Τα Νεώρια μπορεί να αποτελέσουν έναν τεράστιο αναπτυξιακό πόρο, παράλληλα με την πολιτιστική δυναμική για τον τόπο, από τη στιγμή που θα αποκατασταθούν και «αποδοθούν στο μνημείο οι σωστές χρήσεις», επισήμανε σήμερα από τα Χανιά, η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λίνα Μενδώνη.
Η κα Μενδώνη προχώρησε στις παραπάνω επισημάνσεις κατά τη διάρκεια της λιτής τελετής για την υπογραφή της προγραμματικής σύμβασης με τίτλο «Ερευνητικές εργασίες για την ιστορική και τεχνολογική τεκμηρίωση της μελέτης ωρίμανσης των έργων αποκατάστασης – απόδοσης χρήσεων – ανάδειξης των Νεωρίων στα Χανιά», που πραγματοποιήθηκε αργά το απόγευμα στο ενετικό λιμάνι, δυτικά του εμβληματικού μνημείου, από την ίδια, τον περιφερειάρχη Κρήτης, Σταύρο Αρναουτάκη, τον δήμαρχο Χανίων, Παναγιώτη Σημανδηράκη και τον πρύτανη του Πολυτεχνείου, Ευάγγελο Διαμαντόπουλο.
Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν, μεταξύ άλλων, ο υφυπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων, βουλευτής Χανίων, Βασίλης Διγαλάκης, η υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Δόμνα Μιχαηλίδου, η βουλευτής Χανίων, Ντόρα Μπακογιάννη, ο βουλευτής Χανίων, Μανούσος Βολουδάκης, ο αντιπεριφερειάρχης Χανίων, Νίκος Καλογερής, ο θεματικός αντιπεριφερειάρχης, Αντώνης Παπαδεράκης, αντιδήμαρχοι, περιφερειακοί και δημοτικοί σύμβουλοι, η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Χανίων Ελένη Παπαδοπούλου, ο γενικός διευθυντής του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος» Νίκος Παπαδάκης, ο πρόεδρος του Ναυτικού Μουσείου Κρήτης Μανώλης Πετράκης κ.ά.
Η ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ
«Για όλα τα πράγματα έρχεται μια στιγμή. Είναι το περίφημο momentum, στο οποίο οι δυνάμεις του καλού συγκλίνουν έτσι ώστε να δημιουργήσουν ένα ακόμα καλύτερο αποτέλεσμα. Ίσως μια τέτοια στιγμή, είναι και αυτή που είμαστε εδώ σήμερα, αλλά μια τέτοια στιγμή ήταν και αυτή που δημιούργησε τις προϋποθέσεις να είμαστε εδώ σήμερα και αυτό συνέβη περίπου ένα χρόνο πριν. Δεν είναι τυχαίο ότι από τα πρώτα μελήματα του Πρωθυπουργού ήταν η έγνοια του για την πόλη του. Η πόλη του πατέρα του, η πόλη της οικογένειάς του», τόνισε στη διάρκεια του χαιρετισμού της η κα Μενδώνη.
«Είναι πολύ σημαντικό ότι η στιγμή είναι τέτοια που το επιστημονικό δυναμικό της πόλης, διά του Πολυτεχνείου, οι δύο βαθμοί Αυτοδιοίκησης, η Περιφέρεια και η Δημοτική Αρχή και το Υπουργείο Πολιτισμού, ως η κρατική υπηρεσία, η οποία έχει την εντολή να προστατεύει και να αξιοποιεί αυτό το πολιτιστικό απόθεμα, είναι εδώ, προκειμένου να ενώσουν τις δυνάμεις τους για να αποδώσουν αυτό το συγκρότημα των εμβηματικών κτηρίων -που πολλοί υποσχέθηκαν ότι θα το κάνουν αλλά δεν το έκαναν- να το αποδώσουν επιτέλους όχι μόνο στην τοπική κοινωνία αλλά να το αποδώσουν στη χώρα. Διότι αυτό το έργο όπως και τα Χανιά, εκφεύγουν της τοπικής εμβέλειας», υπογράμμισε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού.
