Αιφνιδιάστηκαν οι επιστήμονες από τον χθεσινό ισχυρό σεισμό στο Αρκαλοχώρι Ηρακλείου. Όπως εκτιμούν, τα 5,8 Ρίχτερ ήταν πιθανότατα η κατάληξη μιας παρατεταμένης και ασυνήθιστης για την περιοχή σεισμικής ακολουθίας, που ξεκίνησε πριν από μερικούς μήνες.
Το φαινόμενο παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς το Ινστιτούτο Φυσικής Εσωτερικού Γης και Γεωκαταστροφών του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου, που διαθέτει δίκτυο 18 σεισμικών σταθμών στην Κρήτη, στη Νότια Πελοπόννησο, στις Κυκλάδες και στα Δωδεκάνησα.
«Των 5,8 Ρίχτερ προηγήθηκε μια συνεχής, επίμονη σεισμική δραστηριότητα που ξεκίνησε περίπου πριν από τέσσερις μήνες και έφθασε να δώσει στις αρχές του καλοκαιριού σεισμό μεγέθους 4,7 Ρίχτερ, που προκάλεσε ζημιές σε πολλά κτίρια», εξηγεί ο Φίλιππος Βαλλιανάτος, διευθυντής του Ινστιτούτου και καθηγητής Γεωφυσικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
«Μετά τα 4,7 Ρίχτερ ακολούθησε μια μακρά ακολουθία, η οποία αντί να τελειώσει, έδινε ανά διαστήματα μερικές ομάδες σεισμών και κατόπιν σταμάτησε εντελώς. Ηταν δηλαδή ασυνήθιστη σεισμική δραστηριότητα. Το πιθανότερο είναι τα 5,8 Ρίχτερ να ήταν το αποκορύφωμα της προηγηθείσας σεισμικής ακολουθίας. Σημαντικό πάντως είναι ότι ο χθεσινός σεισμός αλλάζει την εικόνα που είχαν πολλοί για την περιοχή: μέχρι πρότινος θεωρούνταν ότι στην Κρήτη συμβαίνουν μόνο υποθαλάσσιοι σεισμοί και επομένως το νησί είναι προστατευμένο. Τώρα γνωρίζουμε πως αυτό δεν ισχύει και επομένως πρέπει να λάβουμε τα μέτρα μας».
Μετασεισμική ακολουθία
Οπως εκτιμά ο κ. Βαλλιανάτος, σύμφωνα με όσα αναφέρει ρεπορτάζ του Γιώργου Λιάλιου στο kathimerini.gr, η μετασεισμική ακολουθία θα κρατήσει για αρκετό καιρό.
«Παρακολουθούμε συνεχώς το φαινόμενο με τους σταθμούς μας στην περιοχή του Ηρακλείου. Μάλιστα, στα Χανιά έχουμε εικόνα του τρόπου που ο σεισμός επηρέασε διαφορετικά τμήματα της πόλης – ανάλογο σύστημα προετοιμάζουμε και για το Ηράκλειο, αλλά μας πρόλαβε ο σεισμός. Με δεδομένο ότι η μετασεισμική ακολουθία θα συνεχιστεί για αρκετό διάστημα, καλό θα ήταν να αποφεύγουμε τα παλιά σπίτια και γενικώς τα κτήρια με ζημιές, ακόμα κι αν είναι καινούργιες κατασκευές. Επίσης να προσέχουμε πολύ τις καταπτώσεις ετοιμόρροπων κτηρίων, για να μην έχουμε επανάληψη τραγικών περιστατικών όπως αυτό της Σάμου».
Την ίδια εκτίμηση για το φαινόμενο κάνει και ο Θανάσης Γκανάς, διευθυντής Ερευνών στο Γεωδυναμικό Ινστιτούτο. «Μας προβληματίζει γιατί δεν περιμέναμε τόσο ισχυρό σεισμό στο συγκεκριμένο σημείο. Υπήρχε μια σεισμική δραστηριότητα από την άνοιξη, που έμοιαζε με σμηνοσειρά, η οποία όμως θα έπρεπε να βαίνει μειούμενη. Τελικά αποδείχθηκε ότι επρόκειτο για προσεισμική ακολουθία».
Σύμφωνα με τον κ. Γκανά, τα ρήγματα στην περιοχή του Ηρακλείου είναι χαρτογραφημένα. Πρόσφατη εικόνα δόθηκε μέσω του ερευνητικού προγράμματος «Ασπίδα» (επιστημονικός υπεύθυνος Κώστας Μακρόπουλος, υπεύθυνος χαρτογράφησης Θανάσης Γκανάς).
«Υπάρχουν δύο πιθανά σενάρια για την προέλευση του σεισμού. Το πιθανότερο είναι να προήλθε από το ρήγμα Καστελλίου, αλλά προκειμένου να αποφανθούμε με βεβαιότητα θα πρέπει να περιμένουμε δύο ημέρες τα αποτελέσματα από την επεξεργασία των δορυφορικών εικόνων. Η δεύτερη πιθανότητα είναι να έχει προέλθει από κάποιο “τυφλό” ρήγμα, που δεν έχει δηλαδή εκδήλωση στην επιφάνεια και επομένως δεν το γνωρίζαμε, όπως τα 6,3 Ρίχτερ στο Δαμάσι».
Παπαδόπουλος: Η Κρήτη έγραψε ιστορία – Αλλάζει το σεισμικό τοπίο στην Ελλάδα
«Αλλάζει το σεισμικό τοπίο στην Ελλάδα», τόνισε ο Γεράσιμος Παπαδόπουλος με αφορμή τον σεισμό στην Κρήτη.
Όπως εξήγησε ο Διευθυντής Ερευνών Σεισμολογίας του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου στο Αστεροσκοπείο Αθηνών, μιλώντας στον ΑΝΤ1, «ο σεισμός στην Κρήτη είναι ο πρώτος από το 1900, είναι ένα ρήγμα που δεν γνωρίζαμε και δείχνει ότι σεισμικές δονήσεις μπορούν να γίνουν σε καθε γωνιά της Ελλάδας».
«Η Κρήτη έγραψε ιστορία. Είχαμε την εντύπωση ότι οι δονήσεις θα ήταν μόνο υποθαλάσσιες», πρόσθεσε. Σημείωσε, πάντως, ότι η Επιτροπή Σεισμικού Κινδύνου «έβλεπε» τα επικίνδυνα σημάδια.
Ο κ. Παπαδόπουλος εξέφρασε ανησυχία κυρίως για τη Θήβα, όπου υπάρχει έντονη σεισμική δραστηριότητα από τις 24 Ιουλίου και έχει ήδη απασχολήσει σύσκεψη της Επιτροπής Σεισμικού Κινδύνου.
Εκτίμησε ότι τα 5,8 Ρίχτερ στην Κρήτη, «μάλλον ήταν ο κύριος σεισμός καθώς εξελίσσεται ομαλά η πλούσια μετασεισμική ακολουθία». Συνέστησε στους κατοίκους να μην επιστρέψουν στα σπίτια ή τα καταστήματά τους, εάν δεν ελεγθούν απο μηχανικούς.
«Χρειάζεται μεγάλη προσοχή και εκπαίδευση των κατοίκων σε όλη την Ελλάδα», κατέληξε ο Γεράσιμος Παπαδόπουλος