Έντονη πολιτική αντιπαράθεση ανάμεσα στον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Σπήλιο Λιβανό και τον βουλευτή Χανίων της Νέας Δημοκρατίας Μανούσο Βολουδάκη σημειώθηκε σήμερα στην Ολομέλεια της Βουλής για το ζήτημα των κτηνοτροφικών επιδοτήσεων στην Κρήτη.
Όπως επισημαίνεται σε ρεπορτάζ τού real.gr, ο κ. Βολουδάκης διαμαρτυρήθηκε έντονα μέσω επίκαιρης ερώτησής του για την «απαράδεκτη» -όπως τη χαρακτήρισε- αιφνιδιαστική αλλαγή στα κριτήρια ενισχύσεων κτηνοτρόφων μέσω Κοινής Υπουργικής Απόφασης, καλώντας τον Υπουργό να αναστείλει την ισχύ της, ειδάλλως ειδικά οι νέοι αγρότες θα δουν δραστική μείωση στα ποσά που θα ελάμβαναν, παρά το γεγονός ότι έχουν προχωρήσει σε επενδύσεις.
Η αντίδραση του Υπουργού υπήρξε έντονη, με τον κ. Λιβανό να μιλάει για παγαπόντηδες και πονηρούς, οι οποίοι με δόλο και χωρίς να είναι πραγματικοί κτηνοτρόφοι επιχειρούν να μπουν στο σύστημα και επί της ουσίας να υφαρπάξουν ενισχύσεις, οι οποίες προορίζονται για τους πραγματικούς κτηνοτρόφους. Οι τόνοι μάλιστα ανέβηκαν όταν ο κ. Λιβανός μίλησε για επιτήδειους κτηνοτρόφους και πρόσθεσε, απευθυνόμενος στον κ. Βολουδάκη, ότι «δυστυχώς σήμερα έρχεστε εσείς εδώ να αποτελέσετε τη φωνή τους».
Στη δευτερολογία του ο κ. Βολουδάκης εμφανώς ενοχλημένος από την προσωπική αιχμή του Υπουργού τον κατηγόρησε ότι εκμεταλλεύτηκε το υπουργικό αξίωμα για να μιλήσει για δέκα λεπτά και απάντησε σε εξίσου υψηλούς τόνους: «Σε λάθος άνθρωπο απευθύνεστε. Σε λάθος άνθρωπο απαντάτε μάλλον. Σας καλώ να διορθώσετε την προσωπική σας αναφορά σε μένα. Εγώ σας λέω να ελέγξετε τις παρανομίες. Εγώ σας λέω ότι δεν μπορείτε να το κάνετε με αναδρομική ισχύ… Με όσα είπατε θα μείνει η εντύπωση ότι θεωρείτε όλους όσοι υπέβαλαν αίτηση απατεώνες».
«Μιλήσατε για 4.500 ανθρώπους. Είναι όλοι αυτοί απατεώνες; Εγώ πολλούς από αυτούς τους ξέρω προσωπικά», είπε, ακόμη, ο κ. Βολουδάκης και συνέχισε: «Αν είναι στραβό το πλαίσιο δεν το έφτιαξε ο κτηνοτρόφος. Εμένα η δουλειά μου εδώ είναι να μεταφέρω τα προβλήματα και τις απόψεις των πολιτών που με έχουν εκλέξει και της περιφέρειάς μου. Δεν μπορείτε να λέτε σε εμένα ότι εγώ επιθυμώ να διατηρηθεί το καθεστώς. Εγώ θέλω εξυγίανση, με τρόπο που θα σέβεται τον πολίτη».
Η ένταση ανάμεσα στους δύο πολιτικούς δεν κόπασε, με τον Υπουργό στη δική του δευτερολογία να επιμένει: «Ήλπιζα ότι έστω και σήμερα θα αλλάζατε την άποψή σας. Φοβάμαι επειδή γνωριζόμαστε πολλά χρόνια ότι σας έχουν μπερδέψει. Δεν μπορώ να πιστέψω ότι έχετε μελετήσει την κατάσταση και συνεχίζετε να λέτε αυτά που λέτε. Έρχεστε και μιλάτε για τους νεοεισερχόμενους, οι οποίοι μπαίνοντας θα πάρουν από το εθνικό απόθεμα κάποια χρήματα. Δεν αισθανθήκατε την ανάγκη να σχολιάστε ότι τα χρήματα που θα πάρουν βγαίνουν από τις τσέπες άλλων. Δεν είπατε τίποτα», σημείωσε ο κ. Λιβανός.
