Τον περασμένο Αύγουστο η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας ψήφισε τον νόμο 4623/2019 για την κυβερνησιμότητα στους ΟΤΑ, αφού θεώρησε ότι το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο («Κλεισθένης») θα δημιουργούσε τεράστια προβλήματα στην ομαλή λειτουργία Δήμων και Περιφερειών σε όλη τη χώρα.
«Άρθρο 1 Σύμπραξη δημοτικών και περιφερειακών παρατάξεων
1. Η παράγραφος 7 του άρθρου 66 του ν. 3852/2010 (Α’ 87) όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 73 του ν. 4555/2018 (Α’ 133), αντικαθίσταται ως εξής: «7. Δύο ή περισσότερες δημοτικές παρατάξεις μπορούν να συμπράττουν, εφόσον μια από αυτές είναι η παράταξη με την οποία έχει εκλεγεί ο Δήμαρχος. Το πρακτικό για τη σύμπραξη υποβάλλεται οποτεδήποτε εντός της θητείας της Δημοτικής Αρχής και δεν ανακαλείται, συνυπογράφεται δε τουλάχιστον από την απόλυτη πλειοψηφία των μελών κάθε παράταξης που συμπράττει και κατατίθεται στον πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου».
Ήδη λοιπόν από το άρθρο 1 του νόμου, διαφαίνεται καθαρά το πνεύμα του νομοθέτη: Να δημιουργηθούν συμπράξεις δύο ή περισσοτέρων παρατάξεων με την υποχρεωτική συμμετοχή της παράταξης του Δημάρχου, που θα διοικήσουν απρόσκοπτα τους εκάστοτε Δήμους στους οποίους δεν έχει διαμορφωθεί αρχική ισχυρή πλειοψηφία.
Εδώ τώρα αρχίζουν οι ελιγμοί κάποιων πονηρά σκεπτόμενων.
Και γιατί να κάνουμε συμπράξεις δεσμευτικές και να μην κάνουμε απλές συμφωνίες όπου θα δηλώνουμε ότι διατηρούμε την αυτονομία μας, θα παίρνουμε και το μερίδιό μας στην εξουσία και παράλληλα θα δηλώνουμε και μειοψηφία (δηλαδή αντιπολίτευση κατά το γράμμα του νόμου) και άρα θα παίρνουμε και τις θέσεις που αναλογούν στη μειοψηφία;
Έτσι θα είμαστε και νόμιμοι και επωφελούμενοι τα μέγιστα.
Αυτό δυστυχώς συνέβη και στην περίπτωση του Δήμου Χανίων με την παράταξη του Δημάρχου και τις παρατάξεις των κυρίων Δαμιανάκη και Βάμβουκα. Αφού μοίρασαν (ή ακόμα μοιράζουν) τις αμειβόμενες θέσεις στο οργανόγραμμα του Δήμου και των Νομικών Προσώπων αυτού, είπαν να το «παίξουν» αυτόνομοι όσον αφορά τις θέσεις στις Επιτροπές Διοίκησης, ώστε να πάρουν και εκεί με το γράμμα του νόμου, έξω φυσικά από την πλειοψηφία, τις θέσεις που τους αναλογούν.
Όμως εδώ μπαίνει το διαχρονικό ερώτημα που ταλανίζει την ελληνική πολιτική σκηνή και που στο παρελθόν έχει δώσει παραδείγματα τεράστιας πολιτικής ευθύνης: Το νόμιμο είναι άραγε και ηθικό;
Όχι πάντα, βέβαια.
Όπως στη δική μας περίπτωση, στην περίπτωση του Δήμου Χανίων.
Ας δούμε όμως τι συμβαίνει στην πραγματικότητα.
Στην Οικονομική Επιτροπή και στην Επιτροπή Ποιότητας Ζωής (οι δύο πιο βασικές Επιτροπές του Δήμου) θα μπορούσε η διαμορφούμενη πλειοψηφία και των τριών προαναφερθέντων παρατάξεων να λειτουργεί χωρίς πρόβλημα, αλλά και οι πέντε εναπομείναντες θέσεις δημοτικών συμβούλων, που σε καμιά περίπτωση δεν επηρεάζουν την πλειοψηφία του Δημάρχου, να καταληφθούν από την πραγματική αντιπολίτευση και όχι από την επίπλαστη.
Έτσι θα είχαν θέση και χρήσιμη άποψη, η παράταξη «Πρωτοβουλία Πολιτών – Πρώτα ο Άνθρωπος» του κυρίου Σαρρή και η «Λαϊκή Συσπείρωση» με επικεφαλής τον κύριο Βουρλάκη, που τώρα είναι αποκλεισμένες.
Ανάλογα φαινόμενα παρατηρούνται και στις υπόλοιπες Επιτροπές του Δήμου.
Δημιούργησαν λοιπόν στο πλαίσιο του «νόμιμου» μία «εξωμήτρια» συμμαχία εξουσίας, μακριά από το πνεύμα του νομοθέτη περί συμπράξεων προκειμένου να νέμονται όσο πιο άνετα πλειοψηφικά την εξουσία δρώντας κατά το δοκούν, πότε ως ενωμένη πλειοψηφία πότε ως διαχωρισμένη πλειοψηφία – μειοψηφία.
Συμπερασματικά, λοιπόν, ο Δήμαρχος και την πλειοψηφία έχει εκ του ασφαλούς και τους πολιτικούς του δορυφόρους διατηρεί, προκειμένου να προσεγγίζει πιο εύκολα τα κρίσιμα θέματα στο Δημοτικό Συμβούλιο.
Κλείνοντας θα ήθελα να επισημάνω τα εξής:
• Η πολιτική αξιοπρέπεια, αλήθεια πού είναι;
• Η θεμελιώδης αξία της δημοκρατίας που ορίζεται από την εύρυθμη λειτουργία της εκάστοτε αντιπολίτευσης, (χωρίς πονηρούληδες και χωρίς κολπάκια) πού είναι;
• Η ισότιμη εκπροσώπηση των παρατάξεων στο πλαίσιο του ηθικού, που πήγε;
Όλοι μας γνωρίζουμε ότι κάθε «εξωμήτρια» διαδικασία (πραγματική ή μεταφορική) έχει πάντα άσχημο τέλος. Δυστυχώς, όμως, και πάλι, αυτός που θα την πληρώσει θα είναι ο Δημότης Χανίων.
* Ο κ. Γιάννης Φραγκάκης είναι δημοτικός σύμβουλος Χανίων