτέλεσης του έργου, ορίζεται σε εκατόν ογδόντα ημέρες (180) από την ημέρα υπογραφής της σύμβασης». Παρά το γεγονός ότι ο Δήμαρχος δήλωνε ότι «έχει ληφθεί μέριμνα, ώστε το έργο να ολοκληρωθεί έως την ερχόμενη άνοιξη προκειμένου να μην προκληθεί όχληση στους επαγγελματίες, που δραστηριοποιούνται στην περιοχή, καθώς και στους κατοίκους και τους επισκέπτες της παραλίας», εξ αιτίας της καθυστέρησης των εργασιών, στις 28/3/18 εγκρίθηκε παράταση της συμβατικής προθεσμίας περαίωσης μέχρι 15/6/18 από το Δημοτικό Συμβούλιο Χανίων.
Σήμερα είμαστε στο ίδιο έργο θεατές. Ο εργολάβος δεν έχει τελειώσει και γι’ αυτό υπάρχουν ευθύνες (σύμφωνα και με τον αρμόδιο αντιδήμαρχο) και στους καταστηματάρχες (όχι σε όλους) που παρακωλύουν το έργο του. Κι έρχεται ξανά ο Δήμαρχος να δηλώνει στα ΜΜΕ ότι στις 15/6 “παγώνουν” οι εργασίες και τα υπόλοιπα το Νοέμβρη ενώ στα θέματα ημερήσιας διάταξης το Δημοτικό Συμβούλιο της 13-6-18 θα επικυρώσει την έγκριση παράτασης προθεσμίας περαίωσης του έργου “Ανάπλαση Ακτής Παπανικολή περιοχής Νέας Χώρας”. Ο πολίτης αδυνατεί να παρακολουθήσει την ανερμάτιστη πολιτική τού βλέποντας και κάνοντας κι όποιος πιέσει περισσότερο, που θέλει να ικανοποιεί όλους, αλλά στο τέλος κερδισμένα βγαίνουν μόνο τα συμφέροντα.
Εκτός από τα έγγραφα με ερωτήματα και προτάσεις που καταθέσαμε στην Τεχνική υπηρεσία και στη ΔΕΥΑΧ χωρίς ποτέ να λάβουμε γραπτή απάντηση και τις οποίες δίνομε στη δημοσιότητα και με βάση τις εμπειρίες μας από την παρακολούθηση της πορείας των εργασιών υλοποίησης του έργου θα καταγράψουμε μερικές αλήθειες:
1. Ο αγωγός λυμάτων διαμέτρου 40 εκ. από το 1986, τα προηγούμενα χρόνια και κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες, υπερχείλιζε συνεχώς πάνω στο οδόστρωμα κι έπρεπε να αντιμετωπιστεί. Κι ενώ εμείς προτείναμε την αντικατάστασή του με μεγαλύτερο σε συνδυασμό με την αναβάθμιση του αντλιοστασίου στο τέρμα της οδού Σελίνου, η ΔΕΥΑΧ αποφάσισε ότι η ενδεδειγμένη λύση (χωρίς κόστος) είναι ο διαχωρισμός των λυμάτων από τα όμβρια και τα όμβρια της μισής Ακτής Παπανικολή να πέφτουν στο λιμανάκι και της άλλης μισής με την τεχνική του σιφωνισμού θα διοχετεύονται μέσω του φρεατίου της οδού Σύρου προς το σημείο που αυτοί επιθυμούν. Έγιναν οι εργασίες όπως η ΔΕΥΑΧ τις σχεδίασε και «πριν αλέκτωρ λαλήσαι» τρεις μέρες μετά το