Ήταν το 1956 όταν η Ένωση Αμερικανών Ποδηλατιστών καθιέρωσε τον Μάιο Εθνικό Μήνα Ποδηλάτου καλώντας τους πολίτες να χρησιμοποιούν καθ’ όλη τη διάρκεια του μήνα το ποδήλατό τους, ενθαρρύνοντάς τους, μάλιστα, μία ημέρα να πηγαίνουν στη δουλειά τους με αυτό –για το 2024 αυτή η ημέρα είναι η 17η Μαΐου.
Όπως αναφέρει η Ένωση «είτε κάνετε ποδήλατο για διασκέδαση, γυμναστική ή με την οικογένειά σας, είτε πραγματοποιείτε βασικές διαδρομές για τη δουλειά ή τα ψώνια σας, είστε μέρος του κινήματός μας για ασφαλέστερους δρόμους, συνδεδεμένες κοινότητες, έναν υγιέστερο πλανήτη και πιο ευτυχισμένους ανθρώπους».
Ακολουθώντας την ίδια φιλοσοφία ο δήμος του Τρέντο στην Ιταλία αποφάσισε ότι θα επιβραβεύει τους δημόσιους υπαλλήλους που θα μεταβαίνουν στην εργασία τους κάνοντας χρήση ποδηλάτου, σε μία προσπάθεια να δοθεί το καλό παράδειγμα και στους δημότες στο πλαίσιο της βιώσιμης κινητικότητας.
Το λεγόμενο κίνημα Bike to work, το οποίο είναι δημοφιλές σε χώρες ιδίως της Βόρειας Ευρώπης (στη χώρα μας δραστηριοποιείται το Bike to work Greece), αποτελεί μέρος του «Σχεδίου για τις μετακινήσεις από το σπίτι στη δουλειά» που εγκρίθηκε από τις δημοτικές αρχές του Τρέντο τον περασμένο Δεκέμβριο και αποσκοπεί να καταστήσει τους δρόμους ασφαλέστερους για τα ποδήλατα και ηλεκτρικά πατίνια και να αυξήσει, μεταξύ άλλων, τη χρήση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς.
Ήδη στο φιλόδοξο πρόγραμμα έχει συμφωνήσει περίπου το 70% των δημοσίων υπαλλήλων, οι οποίοι θα λαμβάνουν ένα μικρό μπόνους (0,25 ευρώ για κάθε χιλιόμετρο) ή έκπτωση 30% στις κάρτες μετακίνησης απεριορίστων διαδρομών. Η έκπτωση προβλέπεται και για όσους εργαζόμενους ιδιωτικών εταιριών συμμετέχουν στην πρωτοβουλία.
Αναλυτικότερα, όπως αναφέρει η ιταλική εφημερίδα La Repubblica, ήδη 798 υπάλληλοι του δήμου (περισσότεροι από το 70%) και 32 ιδιωτικές εταιρίες έχουν συμφωνήσει να συμμετάσχουν στο Bike to work.
Την ίδια στιγμή, στο πλαίσιο της κατασκευής νέου δημαρχιακού μεγάρου θα προστεθούν και αποδυτήρια με ντους που θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τους εργαζομένους, οι οποίοι φτάνουν στη δουλειά με το ποδήλατο.
Παράλληλα, προβλέπεται η κατασκευή νέων αστικών ποδηλατοδρόμων, θα προωθηθεί η πρακτική του carpooling, του συνεπιβατισμού δηλαδή κατά την οποία ο οδηγός δέχεται και άλλους επιβάτες που έχουν ίδιο ή κοντινό προορισμό με αυτόν, ενώ θα ενισχυθούν οι τοπικές δημόσιες συγκοινωνίες.