Ο Υπουργός συνέχισε σχολιάζοντας την αναφορά για τους νεοεισερχομένους που χάνουν ενισχύσεις, λέγοντας ότι πέρυσι και πρόπερσι 1.500 εξ αυτών ήρθαν και πήραν αυτά τα δικαιώματα και μέσα σε πέντε μήνες τα πούλησαν. «Καμία επένδυση. Πλάκα, χαβαλές. Οι μόνοι που θίγονται από την απόφασή μας είναι αυτοί που πάνε να κάνουν παγαποντιά. Εύχομαι στην πορεία των πραγμάτων να αντιληφθείτε το λάθος σας», είπε απευθυνόμενος στον κ. Βολουδάκη.
ΤΟ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ
Σε δελτίο Τύπου για την απάντηση Λιβανού στην επίκαιρη ερώτηση Βολουδάκη, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων αναφέρει τα εξής:
«Τη διασφάλιση 67 εκατομμυρίων ευρώ για τους πραγματικούς κτηνοτρόφους επιτυγχάνουν οι αλλαγές στις ΚΥΑ που εκδόθηκαν με τις οποίες επέρχεται δικαιοσύνη και ισονομία στο καθεστώς ενισχύσεων του ΟΠΕΚΕΠΕ, τόνισε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Σπήλιος Λιβανός, απαντώντας σε επίκαιρη ερώτηση του βουλευτή Χανίων της ΝΔ Μανούσου Βολουδάκη.
Ο κ. Λιβανός τόνισε ότι στόχος του με τις αλλαγές που επιφέρει είναι να διορθώσει στρεβλώσεις του παρελθόντος και να στηρίξει τους πραγματικούς κτηνοτρόφους ώστε το αγροτικό επάγγελμα να αποτελέσει βασικό πυλώνα της οικονομίας της χώρας μας.
Ο ΥΠΑΑΤ δήλωσε αποφασισμένος να προχωρήσει στην εφαρμογή των αλλαγών αλλά και πρόθυμος, αν υπάρχουν μεμονωμένες περιπτώσεις που δημιουργούνται αδικίες, να επανεξεταστούν. Θύμισε ωστόσο στον κ. Βολουδάκη ότι και τα προηγούμενα χρόνια οι αντίστοιχες ΚΥΑ εκδίδονταν την ίδια χρονική περίοδο.
Όπως εξήγησε ο κ. Λιβανός, με την εφετινή ΚΥΑ:
1ον: Αντιμετωπίζουμε το τεράστιο ζήτημα της αναληθούς δήλωσης νεαρών ζώων, με μοναδικό και απροκάλυπτο στόχο την εγκόλπωση επιδοτήσεων από κάποιους λίγους, που δεν τις δικαιούνται, εις βάρος κάποιων άλλων, πολλών, που αδίκως τις χάνουν.
Για να ανατρέψουμε αυτή την αδικία των λίγων εις βάρος των πολλών εξορθολογίζουμε το σύστημα και οριοθετούμε την επιδότηση του νεαρού ζώου, τεχνοκρατικά – όπως θα έπρεπε να γίνεται- στο 1/3 του ενήλικου.
Από αυτή τη δίκαιη απόφαση επηρεάζονται 4.514 στην Ελλάδα.
2ον: Επικαιροποιούμε και εξορθολογίζουμε τους συντελεστές κατανομής ανά περιφέρεια υπολογίζοντας τα δεδομένα του 2021 και όχι τα παρωχημένα του 2015 όπως γινόταν έως σήμερα.
Ταυτόχρονα, διασφαλίζουμε την ορθή και δίκαιη κατανομή των ενωσιακών ενισχύσεων, θεσπίζοντας αυστηρές ποινές όπου υπάρχει αδικαιολόγητη μείωση ζωικού κεφαλαίου.