Και συνέχισε: «Από τη στιγμή που τα Νεώρια αποκατασταθούν και αποδοθούν οι σωστές χρήσεις σε αυτά μπορεί να αποτελέσουν έναν τεράστιο αναπτυξιακό πόρο, παράλληλα με την πολιτιστική δυναμική, για τον τόπο. Μπορούν να συνδυάσουν πάρα πολλές χρήσεις που ακόμα σήμερα, κανείς από εμάς δεν τις έχει στο μυαλό του, γι’ αυτό και είναι πολύ σημαντική η μελέτη και η προσέγγιση την οποία θα κάνουν οι ειδικοί επιστήμονες του Πολυτεχνείου Κρήτης, όχι μόνο για την αποκατάσταση των κτηρίων αλλά για την απόδοση της σωστής χρήσης σε αυτά. Μπορούν να συνδυάσουν, το πολύ εύκολο που μας έρχεται στο μυαλό, την πολιτιστική κληρονομιά με τη σύγχρονη δημιουργία, αλλά όχι μόνο. Αυτή είναι η μια παράμετρος. Μια πολύ σημαντική παράμετρος, αλλά δεν είναι η μοναδική. Μπορούν να δημιουργήσουν πραγματικά μια κυψέλη ή πολλές κυψέλες, ένα συγκρότημα μοναδικής αναπτυξιακής δύναμης και δυνατότητας για τον τόπο».
Αξίζει να σημειωθεί ότι η κα Μενδώνη ζήτησε από τον δήμαρχο Χανίων, Παναγιώτη Σημανδηράκη και τον πρύτανη του Πολυτεχνείου Κρήτης, Ευάγγελο Διαμαντόπουλο να συντμηθεί ο χρόνος υλοποίησης της Προγραμματικής Σύμβασης, προβλεπόμενης διάρκειας είκοσι μηνών.
«Θα παρακαλούσα, κύριε Δήμαρχε και κύριε Πρύτανη, τους είκοσι μήνες της Προγραμματικής Σύμβασης να τους συντμήσουμε. Είναι μια στιγμή που η Ελλάδα αναμένει χρηματοδοτήσεις. Θεωρητικά βρισκόμαστε λίγους μήνες πριν από την έναρξη του επόμενου αναπτυξιακού προγράμματος του ΕΣΠΑ 2021-2027. Έχουμε τα χρήματα τα οποία προσβλέπουμε να εισρεύσουν στην Ελλάδα από την Ευρωπαϊκή Ενωση στο πλαίσιο του Ταμείου Ανασυγκρότησης. Καλό λοιπόν θα ήταν τους είκοσι μήνες να τους συντμήσουμε. Και αν θέλετε, κύριε Δήμαρχε, η παρουσία όλων μας να είναι πιο συχνή, όχι σε τελετές αλλά στη δουλειά επάνω για να μπορέσουμε να τους κάνουμε λιγότερους», είπε χαρακτηριστικά η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού.
Ο ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΧΑΝΙΩΝ
Ο δήμαρχος Χανίων, Παναγιώτης Σημανδηράκης τόνισε ότι «τα Χανιά μας έχουν ένα ορόσημο στο κομμάτι της Αρχιτεκτονικής. Ένα ορόσημο στο κομμάτι της πολιτιστικής κληρονομιάς. Και αυτό είναι τα Νεώρια. Τα Νεώρια που για αιώνες, ήταν το σημείο επαφής, οικονομικής αλλά και πολιτισμικής επαφής των Χανίων, της Κρήτης με τον υπόλοιπο κόσμο. Αυτό το μνημείο, το εμβηματικό σημείο των Χανίων, για δεκαετίες παρέμενε πίσω και κάτω από το ύψος το οποίο του άρμοζε. Και για δεκαετίες όλη η κοινωνία των Χανίων, το προέτασσε ως ένα από τα σημαντικότερα έργα τα οποία μένει να γίνουν για να μπορέσουμε ξανά να είμαστε υπερήφανοι για την πολιτισμική μας κληρονομιά αλλά και για να βρούμε έναν χώρο για τη σύγχρονη πολιτισμική δημιουργία. Αυτή, λοιπόν, η επιθυμία γενεών, ανθρώπων που ζουν εδώ και ανθρώπων που έρχονται και παρατηρούν αυτό το μνημείο σε μια κατάσταση ερημοποίησης, ήρθε ο καιρός και φτάνει ο καιρός να το φέρουμε εκεί που του πρέπει. Και αυτό που του πρέπει είναι να γίνει η πρώτη ανακατασκευή και κυρίως να βρούμε την ιδανική, τελική χρήση, η οποία θα επανατοποθετεί τα Χανιά στον μεσογειακό χάρτη και όχι μόνο της πολιτισμικής δημιουργίας. Να μπορέσουμε να δημιουργήσουμε τον φυσικό χώρο που θα φιλοξενήσει και θα υποδέχεται ανθρώπους απ’ όλη την Ευρώπη και από όλο τον κόσμο για να μπορέσουν να εκφραστούν και να προκαλέσουν μια κινητικότητα, η οποία λείπει από τον τόπο μας».