«Απευθυνόμαστε στους υπαλλήλους του δήμου, από τους οποίους περιμένουμε ότι θα χρησιμοποιούν όλο και περισσότερο το ποδήλατο για να πηγαίνουν στη δουλειά τους, αλλά είναι και ένα μήνυμα προς όλη την πόλη, στην οποία θέλουμε να δείξουμε ότι η κατεύθυνση που ακολουθούμε είναι αυτή της βιωσιμότητας», δήλωσε στην ιταλική εφημερίδα Corriere della Sera ο σύμβουλος του δήμου για θέματα κινητικότητας, Έτζιο Φακίν.
Το πειραματικό στάδιο
Η ιδέα ξεκίνησε σε πειραματικό στάδιο με τη συμμετοχή 150 υπαλλήλων, οι οποίοι δέχονταν 0,25 ευρώ για κάθε χιλιόμετρο που διένυαν με το ποδήλατο (η απόσταση καταγράφηκε από εφαρμογή) με μέγιστη επιδότηση 2 ευρώ ημερησίως και 20 ευρώ μηνιαίως. Σε μία προσπάθεια να ενθαρρύνουν τη συμμετοχή στην πρωτοβουλία, οι τοπικοί άρχοντες αποφάσισαν και τη διεξαγωγή διαγωνισμού για όσους θα διένυαν τα περισσότερα χιλιόμετρα, με τους επτά πρώτους να λαμβάνουν ένα επιπλέον μπόνους 20-50 ευρώ.
Το πειραματικό στάδιο βοήθησε τις τοπικές αρχές να εντοπίσουν τα προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίσουν οι ποδηλάτες στους δρόμους της πόλης και να εφαρμόσουν μέτρα για να γίνουν πιο ασφαλείς για την ήπια κινητικότητα.
Μετά το πέρας της δοκιμαστικής περιόδου οι ποδηλάτες απάντησαν σε σχετικά ερωτήματα, αναφέροντας πως δυσκολεύονταν να μεταβούν στη δουλειά του με ποδήλατο γιατί φοβούνταν να το αφήσουν για πολλές ώρες σε χώρο χωρίς επίβλεψη.
Αρκούσε, λοιπόν, να βρεθεί ένα κατάλληλο σημείο για το «πάρκινγκ» ποδηλάτου εντός τους κτιρίου για να πεισθούν.
Επιπλέον, οι εργαζόμενοι θα ενημερώνονται με νέα για τη βιώσιμη κινητικότητα, ενώ ο δήμος ενθαρρύνει την εξ αποστάσεως εργασία για μερικές ημέρες την εβδομάδα.
«Εργαζόμαστε για την ενεργοποίηση μιας υπηρεσίας δημόσιων μεταφορών κατά παραγγελία. Μια υπηρεσία παρόμοια με το νυχτερινό λεωφορείο, αλλά για τις ώρες της ημέρας. Ο στόχος, εφόσον βρεθούν οι πόροι, είναι να επεκταθεί το μειωμένο εισιτήριο στο περιαστικά λεωφορεία, ώστε να συμμετέχουν και εργαζόμενοι που δεν κατοικούν στο δήμο», δήλωσε σύμφωνα με την ιταλική εφημερίδα ο Τζουλιάνο Φραντζόι, υπεύθυνος κινητικότητας του Δήμου του Τρέντο.
Οι τοπικές αρχές εκφράζουν την πεποίθησή τους ότι τα οφέλη του Bike to work θα φανούν στην ποιότητα του αέρα.
Ποδήλατο ακόμα και με βροχή και χιόνι
Ο Τζουζέπε Σκαλέτ αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση, αφού εδώ και 39 χρόνια ανεβαίνει στο ποδήλατό του για να πάει στη δουλειά του, στο δήμο του Τρέντο. Ο δημοτικός υπάλληλος ακόμα και με αντίξοες καιρικές συνθήκες επιλέγει το ποδήλατό του για τις μετακινήσεις του, πολύ πριν την πρωτοβουλία του δήμου.
