Η διαχρονική γραφειοκρατία, ασυνέπεια και αναποτελεσματικότητα της Δημόσιας Διοίκησης, τόσο σε κεντρικό, όσο και αυτοδιοικητικό επίπεδο, στο μείζον ζήτημα της αποκατάστασης, ανάδειξης και αξιοποίησης των Νεωρίων αναδείχθησαν κατά τη σημερινή συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Χανίων.
Το θέμα συζητήθηκε επί μακρόν με σκοπό τη λήψη απόφασης για την τροποποίηση των αποφάσεων 799/2018, 868/2019 και 193/2019 του Δημοτικού Συμβουλίου Χανίων, σχετικά με την έγκριση του Σχεδίου Προγραμματικής Σύμβασης Πολιτισμικής Ανάπτυξης με τίτλο «Ερευνητικές εργασίες για την ιστορική και τεχνολογική τεκμηρίωση της μελέτης ωρίμανσης των έργων αποκατάστασης – απόδοσης χρήσεων – ανάδειξης των Νεωρίων στα Χανιά».
Βασικός εισηγητής, μετά την αρχική τοποθέτηση του δημάρχου Χανίων Παναγιώτη Σημανδηράκη, ήταν ο προϊστάμενος του Τμήματος Προγραμματικής Σύμβασης Παλιάς Πόλης της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών, αναπληρωτής διευθυντής της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου Χανίων, αρχιτέκτονας – μηχανικός Αντώνης Μυλωνάς, ο οποίος αναφέρθηκε με λεπτομέρειες στο ιστορικό του συγκεκριμένο ζητήματος.
«Η συγκεκριμένη προγραμματική σύμβαση έχει ήδη απασχολήσει το Δημοτικό Συμβούλιο Χανίων και έχει εγκριθεί με απόφαση. Στη συνέχεια με την απόφαση 868 17/12/2018 του Δημοτικού Συμβουλίου συμπληρώνεται και εγκρίνεται ο πίνακας κόστους που δεν είχε συμπερηληφθεί. Απο πλευράς Περιφέρειας προστέθηκαν οι λέξεις της μελέτης ωρίμανσης. Εδώ εύλογα θα θέσετε το ερώτημα: αφού η απόφαση έχει εγκριθεί από το Συμβούλιο, γιατί επανέρχεται στο Δημοτικό Συμβούλιο για λήψη νέας απόφασης; Θα σας απαντήσω εξιστορώντας τα γεγονότα και τις διαδικασίες», σημείωσε αρχικά ο κ. Μυλωνάς.
Και συνέχισε: «Το ποσό της προγραμματικής σύμβασης προς το Πολυτεχνείο Κρήτης ανερχόταν στο ποσό των 440 χιλιάδων ευρώ, με χρηματοδότηση κατά το ήμισυ από τον Δήμο Χανίων και κατά το υπόλοιπο ήμισυ από την Περιφέρεια Κρήτης κατόπιν συνεννοήσεως του τότε δημάρχου Τάσου Βάμβουκα με τον Περιφερειάρχη Κρήτης. Μετά, λοιπόν, τις αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου, τον Νοέμβρη και τον Δεκέμβρη του 2018, δηλαδή των αποφάσεων 799 και 868, ακολούθησε -στις 14 Δεκεμβρίου του 2018- αίτημα του Δήμου Χανίων με αποστολή τεχνικού δελτίου στην Περιφέρεια Κρήτης για ένταξη στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων του 2018 και με την προφορική ενημέρωση από πλευράς Περιφέρειας ότι υπάρχει διαθέσιμη πίστωση. Αυτό δυστυχώς δεν ίσχυε και θα έπρεπε να περιμένουμε το 2019», τόνισε ο κ. Μυλωνάς.
Ακολούθως, ανέφερε ότι «στις 20 Φεβρουαρίου 2019 εγκρίνεται το τεχνικό δελτίο και η διάθεση πίστωσης από τη Διεύθυνση Αναπτυξιακού Σχεδιασμού της Περιφέρειας Κρήτης, προσθέτοντας όμως στον τίτλο του ερευνητικού προγράμματος τις λέξεις της μελέτης ωρίμανσης, με αποτέλεσμα το Δημοτικό Συμβούλιο να πρέπει ξανά να εγκρίνει την τροποποίηση της προγραμματικής, όπως κι έγινε με την 193 απόφασή του. Αντίστοιχα στις 10 Απριλίου 2019 και η Σύγκλητος του Πολυτεχνείου Κρήτης προβαίνει σε σχετική απόφαση ως προς τον τίτλο της προγραμματικής. Όλη αυτή η καθυστέρηση από πλευράς Περιφέρειας Κρήτης ως προς την έκθεση διάθεσης πίστωσης και της αλλαγής των τίτλων της προγραμματικής σύμβασης σε συνδυασμό με την προκήρυξη, τον Απρίλιο του 2019, των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών στις 26 Μαΐου, είχε ως αποτέλεσμα το σχέδιο της συγκεκριμένης προγραμματικής σύμβασης να εγκριθεί από την Επιτροπή Προγραμματισμού της Περιφέρειας Κρήτης στις 11 Ιουνίου του 2019».