Έτσι, όλοι οι κτηνοτρόφοι της χώρας, λαμβάνουν πλέον τον ίδιο ενιαίο συντελεστή επιδότησης, όταν εξέρχονται της περιφέρειας τους. Καταργούμε, δηλαδή, την αδικία που υπήρχε έως σήμερα, που χώριζε την Ελλάδα σε ευνοημένες και αδικημένες περιφέρειες. Σε προνομιούχους και μη προνομιούχους αγρότες.
3ον: Απαγορεύουμε σε όσους έχουν αιτηθεί και λάβει εθνικό απόθεμα, δηλώνοντας ιδιωτικές εκτάσεις, να αιτούνται τον επόμενο χρόνο δημόσια έκταση για βοσκότοπο. Η μέθοδος που ακολουθούσαν είναι αποκαλυπτική: Αιτούνταν τη λήψη δικαιωμάτων εθνικού αποθέματος με ιδιωτικούς βοσκοτόπους, τα ελάμβαναν, και την επόμενη χρονιά, μισθώνοντας σε τρίτους τους ιδιωτικούς βοσκότοπους, απαιτούσαν δημόσια κατανομή. Με απλά λόγια, διπλά δικαιώματα δηλαδή!
Και αυτό, τη στιγμή που με βάση το άρθρο 634 Αστικού Κώδικα, η μίσθωση αυτή έχει κατ’ ελάχιστο χρονική διάρκεια 4 ετών. Απελευθερώνουμε, έτσι, δημόσιες εκτάσεις προς τους πραγματικούς κτηνοτρόφους. Με αυτόν τον τρόπο, απαγορεύουμε σε 1.361 επιτήδειους σε όλη την Ελλάδα, επίδοξους δικαιούχους που θα χρησιμοποιούσαν 223.560 στρέμματα, να υφαρπάξουν χρήματα από το σύνολο των επιδοτουμένων.
Εάν αποσύραμε, όπως μου προτείνετε, την ΚΥΑ που συζητούμε σήμερα, στην πληρωμή της προκαταβολής της βασικής ενίσχυσης της 26.10.2021 θα έπρεπε να γίνει επιπλέον περικοπή 30 εκατομμυρίων ευρώ (3% των δικαιωμάτων) από όλους τους γεωργούς και κτηνοτρόφους, προκειμένου να εξευρεθούν οι πόροι για να πληρωθούν οι απαιτήσεις των ελάχιστων επιτήδειων από το απόθεμα, που εκτός όλων των άλλων αμαυρώνουν την εικόνα του κλάδου.
Αν σε αυτά τα 30 εκατομμύρια αθροίσετε και τα 32 εκατομμύρια, που μέσω των ελέγχων που ασκήσαμε δεν δόθηκαν σε επιτήδειους ως εθνικό απόθεμα για το 2020, μέσα στους 9 μήνες που υπηρετούμε τον παραγωγικό κόσμο, διασφαλίσαμε για τους πραγματικούς παραγωγούς μας 62 εκατομμύρια ευρώ.
4ον: Αντιμετωπίζουμε και μια τρίτη κατηγορία κολπατζήδων. Εκείνους που εκμεταλλευόμενοι το υπάρχον πλαίσιο, έπαιρναν δικαιώματα από το εθνικό απόθεμα όσους λάμβαναν δικαιώματα μέσω του εθνικού αποθέματος και στη συνέχεια, ως μη όφειλαν, έσπευδαν να τα μεταβιβάσουν. Για να εξορθολογίσουμε και αυτή τη στρέβλωση, προχωρήσαμε στην έκδοση της ΥΑ 1180/294523/2021που μας επιτρέπει να εξετάσουμε και να ακυρώσουμε αυτές τις μεταβιβάσεις, όπου υποκρύπτεται κατάχρηση των κανόνων. Με την πρώτη εκτίμηση του ΟΠΕΚΕΠΕ η αξία αυτών των δικαιωμάτων προσδιορίζεται σε 5 εκατ. ευρώ, που διασώζονται και αυτά από τα χέρια των επιτήδειων υπέρ των αληθινών παραγωγών. Διασφαλίσαμε δηλαδή, μέσω αυτών των ρυθμίσεων που σας περιγράφω, ένα σύνολο 67 εκατομμυρίων ευρώ για τους πραγματικούς κτηνοτρόφους στην Ελλάδα.