Ο κ. Σημανδηράκης σημείωσε, ακόμη, ότι «με μεγάλη συγκίνηση και με μεγάλη αισιοδοξία είμαστε σήμερα εδώ για να κάνουμε το πρώτο καθοριστικό και συγκεκριμένο βήμα. Το βήμα το οποίο έχει να κάνει με μια μεγάλη συνεργασία. Μια μεγάλη συνέργεια όλων των προοδευτικών και όλων των παραγωγικών και ουσιαστικών δυνάμεων του τόπου».
Ο Δήμαρχος Χανίων γνωστοποίησε ακόμη, ότι προχωρούν οι διαδικασίες για την αντικατάσταση του συνόλου του πλακόστρωτου στο ενετικό λιμάνι, έργο ύψους 8 εκατ. ευρώ, όπως ανέφερε, και ζήτησε από τον κ. Αρναουτάκη, όταν έρθει η κατάλληλη στιγμή, να εγκρίνει τη χρηματοδότησή του.
Ο ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ ΚΡΗΤΗΣ
Από την πλευρά του, ο περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης αναφέρθηκε στη σημαντικότητα των συνεργασιών προς όφελος των τοπικών κοινωνιών, υπογράμμισε ότι η Περιφέρεια Κρήτης έχει συνάψει 17 Προγραμματικές Συμβάσεις με το Υπουργείο Πολιτισμού για μια σειρά από μνημεία του νησιού και τόνισε με έμφαση ότι το μείζον ζήτημα είναι η ωρίμανση των μελετών για να είναι εφικτή στη συνέχεια, η ένταξη των έργων σε χρηματοδοτικά προγράμματα.
Ο κ. Αρναουτάκης δεσμεύτηκε ότι, από τη στιγμή που θα υπάρχει μελετητική ωριμότητα, η Περιφέρεια Κρήτης θα χρηματοδοτήσει το έργο αντικατάστασης του πλακόστρωτου στο παλιό λιμάνι, ύψους 8 εκατ. ευρώ, ενώ προανήγγειλε θετικές εξελίξεις το επόμενο διάστημα και για ένα άλλο μνημείο – σύμβολο των Χανίων, τη Δημοτική Αγορά.
Ο ΠΡΥΤΑΝΗΣ ΤΟΥ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ
Ο πρύτανης του Πολυτεχνείου Κρήτης, Ευάγγελος Διαμαντόπουλος τόνισε ότι θα γίνει προσπάθεια σύντμησης του χρόνου υλοποίησης της Προγραμματικής Σύμβασης, όπως ζήτησε η Υπουργός Πολιτισμού.
Παράλληλα, αναφέρθηκε στον σημαντικό, όπως είπε, ρόλο του Πολυτεχνείου Κρήτης στην πορεία υλοποίησης μιας σειράς έργων σε τοπικό και όχι μόνο επίπεδο και ευχαρίστησε το Υπουργείο Πολιτισμού, την Περιφέρεια Κρήτης και τον Δήμο Χανίων για τη συνεργασία.
Ο κ. Διαμαντόπουλος, αναφέρθηκε και στην προηγούμενη Δημοτική Αρχή, επί δημαρχίας Τάσου Βάμβουκα, σημειώνοντας ότι οι ενέργειες για την αξιοποίηση των Νεωρίων, είχαν ξεκινήσει από τότε. «Θέλω να ευχαριστήσω όλους όσοι συνέβαλαν στο να μπορέσει να ξεκινήσει αυτό το έργο, και από την προηγούμενη Δημοτική Αρχή…», είπε χαρακτηριστικά.
Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
Ο υφυπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων, βουλευτής Χανίων Βασίλης Διγαλάκης, σε δήλωσή του μετά το πέρας της εκδήλωσης, σημείωσε: «Είχαμε τη χαρά σήμερα, να υποδεχτούμε στην πόλη μας την κα Μενδώνη, την Υπουργό Πολιτισμού, η οποία μαζί με τον Περιφερειάρχη, τον Δήμαρχο Χανίων και τον Πρύτανη του Πολυτεχνείου, υπέγραψαν την Προγραμματική Σύμβαση για την αναστήλωση των Νεωρίων και τη μελέτη η οποία θα προβλέψει την αναστήλωση αλλά και τις χρήσεις, οι οποίες θα δοθούν, έτσι ώστε τα Νεώρια να συμπληρώσουν τα υπόλοιπα έργα, το Τελωνείο, το ΚΑΜ για να πάρει το λιμάνι μας, που είναι πραγματικά ένας πλούτος για τα Χανιά, την εικόνα που του αρμόζει. Από πλευράς μου θέλω να ευχαριστήσω όλους τους εμπλεκόμενους, να τονίσω τη σημασία του Πολυτεχνείου για τη συνεισφορά του με τη γνώση που έχει στο έργο αυτό και να πω μόνο ότι οι χρήσεις θα πρέπει να γίνουν με ένα τρόπο ώστε να φανταστούμε την πόλη μας σε είκοσι χρόνια από τώρα. Πώς θέλουμε να είναι η πόλη, ποιες δράσεις θέλουμε να έχουμε στην πόλη και να έχουν ελεύθερο μυαλό, φαντασία και να σκεφτούν τις κατάλληλες χρήσεις οι οποίες βέβαια, τα προκύψουν και μέσα από μια διαβούλευση με τους φορείς και την πόλη για να γίνουν τα Νεώρια αυτό που πρέπει».
ΔΗΛΩΣΗ ΤΑΣΟΥ ΒΑΜΒΟΥΚΑ
Ο τέως δήμαρχος Χανίων, επικεφαλής της παράταξης «Δήμος Ενεργών Πολιτών, Τάσος Βάμβουκας, σε γραπτή δήλωσή του αναφέρεται στην πρωτοβουλία που είχε ξεκινήσει το 2017 η προηγούμενη Δημοτική Αρχή, προκειμένου να καταστεί εφικτή η υπογραφή της σημερινής Προγραμματικής Σύμβασης.
Στη δήλωσή του, με τίτλο «Νεώρια: Οι πράξεις που οδηγούν επιτέλους στην αξιοποίηση», ο κ. Βάμβουκας αναφέρει τα εξής:
«Κάναμε μια καλή αρχή το 2017 ως Διοίκηση του Δήμου, με την ιδέα που είχαμε και την πρωτοβουλία που πήραμε για συνεργασία μεταξύ Δήμου, Υπουργείου Πολιτισμού, Περιφέρειας και Πολυτεχνείου Κρήτης, με στόχο τις απαραίτητες μελέτες που θα οδηγήσουν στην αξιοποίηση του μνημείου. Σήμερα όπως και κάθε Χανιώτη, μας γεμίζει ικανοποίηση η πρόοδος του σχεδιασμού μας που μας οδήγησε στην τελική υπογραφή της προγραμματικής σύμβασης στα Χανιά από την Υπουργό Πολιτισμού, τον Περιφερειάρχη, τον Δήμαρχο και το Πολυτεχνείο Κρήτης. Είναι σημαντικό γεγονός η συνέχεια της πολιτικής μας από τη σημερινή Δημοτική Αρχή και το Δημοτικό Συμβούλιο, που θα οδηγήσει στην αξιοποίηση του σημαντικού Βενετσιάνικου μνημείου, για το οποίο πολλά ειπώθηκαν στο παρελθόν αλλά ελάχιστα έγιναν. Από την πλευρά μας, ως δημοτική παράταξη, θα συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε αυτή την προσπάθεια σε κάθε επίπεδο, μέχρι επιτέλους το μοναδικό αυτό μνημείο να βρεθεί στην κατάσταση που του αξίζει και παράλληλα να καταστεί υπόδειγμα δημιουργικής και αποτελεσματικής προσπάθειας όλων των αρμοδίων φορέων. Και τότε το κέρδος για τα Χανιά θα είναι πολλαπλό».
Μετά το πέρας της λιτής τελετής, πραγματοποιήθηκε ολιγόλεπτη «ξενάγηση» στο εσωτερικό των Νεωρίων.
