Στη Βουλή φέρνει ο βουλευτής Χανίων της ΝΔ Μανούσος Βολουδάκης το ζήτημα των αλλαγών στα κριτήρια καταβολής των κτηνοτροφικών επιδοτήσεων, οι οποίες θεσμοθετήθηκαν με Κοινή Υπουργική Απόφαση των υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης Σπήλιου Λιβανού και Περιβάλλοντος Κώστα Σκρέκα της 5ης Οκτωβρίου 2021.
Με επίκαιρη ερώτηση προς τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης Σπήλιο Λιβανό, ο κ. Βολουδάκης επισημαίνει ότι ορισμένοι από τους κτηνοτρόφους που θα υποβάλλουν για πρώτη φορά φέτος αίτηση ενίσχυσης, θα αντιμετωπίσουν δραστική μείωση των ποσών τα οποία θα λάβουν. Μειώσεις σε ορισμένες περιπτώσεις θα έχουν και κτηνοτρόφοι που απέκτησαν κτηνοτροφική εκμετάλλευση από το 2016 και μετά, και στη συνέχεια έχασαν για οποιοδήποτε λόγο τα βοσκοτόπια τους.
Ο κ. Βολουδάκης τονίζει στην ερώτησή του ότι ασφαλώς πρέπει να μπει μια τάξη στο καθεστώς των κτηνοτροφικών επιδοτήσεων. Πρέπει π.χ. να διορθωθούν, σύμφωνα με τον βουλευτή Χανίων, οι στρεβλώσεις που επιτρέπουν σε κάποιους να ενισχύονται για πολλά περισσότερα ζώα από όσα στην πραγματικότητα έχουν ή από όσα έχουν τη δυνατότητα να δεχθούν οι περιοχές στις οποίες δραστηριοποιούνται. Όμως αυτό πρέπει να γίνει με ελέγχους του κατά πόσον παραβιάζεται σε συγκεκριμένες περιπτώσεις η σχετική νομοθεσία, και όχι με οριζόντιους αποκλεισμούς που θίγουν πραγματικούς και νόμιμους κτηνοτρόφους, ιδιαίτερα μάλιστα νέους.
Επιπλέον, ο κ. Βολουδάκης χαρακτηρίζει απαράδεκτο το γεγονός ότι η νέα ΚΥΑ εκδόθηκε μετά τη λήξη της περιόδου υποβολής των σχετικών αιτήσεων. Αυτό είχε ως συνέπεια πολλοί κτηνοτρόφοι, ιδίως νέοι, να έχουν ήδη πραγματοποιήσει δαπάνες για αγορές ζώων για τις οποίες δε θα επιδοτηθούν τελικά όσο περίμεναν με βάση τα ως τώρα ισχύοντα, ενώ επιβαρύνθηκαν και με έξοδα για την υποβολή των αιτήσεων. Ο κ. Βολουδάκης τονίζει ότι δεν είναι δυνατόν οι πολίτες να καταθέτουν αιτήσεις με ένα ορισμένο νομικό καθεστώς και οι αιτήσεις να αξιολογούνται με άλλο! Η διάσταση αυτή εγείρει ακόμη και ζητήματα συνταγματικότητας της διάταξης.
Επιπλέον, επισημαίνει ότι οι αλλαγές που επέρχονται πλήττουν γενικότερα την αιγοπροβατοτροφία της Κρήτης, η οποία επιβαρύνεται ούτως ή άλλως με το κόστος μεταφοράς: κόστος το οποίο οδηγεί σε ακριβότερες ζωοτροφές και χαμηλότερες τιμές γάλακτος σε σχέση με την ηπειρωτική Ελλάδα. Ο συνδυασμός των παραγόντων αυτών ως έχουν σήμερα, καθιστά μη βιώσιμη την αιγοπροβατοτροφία της Κρήτης.
Για τους λόγους αυτούς, ο κ. Βολουδάκης ζητά να τροποποιηθεί η ΚΥΑ ώστε πρώτον, να μην ισχύσουν οι αλλαγές για όσους υπέβαλλαν σχετικές αιτήσεις φέτος, και δεύτερον αλλαγές που ενδεχομένως είναι αναγκαίες για λόγους ισορροπίας του όλου συστήματος να επιβληθούν σταδιακά, μετά από πλήρη ανάλυση των συνεπειών τους, χωρίς συνέπειες για πραγματικούς και νόμιμους παραγωγούς.
Η ΕΠΙΚΑΙΡΗ ΕΡΩΤΗΣΗ
Αναλυτικά, στην επίκαιρη ερώτησή του προς τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Σπήλιο Λιβανό ο κ. Βολουδάκης αναφέρει τα εξής:
«Με την ΚΥΑ υπ’ αριθμόν 1217/264725 05.10.2021 περί κατανομής βοσκοτόπων, τίθενται μια σειρά νέα κριτήρια για τις ενισχύσεις των κτηνοτρόφων. Μεταξύ άλλων, η ΚΥΑ τροποποιεί τη διαδικασία με την οποία κατανέμονται οι δημόσιοι βοσκότοποι σε όσους δεν έχουν τη δυνατότητα να καλύψουν τα δικαιώματα ενίσχυσής τους με δικές τους ή μισθωμένες εκτάσεις.