Ο κ. Μυλωνάς υπογράμμισε ότι «η προκήρυξη των εθνικών εκλογών για τις 7 Ιουλίου 2019 έφερε νέα καθυστέρηση στην υπογραφή της προγραμματικής σύμβασης απ’ όλους τους συμβαλλόμενους φορείς και σε συνδυασμό με τη νέα κυβέρνηση που προέκυψε και τη νέα πολιτική ηγεσία, με τη νέα Δημοτική Αρχή, με τη νέα Περιφερειακή Αρχή αλλά και τη μη ξεκάθαρη απόφαση κατά πόσο τελικά η συγκεκριμένη προγραμματική σύμβαση απαλλάσσεται του ΦΠΑ 24%, οδήγησαν, με άμεσες ενέργειες του νέου δημάρχου Χανίων Παναγιώτη Σημανδηράκη, σε αναθεώρηση του σχεδίου της προγραμματικής σύμβασης με επακόλουθο ότι θα πρέπει τελικά να συμπεριληφθεί στο ποσό των 440.000 ευρώ επιπλέον ΦΠΑ 24%. Ευτυχώς μετά από δυναμικές διαβουλεύσεις του Δημάρχου με το Πολυτεχνείο Κρήτης η Σύγκλητος αποφασίζει να απορροφηθεί από το αρχικό ποσό χρηματοδότησης των 440.000 ευρώ το επιπλέον ποσό που προκύπτει από τον ΦΠΑ 24%, χωρίς δηλαδή να επιβαρυνθεί επιπλέον τόσο ο Δήμος Χανίων όσο και η Περιφέρεια Κρήτης με το συνολικό ποσό των 105.600 χιλιάδων ευρώ».
«Στη συνέχεια γίνονται νέοι έλεγχοι, νέες διαβουλεύσεις και ενημερώσεις του κ. Δημάρχου με τη νέα πολιτική ηγεσία του Υπουργείου περί αποδοχής και έκδοσης του σχεδίου της προγραμματικής σύμβασης με αποτέλεσμα να προκύψουν κάποιες αλλαγές, διορθώσεις, συμπληρώσεις στο κείμενο της προγραμματικής από υπηρεσιακούς παράγοντες του Υπουργείου Πολιτισμού. Αντίστοιχα μας δίνεται και εμάς σε συνεργασία με τον κ. Δήμαρχο και των συμβούλων του και σε συνεργασία με τον επιστημονικά υπεύθυνο της προγραμματικής σύμβασης εκ μέρους του Πολυτεχνείου Κρήτης να επανεξετάσουμε προς όφελος πάντα του Δήμου ακόμα περισσότερο το σύνολο του σχεδίου της προγραμματικής σύμβασης το οποίο απόψε καλείσθε να ψηφίσετε και να εγκρίνετε», ανέφερε, μεταξύ πολλών άλλων, ο κ. Μυλωνάς.
Στις διαδικασίες που ακολουθήθηκαν και στις προοπτικές που δημιουργούνται αναφέρθηκε ο καθηγητής της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πολυτεχνείου Κρήτης Νικόλαος Σκουτέλης.
ΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΧΑΝΙΩΝ
Ο δήμαρχος Χανίων Παναγιώτης Σημανδηράκης επεσήμανε στην τοποθέτησή του ότι η σημερινή εξέλιξη είναι σημαντική για να προχωρήσει το ζήτημα των Νεωρίων και ξεκαθάρισε ότι το βασικό όργανο που θα οριοθετήσει τις χρήσεις στο μνημείο «ήταν, είναι και παραμένει το Δημοτικό Συμβούλιο».