Πάσχα και μέχρι σήμερα, τρεις φορές τα λύματα «έστρωσαν» το νέο οδόστρωμα. Ευχόμαστε μετά την παράδοση του έργου να μη χρειαστεί να ξανασκάβουν για τους… αγωγούς! Ακόμη έφτασαν σε μας καταγγελίες πολιτών, πως όταν ξεκίνησε η εκσκαφή κι έφτασαν στον αγωγό διαπίστωσαν κάποιες παράνομες συνδέσεις βόθρων. Θα ενημερώσει κανείς υπεύθυνος για τη βασιμότητα των καταγγελιών κι εφόσον ισχύουν, τι έγινε περαιτέρω;
2. Κατά την παρουσίαση του σχεδίου της ανάπλασης της Ακτής Παπανικολή όλοι ακούσαμε από τον Δήμαρχο και τους μελετητές του έργου να τονίζουν με έμφαση την υπογειοποίηση των δικτύων ηλεκτρικού ρεύματος και τη μετακίνηση του αντιαισθητικού υποσταθμού της ΔΕΗ από τη γωνία Παπανικολή και Φλουράνς πιο νότια επί της Φλουράνς. Όταν όμως λίγο αργότερα, πήραμε στα χέρια μας την «κάτοψη πρότασης διαμόρφωσης» δεν υπήρχε αποτυπωμένη η παραπάνω εξαγγελία. Τι συνέβη; Έγιναν συνομιλίες με τη ΔΕΗ; Γιατί ναυάγησε κάτι που ήταν σωστό και ομόφωνα αποδεκτό; Η απάντηση της επιβλέπουσας του έργου μηχανικού του Δήμου, σε επίσκεψή μας, ήταν ότι το κόστος μιας τέτοιας ενέργειας το επιβαρύνεται ο Δήμος. Ποια είναι λοιπόν η απάντηση της Δημοτικής Αρχής για ένα σημαντικό στοιχείο ενός προς ανάπλαση χώρου; Ο προϋπολογισμός του έργου ήταν 2,1 εκατομμύρια ευρώ που προέρχεται από ίδιους πόρους δηλαδή από τους δημότες. Η σύμβαση πλησιάζει περίπου το 1 εκατομμύριο. Δεν μπορεί ο Δήμος να διαθέσει επιπλέον ποσό, τη στιγμή που, όπως λέει, το μεγαλύτερο κόστος του έργου θα το καλύψει από τη χρηματοδότηση του Πράσινου Ταμείου που μεταφέρεται από την πλατεία της Σούδας; Αναμένουμε πειστικές απαντήσεις.
3. Στο φλέγον ζήτημα της τοποθέτησης τραπεζοκαθισμάτων στο βορινό πεζοδρόμιο της Ακτής Παπανικολή, χρόνια τώρα αγωνιζόμαστε, ακόμη και μόνοι μας, εναντίον των παρανομιών των καταστηματαρχών και των προστατών τους, για ελεύθερα πεζοδρόμια και όχι τραπεζοδρόμια για όλους τους πολίτες ντόπιους και ξένους. Παρακολουθούμε από κοντά το θέμα και την αμφίσημη στάση του Δημάρχου, «και με τον αστυφύλαξ και με τον χωροφύλαξ»! Μας προκάλεσε έκπληξη η δήλωση του Δημάρχου στους δημοσιογράφους «πως ο αρχικός σχεδιασμός για τα τραπεζοκαθίσματα να μπορούν να αναπτυχθούν στο νότιο πεζοδρόμιο ανατράπηκε εξαιτίας κατασκευαστικών προβλημάτων που προέκυψαν στην εξέλιξη του έργου»! Η αστοχία των