Οι τροποποιήσεις αφορούν κυρίως όσους υποβάλλουν για πρώτη φορά φέτος αίτηση, αλλά και κτηνοτρόφους που απέκτησαν εκμετάλλευση από το 2016 και μετά, και στη συνέχεια για τον οποιοδήποτε λόγο απώλεσαν στρέμματα από τα ιδιωτικά ή μισθωμένα βοσκοτόπια τους.
Ασφαλώς πρέπει να μπει μια τάξη στο καθεστώς των κτηνοτροφικών επιδοτήσεων. Πρέπει να διορθωθούν οι στρεβλώσεις που επιτρέπουν σε κάποιους να ενισχύονται για πολλά περισσότερα ζώα από όσα στην πραγματικότητα έχουν ή από όσα έχουν τη δυνατότητα να δεχθούν οι περιοχές στις οποίες δραστηριοποιούνται. Όμως αυτό πρέπει να γίνει με ελέγχους του κατά πόσον παραβιάζεται σε συγκεκριμένες περιπτώσεις η σχετική νομοθεσία, και όχι με οριζόντιους αποκλεισμούς που θίγουν σε πολλές περιπτώσεις πραγματικούς και νόμιμους κτηνοτρόφους, ιδιαίτερα μάλιστα νέους.
Ανεξαρτήτως του πώς και γιατί θεσμοθετήθηκε το ως σήμερα ισχύον καθεστώς, ανεξαρτήτως των παράπλευρων αρνητικών συνεπειών του, το γεγονός είναι ότι αυτό ήρθε να αντισταθμίσει εν μέρει μια σειρά από μειονεκτήματα ή στρεβλώσεις της αγοράς που δυσχεραίνουν τη βιωσιμότητα της αιγοπροβατοτροφίας της Κρήτης.
Η κτηνοτροφία στην Κρήτη επιβαρύνεται από το κόστος μεταφοράς από και προς το νησί, το οποίο σε συνδυασμό με την ολιγοπωλιακή δομή της αγοράς, οδηγεί σε δυσμενέστερους όρους ανταγωνισμού για τους κτηνοτρόφους: αφενός πληρώνουν υψηλότερες τιμές για τις ζωοτροφές, αφετέρου εισπράττουν χαμηλότερες τιμές για το γάλα σε σχέση με αυτές που επικρατούν στην ηπειρωτική χώρα.
Αν το σημερινό σύστημα πάσχει από στρεβλώσεις, η διόρθωσή του δε θα πρέπει να επιβαρύνει τον πραγματικό κτηνοτρόφο, και ιδιαίτερα το νέο. Αντίθετα, θα πρέπει να σχεδιασθούν τρόποι να ενισχυθούν οι πραγματικοί και παραγωγικοί κτηνοτρόφοι, οι οποίοι είναι και οι μόνοι που μπορούν να κρατήσουν ζωντανά τα ορεινά χωριά της Κρήτης, και να συνεισφέρουν σε ένα νέο μοντέλο βιώσιμης, “πράσινης” ανάπτυξης.
Πέραν των ανωτέρω, είναι απαράδεκτο το γεγονός ότι το καθεστώς των ενισχύσεων τροποποιείται αφού έληξε η περίοδος υποβολής των σχετικών αιτήσεων. Έτσι, μια κατηγορία πολιτών υποβάλλει αιτήσεις εντός ενός ορισμένου θεσμικού πλαισίου, οι οποίες αιτήσεις θα κριθούν με άλλο θεσμικό πλαίσιο! Το γεγονός αυτό εγείρει ακόμη και ζητήματα συνταγματικότητας της διάταξης.
Η εν θέματι ΚΥΑ πρέπει να τροποποιηθεί ώστε τουλάχιστον να μην ισχύσει για όσους έχουν υποβάλλει φέτος τις σχετικές αιτήσεις. Στη συνέχεια, οι όποιες αλλαγές κρίνονται απαραίτητες για να διορθωθούν οι στρεβλώσεις του υφιστάμενου συστήματος, να επιβληθούν σταδιακά, μετά από ανάλυση των συνεπειών τους και αντιστάθμιση του κόστους όπου χρειάζεται για τους πραγματικούς και νόμιμους παραγωγούς.
Ερωτάται ο Υπουργός:
• Πόσους κτηνοτρόφους (νεοεισερχόμενους και παλιούς) της Κρήτης αφορούν οι αλλαγές που επιφέρει η ΚΥΑ 1217/264725 05.10.2021 και πόση θα είναι η μείωση των ενισχύσεων που εκτιμάται ότι θα υπάρξει αν εφαρμοσθεί η ΚΥΑ; (Ζητούνται τα στοιχεία ανά νομό).
• Προτίθεται ο Υπουργός να τροποποιήσει την ΚΥΑ ώστε να εξαιρέσει από την εφαρμογή της όσους υπέβαλλαν αιτήσεις φέτος, κατά την περίοδο δηλαδή που ίσχυε διαφορετικό θεσμικό πλαίσιο;»