Παράλληλα, σημείωσε με έμφαση ότι υπάρχει το θέμα της βιωσιμότητας, που καθιστά λειτουργικό ένα μνημείο, και τόνισε ότι «κυρίαρχο κομμάτι είναι η εμπιστοσύνη στο Πολυτεχνείο Κρήτης και στην αρμόδια Υπηρεσία του Δήμου Χανίων».
Ο Άρης Παπαδογιάννης έδωσε συγχαρητήρια στον Τάσο Βάμβουκα, ο οποίος επίλεξε το Πολυτεχνείο για τις ερευνητικές εργασίες αναφορικά με τα Νεώρια, αλλά και στον σημερινό δήμαρχο Παναγιώτη Σημανδηράκη, ενώ συνεχάρη τόσο τον κ. Μυλωνά, όσο και τον κ. Σκουτέλη.
«Η Περιφέρεια είπε ότι υπάρχει χρηματοδοτικό πρόγραμμα και τελικά απεφάνθη ότι δεν υπάρχει. Σήμερα συζητάμε αυτό που ξεκίνησε επί δημαρχίας σου, φίλε Τάσο και το συνεχίζει ο σημερινός Δήμαρχος. Ως παράταξη θα είμαστε κοντά σας μαχητικά για να προωθηθούν αυτές οι μελέτες και να γίνει το έργο», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Παπαδογιάννης.
Ο Ευτύχης Δαμιανάκης χαρακτήρισε «εξαιρετικά τεκμηριωμένη» την εισήγηση του κ. Μυλωνά και τόνισε ότι το θέμα των Νεωρίων είναι «από τα κορυφαία ζητήματα που πρέπει να απασχολήσει φέτος το Δ.Σ. στο σύνολό του». Παράλληλα, συνεχάρη τον κ. Μυλωνά, τον κ. Σκουτέλη και τον κ. Βάμβουκα, ενώ τόνισε ότι «αναδείχθηκε η γάγγραινα της γραφειοκρατίας, της ασυνεννοησίας και της πλήρους αναποτελεσματικότητας της Διοίκησης, με το θέμα των Νεωρίων να σύρεται επί τόσα χρόνια και να λιμνάζει χωρίς λύση».
«Τα Νεώρια πρέπει να είναι αυτοσκοπός για όλο το Δημοτικό Συμβούλιο, προκειμένου να λάβουμε αποφάσεις και να δούμε και το αποτέλεσμα, γιατί κάθε φορά γινόταν μία κίνηση, αλλά αποτέλεσμα μηδέν», σημείωσε ο κ. Δαμιανάκης και πρότεινε στην πενταμελή Επιτροπή Παρακολούθησης της προγραμματικής σύμβασης να συμμετέχει άτυπα ένας δημοτικός σύμβουλος από κάθε δημοτική παράταξη χωρίς δικαίωμα ψήφου «για να έχουμε πλήρη εικόνα των διαδικασιών και των εξελίξεων».
«Άτυπα μπορεί να συμμετέχουν», απάντησε ο κ. Σημανδηράκης προς τον οποίο υπεβλήθη το αίτημα.
Ο Γρηγόρης Αρχοντάκης υπογράμμισε ότι «το ιστορικό των Νεωρίων που ανέπτυξε ο κ. Μυλωνάς είχε εξαιρετικό ενδιαφέρον για να καταλάβουν, ειδικά οι νεότεροι δημοτικοί σύμβουλοι, ότι τίποτα δεν είναι εύκολο σε αυτή τη ζωή, σε αυτή τη χώρα, ότι τίποτα δεν είναι εύκολο στην Αυτοδιοίκηση. Να καταλάβουν ότι οι προηγούμενοι δεν ήταν άχρηστοι ούτε ηλίθιοι, όπως κάποιοι ενδεχομένως μπορεί να νομίζουν -δεν αναφέρομαι σε συγκεκριμένα πρόσωπα-, και αυτοί είναι πιο έξυπνοι. Ο κ. Βάμβουκας σκέφθηκε έναν έξυπνο τρόπο να προχωρήσει η ιστορία βάζοντας εταίρο το Υπουργείο Πολιτισμού. Ελπίζω ότι θα πετύχει. Δεν είμαι βέβαιος. Ήταν κάτι σωστό και έξυπνο και ελπίζω αυτή τη φορά να προχωρήσει. Αυτό που πρέπει να καταλάβουμε όλοι μας είναι ότι με την ολοκλήρωση της δουλειάς του Πολυτεχνείου, δεν θα έχουμε κάτι ώριμο για να ξεκινήσει η αποκατάσταση των Νεωρίων. Εμείς χαιρόμαστε και θα ψηφίσουμε την προγραμματική σύμβαση. Να ευχηθώ αυτή τη φορά το Υπουργείο Πολιτισμού να καταλαβαίνει αυτά που τους λέτε και να έχετε μία καλή συνεργασία».
