Η επίσημη ανακοίνωση της ίδρυσης του νέου Ινστιτούτου του κορυφαίου ερευνητικού ιδρύματος της χώρας, πραγματοποιήθηκε σήμερα, σε τελετή που διοργανώθηκε στο Κέντρο Αρχιτεκτονικής Μεσογείου στα Χανιά. Χαιρετισμούς απηύθυναν ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης, ο αναπληρωτής υπουργός Έρευνας και Καινοτομίας Κώστας Φωτάκης και ο περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης.
Χαιρετισμό απηύθυναν, επίσης, ο Γιάννης Γρηγορίου, γενικός διευθυντής Έρευνας και Παραγωγής Υδρογονανθράκων του ομίλου Ελληνικά Πετρέλαια (ΕΛΠΕ) και ο Γιάννης Μπασιάς, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων.
Οι ερευνητικές κατευθύνσεις του Ινστιτούτου Πετρελαϊκής Έρευνας προσανατολίζονται σε τρεις κεντρικούς πυλώνες:
• Στην έρευνα για την εξεύρεση κοιτασμάτων υδρογονανθράκων.
• Στην αξιοποίηση των κοιτασμάτων, δηλαδή την εξόρυξη υδρογονανθράκων.
• Στην προστασία του περιβάλλοντος.
Κύριος σκοπός της δημιουργίας του «Ινστιτούτου Πετρελαϊκής Έρευνας» στο ΙΤΕ (ΙΤΕ – ΙΠΕ) είναι η ενσωμάτωση στο Ίδρυμα μίας νέας περιοχής ερευνητικού ενδιαφέροντος, ζωτικής σημασίας για τα ελληνικά και ευρωπαϊκά δεδομένα. Βασικοί τομείς της ερευνητικής του δραστηριότητας θα είναι η ανίχνευση, ο εντοπισμός και η εκμετάλλευση κοιτασμάτων υδρογονανθράκων, η ανάπτυξη συστημάτων παρακολούθησης και εποπτείας της εξόρυξης, της αποθήκευσης, της επεξεργασίας και της διάθεσης των υδρογονανθράκων, δραστηριότητες σημαντικές για τη χώρα τις επόμενες δεκαετίες, με ιδιαίτερο οικονομικό και γεωπολιτικό αποτύπωμα.
Η επιλογή της έδρας του Ινστιτούτου σε χώρους που έχει παραχωρήσει το Πολυτεχνείο Κρήτης στα Χανιά, θα δώσει τη δυνατότητα να αξιοποιηθεί η γνώση, η εμπειρία και οι υποδομές στην επιστήμη του πετρελαίου που ήδη υφίστανται εκεί, σε συνδυασμό με τη γνώση που έχει συσσωρευτεί στο Ινστιτούτο Επιστημών Χημικής Μηχανικής του ΙΤΕ στην Πάτρα, όπου τα τελευταία 35 χρόνια έχουν αναπτυχθεί σημαντικές ερευνητικές δραστηριότητες με διεθνή αναγνώριση, τόσο στην εξόρυξη υδρογονανθράκων όσο και σε τεχνολογίες αποκατάστασης υπεδάφους ρυπασμένου με πετρελαιοειδή αλλά και παρακολούθησης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.
Παράλληλα, υπάρχει συνάφεια και με την έρευνα που γίνεται στο Ινστιτούτο Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας του ΙΤΕ, όπου διεξάγονται μελέτες στους τομείς της διατήρησης των οικοσυστημάτων και των συνεπειών που μπορεί να έχει στο περιβάλλον η αξιοποίηση των υδρογονανθράκων.
Η ανάπτυξη του νέου αυτού Ινστιτούτου πρόκειται να λειτουργήσει καταλυτικά στην ενδυνάμωση της πετρελαϊκής έρευνας στην Ελλάδα, μέσω της καλλιέργειας νέων συνεργειών με όλες τις σχετικές με την πετρελαϊκή έρευνα δομές σε Πανεπιστήμια και ερευνητικούς φορείς της χώρας. Φιλοδοξεί δε να συμβάλει στην αναστροφή της διαρροής εγκεφάλων (brain drain) αποτελώντας σημαντικό πόλο έλξης νέων επιστημόνων (Ελλήνων και μη) από το εξωτερικό.
Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης δήλωσε ότι το Ινστιτούτο Πετρελαϊκής Έρευνας είναι «να στηρίξει την έρευνα γύρω από την αξιοποίηση υδρογονανθράκων, τις περιβαλλοντικές και άλλες πλευρές αυτού του εγχειρήματος και να δημιουργήσει προϋποθέσεις να υπάρξει προστιθέμενη αξία στην Ελλάδα γύρω από τον γρήγορα αναπτυσσόμενο αυτό κλάδο, που είναι πολύ καθοριστικός για την ελληνική οικονομία. Υπενθυμίζω ότι έχει ολοκληρωθεί ο κύκλος των επτά συμβάσεων στο Ιόνιο, στη Δυτική Ελλάδα και στη θαλάσσια περιοχή νοτιοδυτικά της Κρήτης. Σε δύο από αυτές τις επτά συμβάσεις, δυτικά της Κέρκυρας και νοτιοδυτικά της Κρήτης, οι ανάδοχες εταιρείες είναι διεθνείς εταιρείες παγκόσμιας εμβέλειας. Σε όλα τα προγράμματα συμμετέχουν και τα ΕΛ.ΠΕ. Ο κλάδος αυτός αναμένεται να έχει τεράστια ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια. Το Πολυτεχνείο Κρήτης είναι ένας προνομιακός χώρος, διότι έχει και ερευνητική παράδοση και μεταπτυχιακό πρόγραμμα στον τομέα αυτόν, οπότε ήταν μία ορθή επιλογή υπό την “ομπρέλα” του ΙΤΕ…».