Κλείνοντας ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, τόνισε: “Γνωρίζω καλά ότι η μεταρρυθμιστική μας προσπάθεια, η επιχείρηση αλλαγής της νοοτροπίας του χθες, ο αγώνας μας για να αλλάξουμε τις παθογένειες του παρελθόντος, ενοχλεί. Ενοχλεί, όμως, τους λίγους πονηρούς και φασαριόζους… Την ίδια στιγμή, όμως, ευνοεί, τους πολλούς και νοικοκύρηδες που αγωνίζονται μέσα στη δύσκολη καθημερινότητα τους να κάνουν τη δουλειά τους σωστά. Αυτούς τους τελευταίους προσπαθούμε να προστατεύσουμε και να ενισχύσουμε. Νιώθω, αγαπητέ κ. Βολουδάκη, τον πόλεμο που μου γίνεται. Αλλά είμαι αποφασισμένος να διαμορφώσω ένα πλαίσιο δικαιοσύνης, ισονομίας και αλλαγής του παραγωγικού μας μοντέλου. Γιατί πιστεύω ότι η κτηνοτροφία και αγροτική παραγωγή μπορεί να γίνει ο βασικός μοχλός ανάπτυξης της οικονομίας της χώρας. Αισθάνομαι υπερήφανος για την προσπάθεια αυτή και πιστεύω ότι θα συνταχθείτε μαζί μας”.
Η δευτερολογία του ΥΠΑΑΤ
Στη δευτερολογία του, απαντώντας στο θέμα που έθιξε ο κ. Βολουδάκης για την ανάγκη να υπάρχουν έλεγχοι, ο κ. Λιβανός σημείωσε ότι το 2021 διεξάγονται σαρωτικοί έλεγχοι σε κάθε τομέα δραστηριοποίησης του Υπουργείου, συμπεριλαμβανομένου και του ΟΠΕΚΕΠΕ. Όπως είπε, έχουν γίνει ήδη για το 2020, 57.897 επιτόπιοι και διοικητικοί έλεγχοι στο σύνολο των ενισχύσεων που χορηγεί ο ΟΠΕΚΕΠΕ. Για αυτό και έχουν επιβληθεί συνολικά κυρώσεις ύψους €14.376.334,80 σε 35.746 ΑΦΜ για το 2020, ενώ έχουν επιβληθεί και πολυετείς διοικητικές κυρώσεις αξίας €7.497.033,84 σε 7.177 ΑΦΜ. Συνολικά δηλαδή σχεδόν €22.000.000 ευρώ σε περίπου 43.000 παραγωγούς».
Διαβάστε ακόμη: Βολουδάκης: Δεν είναι δυνατόν να αντιμετωπίζονται ως απατεώνες όλοι οι κτηνοτρόφοι της Κρήτης!
Η ΕΠΙΚΑΙΡΗ ΕΡΩΤΗΣΗ ΒΟΛΟΥΔΑΚΗ
Σημειώνεται ότι στην επίκαιρη ερώτησή του, ο κ. Βολουδάκης ανέφερε τα εξής:
«Με την ΚΥΑ υπ’ αριθμόν 1217/264725 05.10.2021 περί κατανομής βοσκοτόπων, τίθενται μια σειρά νέα κριτήρια για τις ενισχύσεις των κτηνοτρόφων. Μεταξύ άλλων, η ΚΥΑ τροποποιεί τη διαδικασία με την οποία κατανέμονται οι δημόσιοι βοσκότοποι σε όσους δεν έχουν τη δυνατότητα να καλύψουν τα δικαιώματα ενίσχυσής τους με δικές τους ή μισθωμένες εκτάσεις.
Οι τροποποιήσεις αφορούν κυρίως όσους υποβάλλουν για πρώτη φορά φέτος αίτηση, αλλά και κτηνοτρόφους που απέκτησαν εκμετάλλευση από το 2016 και μετά, και στη συνέχεια για τον οποιοδήποτε λόγο απώλεσαν στρέμματα από τα ιδιωτικά ή μισθωμένα βοσκοτόπια τους.