μελετητών να σχεδιάσουν τις πλάκες όδευσης τυφλών στο νότιο πεζοδρόμιο δημιούργησε σημαντικά προβλήματα, τα οποία ξεπεράστηκαν με τη μεταφορά τους στο απέναντι βόρειο πεζοδρόμιο. Η αλήθεια των συγκρούσεων βρίσκεται, κατά την άποψή μας, αλλού: Στο ότι δεν υπάρχει ενιαίο πλάτος στο νότιο πεζοδρόμιο. Κι αυτό συμβαίνει γιατί, 72 χρόνια τώρα, από το 1946 (μελέτη Δοξιάδη) που η Ακτή Παπανικολή εντάχθηκε στο σχέδιο πόλης, καμιά Δημοτική Αρχή έως σήμερα δεν ολοκλήρωσε την «πράξη εφαρμογής» με αποτέλεσμα να μην υπάρχει ενιαία ρυμοτομική γραμμή, άρα και ενιαίο νότιο πεζοδρόμιο, αλλά και στις πρασιές στις οποίες όπου λειτουργούν καταστήματα εστίασης, τα περισσότερα έχουν εγκαταστήσει παράνομες κατασκευές (μόνο επί δημαρχίας Βιρβιδάκη έγινε σοβαρή προσπάθεια να εφαρμοστεί η νομιμότητα και συνάντησε λυσσαλέες αντιδράσεις). Να σημειώσουμε, ακόμη, ότι το 1978 επιχειρήθηκε χωρίς επιτυχία η μετατόπιση του άξονα του παραλιακού δρόμου προς τη μεριά της θάλασσας και αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα μεγάλα οφέλη για τους τότε καταστηματάρχες. Ποιος έχει εντέλει την ευθύνη γι’ αυτήν την ανομία; Ποιος δίνει το δικαίωμα στους ασύδοτους παράνομους να έχουν το θράσος να θεωρούν την παραλία ιδιόκτητα οικόπεδα για να τοποθετούν τα ομπρελοκαθίσματά τους και να απαιτούν τραπεζοκαθίσματα στο κοινόχρηστο βόρειο πεζοδρόμιο; Ζητούνται καθαρές απαντήσεις. Για τα τραπεζοκαθίσματα συμφωνούμε με την πρόταση των υπόλοιπων φορέων της συνοικίας, την οποία συνδιαμορφώσαμε με τις θέσεις και τις παρεμβάσεις μας κατά τη συνάντηση της 12/3/18.
4. Κορυφαίο θεωρούμε το ζήτημα της διάβρωσης των ακτών που στη συνοικία μας εμφανίζεται κυρίως με τη μορφή απώλειας της άμμου και μετακίνησής της από ανατολικά προς δυτικά. Αποτέλεσμα η εξαφάνιση τής άμμου κάτω από το ξενοδοχείο «Κλεινάκη» μέχρι τον ποταμό και την αποκοπή της πρόσβασης από την άμμο λωρίδας πλάτους τουλάχιστον 4 – 5 μ. προς τον Κλαδισό. Περιττό να τονίσουμε πως όταν ρωτήσαμε σχετικά, «στου κουφού την πόρτα…». Παρά τις προειδοποιήσεις και τις μελέτες διαπρεπών επιστημόνων και αρμοδίων ιδρυμάτων οι οποίοι πρότειναν και τις κατάλληλες λύσεις, ο Δήμος δεν έχει προχωρήσει σε πρακτικές ενέργειες, πλην μιας ημερίδας, γι’ αυτό το θέμα που θα το βρίσκουμε, όλο και πιο οξυμένο, συνέχεια μπροστά μας τα επόμενα χρόνια.