Ο αναπληρωτής υπουργός Έρευνας και Καινοτομίας Κώστας Φωτάκης υπογράμμισε, σε δηλώσεις του, ότι στόχος είναι «να αναβαθμιστεί ο ρόλος της Ελλάδας όσον αφορά το ενεργειακό τοπίο της περιοχής και του κόσμου γενικότερα. Σε αυτό περιμένουμε να συντελέσει το νέο Ινστιτούτο» και τόνισε ότι «η όλη αυτή πρωτοβουλία εμπίπτει στις γενικότερες πολιτικές που έχουμε αναπτύξει για την έρευνα στη χώρα».
Ο κ. Φωτάκης τόνισε, ακόμη, ότι «οι συγκυρίες στις οποίες δημιουργείται το Ινστιτούτο αυτό είναι εξαιρετικές. Και από την άποψη της χρηματοδότησης και από την άποψη των προοπτικών που διανοίγονται. Ως προς τη χρηματοδότηση, μόνο στο πλαίσιο του προγράμματος “Ερευνώ, Δημιουργώ, Καινοτομώ”, το οποίο διαχειρίζεται η Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας, από τα 360 εκατ. ευρ, τα οποία συμβασιοποιήθηκαν -αυτό είναι ένα ρεκόρ- για συνεργασίες μεταξύ ερευνητικών ομάδων πανεπιστημίων, ερευνητικών κέντρων και επιχειρήσεων, περίπου 60 εκατομμύρια απευθύνονται σε θέματα έρευνας για την ενέργεια και την κλιματική αλλαγή. Και τώρα στη δεύτερη προκήρυξη που επίκειται να γίνει, στα 250 εκατ., περιμένουμε πάλι ένα μεγάλο ποσοστό να δοθεί για τον σκοπό αυτό».
Ο κ. Φωτάκης επεσήμανε ότι «το εγχείρημα που γίνεται στην Κρήτη αποτελεί μέρος μιας ολιστικής προσέγγισης που γίνεται στο ενεργειακό θέμα και στο θέμα της θαλάσσιας έρευνας. Στο πλαίσιο αυτό προτιθέμεθα να γίνει προμήθεια ενός νέου ερευνητικού σκάφους, το οποίο θα ανήκει στο ΕΛΚΕΘΕ, με στόχο τη θαλάσσια έρευνα – που θα συνδεθεί και με τις δραστηριότητες του Ινστιτούτου. Με τη συνδρομή από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ένα μεγάλο πρόγραμμα σε θέματα κλιματικής αλλαγής έχει σχεδιαστεί και σύντομα θ’ ανακοινωθεί ολοκληρωμένα, περίπου 63 εκατ., στο οποίο το Ινστιτούτο θα έχει δικαίωμα συμμετοχής».
Όπως δήλωσε ο πρόεδρος του ΙΤΕ, Νεκτάριος Ταβερναράκης «η ίδρυση του Ινστιτούτου Πετρελαϊκής Έρευνας του ΙΤΕ αποτελεί πρωτοβουλία στρατηγικής σημασίας με ιδιαίτερο ερευνητικό, οικονομικό και γεωπολιτικό ενδιαφέρον για την Κρήτη και για ολόκληρη τη Χώρα. Θα δώσει δε σημαντική δυναμική στην έρευνα που αφορά τον εντοπισμό κοιτασμάτων υδρογονανθράκων, και την αξιοποίηση ήδη υπάρχουσας τεχνογνωσίας και ερευνητικών αποτελεσμάτων στο ΙΤΕ και το Πολυτεχνείο Κρήτης».
Ο πρύτανης του Πολυτεχνείου Κρήτης, Ευάγγελος Διαμαντόπουλος δήλωσε επίσης: «Το Πολυτεχνείο Κρήτης προσβλέπει στη συνεργασία με το Ινστιτούτο Πετρελαϊκής Έρευνας για την εκτέλεση κοινών ερευνητικών έργων, την από κοινού εκπόνηση διδακτορικών, μεταπτυχιακών και διπλωματικών εργασιών και στην πρόσβαση σε εξειδικευμένο εξοπλισμό και υπηρεσίες. Η Σύγκλητος του Πολυτεχνείου Κρήτης ομόφωνα αποφάσισε την παραχώρηση προς χρήση στο ΙΤΕ έκτασης 35 στρεμμάτων της Πολυτεχνειούπολης, με σκοπό την ανέγερση των απαιτούμενων εγκαταστάσεων του Ινστιτούτου. Επιπρόσθετα, με την έναρξη λειτουργίας του Ινστιτούτου και έως την ολοκλήρωση των απαιτούμενων εγκαταστάσεών του, θα διαθέσει έναν κατάλληλο χώρο 250 τ.μ. για την έναρξη των ερευνητικών δραστηριοτήτων του».
«Πρόκειται για μια απόφαση που δεν προέκυψε απλά από τα δεδομένα και τις ανάγκες της εποχής, αλλά πολύ περισσότερο για μια πρωτοβουλία που τρέχει μπροστά από τις εξελίξεις», τόνισε ο περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης.
«Το υπό ίδρυση Ινστιτούτο αναδεικνύει τη δυναμική του νησιού. Τη δυνατότητά του να εξελιχθεί σε ενεργειακό κόμβο μέσα από τις έρευνες και την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων, αλλά και μέσα από διακρατικά και ευρωπαϊκά έργα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου από τη λεκάνη της Μεσογείου», σημείωσε ο κ. Αρναουτάκης.