Ασφαλώς πρέπει να μπει μια τάξη στο καθεστώς των κτηνοτροφικών επιδοτήσεων. Πρέπει να διορθωθούν οι στρεβλώσεις που επιτρέπουν σε κάποιους να ενισχύονται για πολλά περισσότερα ζώα από όσα στην πραγματικότητα έχουν ή από όσα έχουν τη δυνατότητα να δεχθούν οι περιοχές στις οποίες δραστηριοποιούνται. Όμως αυτό πρέπει να γίνει με ελέγχους του κατά πόσον παραβιάζεται σε συγκεκριμένες περιπτώσεις η σχετική νομοθεσία, και όχι με οριζόντιους αποκλεισμούς που θίγουν σε πολλές περιπτώσεις πραγματικούς και νόμιμους κτηνοτρόφους, ιδιαίτερα μάλιστα νέους.
Ανεξαρτήτως του πώς και γιατί θεσμοθετήθηκε το ως σήμερα ισχύον καθεστώς, ανεξαρτήτως των παράπλευρων αρνητικών συνεπειών του, το γεγονός είναι ότι αυτό ήρθε να αντισταθμίσει εν μέρει μια σειρά από μειονεκτήματα ή στρεβλώσεις της αγοράς που δυσχεραίνουν τη βιωσιμότητα της αιγοπροβατοτροφίας της Κρήτης.
Η κτηνοτροφία στην Κρήτη επιβαρύνεται από το κόστος μεταφοράς από και προς το νησί, το οποίο σε συνδυασμό με την ολιγοπωλιακή δομή της αγοράς, οδηγεί σε δυσμενέστερους όρους ανταγωνισμού για τους κτηνοτρόφους: αφενός πληρώνουν υψηλότερες τιμές για τις ζωοτροφές, αφετέρου εισπράττουν χαμηλότερες τιμές για το γάλα σε σχέση με αυτές που επικρατούν στην ηπειρωτική χώρα.
Αν το σημερινό σύστημα πάσχει από στρεβλώσεις, η διόρθωσή του δε θα πρέπει να επιβαρύνει τον πραγματικό κτηνοτρόφο, και ιδιαίτερα το νέο. Αντίθετα, θα πρέπει να σχεδιασθούν τρόποι να ενισχυθούν οι πραγματικοί και παραγωγικοί κτηνοτρόφοι, οι οποίοι είναι και οι μόνοι που μπορούν να κρατήσουν ζωντανά τα ορεινά χωριά της Κρήτης, και να συνεισφέρουν σε ένα νέο μοντέλο βιώσιμης, “πράσινης” ανάπτυξης.
Πέραν των ανωτέρω, είναι απαράδεκτο το γεγονός ότι το καθεστώς των ενισχύσεων τροποποιείται αφού έληξε η περίοδος υποβολής των σχετικών αιτήσεων. Έτσι, μια κατηγορία πολιτών υποβάλλει αιτήσεις εντός ενός ορισμένου θεσμικού πλαισίου, οι οποίες αιτήσεις θα κριθούν με άλλο θεσμικό πλαίσιο! Το γεγονός αυτό εγείρει ακόμη και ζητήματα συνταγματικότητας της διάταξης.
Η εν θέματι ΚΥΑ πρέπει να τροποποιηθεί ώστε τουλάχιστον να μην ισχύσει για όσους έχουν υποβάλλει φέτος τις σχετικές αιτήσεις. Στη συνέχεια, οι όποιες αλλαγές κρίνονται απαραίτητες για να διορθωθούν οι στρεβλώσεις του υφιστάμενου συστήματος, να επιβληθούν σταδιακά, μετά από ανάλυση των συνεπειών τους και αντιστάθμιση του κόστους όπου χρειάζεται για τους πραγματικούς και νόμιμους παραγωγούς.
Ερωτάται ο Υπουργός:
• Πόσους κτηνοτρόφους (νεοεισερχόμενους και παλιούς) της Κρήτης αφορούν οι αλλαγές που επιφέρει η ΚΥΑ 1217/264725 05.10.2021 και πόση θα είναι η μείωση των ενισχύσεων που εκτιμάται ότι θα υπάρξει αν εφαρμοσθεί η ΚΥΑ; (Ζητούνται τα στοιχεία ανά νομό).
• Προτίθεται ο Υπουργός να τροποποιήσει την ΚΥΑ ώστε να εξαιρέσει από την εφαρμογή της όσους υπέβαλλαν αιτήσεις φέτος, κατά την περίοδο δηλαδή που ίσχυε διαφορετικό θεσμικό πλαίσιο;»