«Με ήλιο, βροχή, ακόμα και με χιόνι, είναι 39 χρόνια τώρα που για να πάω στη δουλειά παίρνω το ποδήλατο», δήλωσε στην Corriere della Sera ο 62χρονος Σκαλέτ, ο οποίος εξηγώντας τους λόγους που τον ώθησαν σε αυτή την επιλογή έκανε λόγο για το σεβασμό προς το περιβάλλον.
«Πρώτα από όλα ήταν μία οικολογική επιλογή που σέβεται το περιβάλλον, αλλά η μετακίνηση με ποδήλατο είναι και ζήτημα ευκολίας και πρακτικότητας. Ζω στην πόλη, στην περιοχή του Βιάλε Βερόνα και εργάζομαι στο δημαρχείο στη Βία Ρόμα. Χρειάζομαι μόνο πέντε λεπτά για να φτάσω εκεί. Παράλληλα, τρεις ημέρες την εβδομάδα εργάζομαι στη βιβλιοθήκη της Κονιόλα και επιλέγω πάντα το ποδήλατο για να πάω εκεί. Συνολικά διανύω απόσταση 10 χλμ. αλλά δεν με πειράζει, έτσι αθλούμαι και δεν έχω το πρόβλημα με το παρκάρισμα. Επιπλέον, κάνοντας ποδήλατο μέσα στην πόλη συναντάς κόσμο και είναι πιο εύκολο να έχεις κοινωνικές σχέσεις», είπε ο Σκαλέτ.
Επιτυχία και σε άλλο δήμο
Επιτυχημένη ήταν ανάλογη πρωτοβουλία του δήμου της Εμίλια Ρομάνια στην Ιταλία που προέβλεπε την επιβράβευση με έως 400 ευρώ στους 1.270 υπαλλήλους της Περιφερειακής Υπηρεσίας Πρόληψης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας που θα μετακινούνταν χρησιμοποιώντας ποδήλατο.
Σε συνεργασία με την εφαρμογή Wecity, η οποία καταγράφει τα χιλιόμετρα που διανύονται και τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από τις μετακινήσεις διαχωρίζοντας τις σε βιώσιμες και μη, το 2020 τέθηκε σε εφαρμογή το Bike to work για 18 μήνες.
Την πρώτη εβδομάδα συμμετείχαν περισσότεροι από 100 εργαζόμενοι διανύοντας συνολικές αποστάσεις 620 χλμ. Ουσιαστικά για κάθε χιλιόμετρο που διένυαν όσοι συμμετείχαν στο πρόγραμμα λάμβαναν 0,15 ευρώ (πιστώνονταν κάθε έξι μήνες). Η μέγιστη ανταμοιβή ήταν 400 ευρώ, η οποία μειωνόταν στα 200 ευρώ αν πέρα από το ποδήλατο γινόταν χρήση και των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς.
Στην Ελλάδα
Η επίσημη ιστοσελίδα του Bike to work Greece, αναφέρει πως πρόκειται για πρωτοβουλία της Ελληνικής Ομοσπονδίας Αστικής Ποδηλασίας που προωθεί την αύξηση της χρήσης του ποδηλάτου στις μετακινήσεις προς και από την εργασία, σε συνδυασμό και με τη χρήση Μέσων Μαζικής Μεταφοράς.
Όπως επισημαίνεται «εκτός από την επίτευξη εκτεταμένης εξοικονόμησης ενέργειας και μείωσης των εκπομπών CO2, το bike2work προσφέρει οφέλη στους μετακινούμενους σε προσωπικό επίπεδο. Αυτά περιλαμβάνουν βελτιωμένη υγεία, φυσική κατάσταση, απώλεια βάρους και εξοικονόμηση κόστους μεταφοράς», με στόχο τη χρήση ποδηλάτου στο πλαίσιο της καλύτερης ποιότητας ζωής στις πόλεις και την ενίσχυση των οδικών υποδομών και του δικτύου συγκοινωνίας.
Πηγή: newmoney.gr
Δανάη Δασοπούλου