Ο Τάσος Βάμβουκας ευχαρίστησε τους κ.κ. Παπαδογιάννη, Δαμιανάκη, Αρχοντάκη, Μυλωνά και Σκουτέλη «για τα καλά τους λόγια» καθώς και τον Δήμαρχο Χανίων που συνεχίζει την πρωτοβουλία που είχε αναλάβει η προηγούμενη Δημοτική Αρχή, και επεσήμανε τη «μεγάλη καθυστέρηση από την Περιφέρεια Κρήτης για δικούς της γραφειοκρατικούς λόγους», εκτιμώντας ότι «είναι η πρώτη φορά που σοβαρά μπορούμε να συζητάμε και να βλέπουμε έναν ορίζοντα για το θέμα των Νεωρίων».
Ο Γιάννης Σαρρής εμφανίστηκε αισιόδοξος για τη συνέχεια, ευχαρίστησε τους κυρίους Μυλωνά και Σκουτέλη και σημείωσε ότι «υπάρχει μία ομαδική δουλειά» και μία «προσπάθεια για το αυτονόητο για το σημαντικότερο μνημείο της Παλιάς Πόλης». «Έχουμε ωριμάσει και η εμπειρία από την προηγούμενη Δημοτική Αρχή βοήθησε για να κάνουμε ένα βήμα παραπάνω. Ελπίζω ότι κι εμείς, ως νέο Δημοτικό Συμβούλιο, θα προχωρήσουμε περαιτέρω», πρόσθεσε.
Ο Νίκος Βουρλάκης υπενθύμισε ότι «εμείς δεν είχαμε σταθεί υπέρ της προγραμματικής σύμβασης σε παλαιότερες συνεδριάσεις, σήμερα όμως θα ψηφίσουμε υπέρ και ευελπιστούμε ότι αυτή η τεχνογνωσία θα χρησιμοποιηθεί προς όφελος και άλλων μνημείων, όπως το φρούριο Ιτζεδίν. Και δεν καταλαβαίνω γιατί τα μνημεία θα πρέπει να φτάνουν σε αυτό το σημείο για να ασχοληθούμε μετά με την αποκατάστασή τους. Τα μνημεία πρέπει χωρίς καμία ανταποδοτικότητα να παραχωρούνται στην τοπική κοινωνία, χωρίς να τίθενται θέματα βιωσιμότητας».
Ο Σεραφείμ Ρίζος ανέφερε ότι «παρόλο που οι εισηγήσεις του κ. Μυλωνά και του κ. Σκουτέλη ήταν χρονοβόρες, με κούρασαν πολύ λιγότερο από τις τετράλεπτες τοποθετήσεις τού κ. Παπαδογιάννη και του κ. Βάμβουκα για δύο λόγους: ο πρώτος είναι ότι το θέμα της συζήτησης δεν έχει φτάσει στο τέρμα. Άρα δεν δικαιολογώ οποιαδήποτε έπαρση ή οποιονδήποτε πανηγυρικό τόνο. Έχουμε φτάσει πολλές φορές στην πηγή και δεν έχουμε πιει νερό. Ο δεύτερος λόγος είναι ότι δυστυχώς η εμπειρία έχει αποδείξει ότι δεν έχουμε όλοι την ίδια αντίληψη για τον δημόσιο χώρο», είπε και ανέφερε ως παράδειγμα το Στρατόπεδο Μαρκοπούλου, λέγοντας ότι «αλλιώς το φανταζόταν η τοπική κοινωνία και αλλιώς μας το έφερε η προηγούμενη Δημοτική Αρχή».
«Δεν θα ήθελα να δω το μπαρ “Τα Νεώρια”, γιατί τότε το όλο σχέδιο θα γίνει το μπαρ “Το Ναυάγιο”. Θέλουμε να εξασφαλιστεί μία χρήση του χώρου που θα προβλέπει την πιο πλέρια δημοκρατική έκφραση του οποιουδήποτε φορέα μέσα σε αυτούς τους χώρους. Δεν θέλουμε εμπορευματική χρήση, όχι λογικές ανταποδοτικότητας. Και με αυτή την έννοια είμαστε καχύποπτοι στις λέξεις ανάπτυξη και βιωσιμότητα», κατέληξε ο κ. Ρίζος.