5. Τον Φλεβάρη του 2017 ρωτούσαμε τον Δήμο «αν θα υπάρξει μέριμνα για τα οχήματα των μόνιμων κατοίκων της Ακτής Παπανικολή» διότι «οι κάθετοι και οι εσωτερικοί στενοί δρόμοι είναι υπερπλήρεις». Αγνοηθήκαμε. Η απάντηση ήταν σιωπή. Ένα χρόνο μετά («Χ.Ν.», 20/3/18) ο Δήμαρχος είπε «πως θα μπορούσαν να ισχύσουν για τη Νέα Χώρα ανάλογες ρυθμίσεις που ισχύουν στην παλιά πόλη. Με τους ίδιους όρους έναντι ενός μικρού αντιτίμου να έχουν το δικαίωμα οι κάτοικοι για στάθμευση για ένα αυτοκίνητο ανά οικογένεια. Δήλωσε πως ο Δήμος θα εξετάσει το συγκεκριμένο θέμα χωρίς να είναι βέβαιος ότι μπορούν να εξυπηρετηθούν όλοι οι κάτοικοι της Ν. Χώρας». Είναι πασιφανής η προχειρότητα με την οποία αντιμετωπίζονται δύσκολα προβλήματα. Έγινε έρευνα ανεύρεσης χώρου για να γίνει πάρκιγκ; Ένα τόσο σημαντικό έργο θα έπρεπε να δίνει ευρύτερα μηνύματα στην κοινωνία για το ποιες είναι οι προτεραιότητες της (όποιας) Δημοτικής Αρχής και για το πώς αφουγκράζεται το μέλλον της πόλης, των κατοίκων και των χιλιάδων επισκεπτών της. Πιστεύουμε ότι θα έπρεπε να αναδεικνύει δύο κεντρικά στοιχεία που απουσιάζουν από τις στοχεύσεις των δημοτικών αρχών εδώ και δεκαετίες: α) την κίνηση των ανθρώπων και β) την ιστορικότητα του χώρου. Γι’ αυτό δεν θα έπρεπε να μείνει μόνο στη βιτρίνα αλλά με ένα συνολικό σχεδιασμό να κοιτάξει και πίσω απ’ αυτήν, με μέριμνα προς αυτές τις παραμελημένες, αλλά τόσο σημαντικές για την ποιότητα ζωής, τις πίσω ξεχασμένες γειτονιές με τα στενά σοκάκια και τα μικρά δρομάκια που εκεί εκτυλίχθηκε η ιστορία της συνοικίας. Εκεί θα είχαν τη θέση τους και οι κυκλοφοριακές ρυθμίσεις, οι πολιτικές σταθμεύσεων και οτιδήποτε άλλο. Όσο αποφεύγεις ν’ αντιμετωπίσεις ένα πρόβλημα τόσο πιο έντονο θα το βρεις μπροστά σου στο μέλλον.
6. Σύμφωνα δε με τον σχεδιασμό του Δήμου η οδός Παπανικολή θα γίνει οδός μικτής χρήσης οχημάτων και ποδηλάτου (cycle street) δίχως να συνδεθεί με τον ορφανό επικίνδυνο ποδηλατόδρομο της οδού Πειραιώς και ευρύτερα με το δίκτυο ποδηλατοδρόμων που σχεδιάζεται. Επίσης, λέει, στο μέλλον θα συνδεθεί με τον ποδηλατόδρομο που θα ξεκινά από τη γέφυρα του Κλαδισού και θα φτάνει στους Αγ. Αποστόλους. Ποια απ’ όλες τις γέφυρες; Στην εκβολή, στη μεσαία ή στην κεντρική; Και από την Παπανικολή έως τον Κλαδισό πώς θα φτάνουν τα ποδήλατα; Μέσω της Σελίνου; Ζητούνται απαντήσεις.
Πιστεύουμε ότι τα προβλήματα του έργου προέκυψαν από την έλλειψη οργανωμένου ουσιαστικού διαλόγου όλων των θεσμικών και ενδιαφερομένων φορέων και κατοίκων που θα έπρεπε να έχει προηγηθεί, από αδυναμία πρόβλεψης, και κάποιες αστοχίες της μελέτης. Ας ελπίσουμε να εφαρμοστεί η μελέτη κι όχι να αφαιρούνται κομμάτια της και μετά την αποπεράτωση του έργου να μην έχουμε ξανά φαινόμενα του «ράβε ξήλωνε δουλειά, να μη σου λείπει» και να βρεθούν λύσεις στα σοβαρά προβλήματα που εκθέσαμε παραπάνω προς όφελος και των επιχειρηματιών που υγιώς επιχειρούν αλλά και προς όφελος των μόνιμων κατοίκων και πολιτών της πόλης και των χιλιάδων ντόπιων και αλλοδαπών επισκεπτών».