«Το 42% των παιδιών στα Χανιά ζουν με παχυσαρκία και μπορεί να λέμε ότι “μπόι θα γίνει”, όμως δεν θα γίνει μπόι. Δυστυχώς, τα παιδιά που ζουν με παχυσαρκία θα συνεχίσουν να ζουν με παχυσαρκία, κατά πάσα πιθανότητα, ως έφηβοι και, αργότερα, ως ενήλικοι. Επομένως, επειδή όσο πιο σύντομα ελέγξουμε το βάρος μας, τόσο λιγότερα προβλήματα θα έχουμε στο μέλλον, αυτό ισχύει, ένα παραπάνω, για τα παιδιά».
Τα παραπάνω τόνισε σήμερα από τα Χανιά ο πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής του Πανελλήνιου Συλλόγου Στήριξης Ατόμων με Παχυσαρκία, ειδικός παθολόγος Αλέξανδρος Μουρουγλάκης, ο οποίος ήταν ομιλητής στην ημερίδα με θέμα «Παχυσαρκία: Νόσος ή αισθητική διαταραχή», που διοργάνωσαν οι Φαρμακευτικοί Σύλλογοι Χανίων και Ρεθύμνου, σε συνεργασία με τον Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Σύλλογο και τοΙνστιτούτο Διά Βίου Εκπαίδευσης και Επαγγελματικής Ανάπτυξης Φαρμακοποιών του ΠΦΣ, στο ξενοδοχείο «Σαμαριά».
Ο κ. Μουρουγλάκης, μιλώντας σε τοπικά Μέσα Ενημέρωσης, σημείωσε, αρχικά, ότι «η παχυσαρκία είναι νόσος, γιατί όσο μεγαλύτερο είναι το βάρος που δείχνει η ζυγαριά τόσο λιγότερα χρόνια να υπολογίζουμε ότι θα ζήσουμε. Μειώνεται δηλαδή το προσδόκιμο ζωής. Στην Ελλάδα, μάλιστα, έχουμε ένα πολύ μεγάλο ποσοστό παχυσαρκίας, που αγγίζει το 32% των ενηλίκων. Δυστυχώς στην Κρήτη, αυτό το ποσοστό είναι ακόμα μεγαλύτερο».
«Η Κρήτη είναι το λίκνο της μεσογειακής διατροφής και το μεγάλο ποσοστό παχύσαρκων ατόμων, αποτελεί ένα παράδοξο. Δεν ακολουθούμε τη μεσογειακή διατροφή, έχει αλλάξει αυτό. Εμείς έχουμε στραφεί πλέον στο κρέας και τις εύκολες λύσεις. Μπορεί κάποιος που ακολουθεί μεσογειακή διατροφή να είναι παχύσαρκος γιατί στο τέλος της ημέρας έχει σημασία αν προσλαμβάνουμε περισσότερη ενέργεια απ’ όση θα δαπανήσουμε», πρόσθεσε ο κ. Μουρουγλάκης.
Όπως εξήγησε ο ίδιος, «παχυσαρκία, βάση του ορισμού που έχει δώσει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, είναι η νόσος που προέρχεται από την υπερβολική εναπόθεση λιπώδους ιστού στο σώμα μας, η οποία με τη σειρά της προκαλεί προβλήματα στον οργανισμό. Είναι μια χρόνια υποτροπιάζουσα εξελισσόμενη νόσος και μπορούμε πολύ εύκολα να καταλάβουμε αν ανήκουμε στο φάσμα της παχυσαρκίας, αν υπολογίσουμε τον δείκτη μάζας του σώματος μας. Αν διαιρέσουμε δηλαδή το βάρος μας με το τετράγωνο του ύψους σε μέτρα. Αν ο δείκτης μάζας του σώματός μας είναι πάνω από τριάντα, τότε ζούμε με παχυσαρκία», σημείωσε ο κ. Μουρουγλάκης, διευκρινίζοντας, πάντως, ότι αυτό δεν ισχύει για όλους τους ανθρώπους, καθώς υπάρχουν εξαιρέσεις που αφορούν κυρίως αθλητές με μεγάλο μυϊκό βάρος. «Προφανώς χρειάζεται να πάμε σε ένα διαιτολογικό γραφείο για να κάνουμε μια σύσταση σώματος και να δούμε τι ακριβώς συμβαίνει με τον λιπώδη ιστό», τόνισε.
ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΚΑΙ ΦΑΡΜΑΚΑ
Αναφερόμενος στον ρόλο των φαρμάκων στην αντιμετώπιση της νόσου της παχυσαρκίας, ο κ. Μουρουγλάκης υπογράμμισε ότι «ζούμε σε μια χρυσή εποχή της ιατρικής. Πλέον ανακαλύπτουμε όλο και περισσότερα βιοχημικά μονοπάτια και ανακαλύπτουμε και καινούργιες ουσίες, οι οποίες θεραπεύουν την παχυσαρκία. Η παχυσαρκία χρειάζεται διεπιστημονικότητα. Και ο λόγος που γίνεται αυτή η ημερίδα είναι ακριβώς για να τονιστεί αυτή η διεπιστημονικότητα. Δεν νοείται προσπάθεια μείωσης του σωματικού βάρους χωρίς εξειδικευμένο διαιτολόγιο. Γιατί θα σου δώσω εγώ το φάρμακο σου, θα πεινάς λιγότερο. Τι θα φας όμως; Και τι θα φας και μετά την αγωγή; Επομένως αυτό το διάστημα μας δίνεται μια χρυσή ευκαιρία όσο κάνουμε αυτή την ειδική αγωγή να εγκαταστήσουμε υγιεινές συνήθειες, ώστε να μη μας χρειάζεστε μετά».
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ο Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής του Πανελλήνιου Συλλόγου Στήριξης Ατόμων με Παχυσαρκία επεσήμανε πως «προσπαθώντας να πούμε δυο – τρία πράγματα για τις φαρμακευτικές αγωγές, οι οποίες κυκλοφορούν, πλέον, επιτέλους, στην Ελλάδα, είναι ότι λειτουργούν στον εγκέφαλο και μειώνουν την όρεξή μας, αυτές τις λιγούρες που έχουμε, παρατείνουν τον χρόνο στον οποίο βρίσκεται το φαγητό στο στομάχι μας, επομένως αισθανόμαστε ότι έχουμε φάει πολύ πρόσφατα ενώ μπορεί να έχουμε φάει λίγες ώρες πριν και βεβαίως έχουν και μία δράση σε άλλα μεταβολικά μονοπάτια, αυξάνοντας την ευαισθησία της ινσουλίνης, άρα ρίχνοντας τα επίπεδα της ινσουλίνης στο αίμα, η οποία ινσουλίνη είναι κι ένας αναβολικός παράγοντας. Και μάλιστα τα τελευταία φάρμακα έχουν και μία καρδιοπροστατευτική δράση. Τα φάρμακα που κυκλοφορούν αυτή τη στιγμή μπορεί να τα πάρει κάποιος με δείκτη μάζας σώματος πάνω από 27 κι έναν ακόμα παράγοντα κινδύνου, όπως διαβήτη, υπέρταση, κάποιο καρδιοαγγειακό συμβάν. Σίγουρα όποιος έχει δείκτη μάζας σώματος πάνω από 30 μπορεί να τα πάρει αυτά τα φάρμακα, τα οποία μας έχουν εκπλήξει με την ασφάλειά τους, έχοντας λιγότερες ανεπιθύμητες ενέργειες από αυτές που είχαμε συνηθίσει με άλλα φάρμακα. Γι’ αυτό κιόλας τα χρησιμοποιούμε ευρέως κι έχουν γίνει τόσο δημοφιλή. Αυτή τη στιγμή δεν αποζημιώνονται τα φάρμακα αυτά, εκτός από ένα φάρμακο, το οποίο πρέπει να δίδεται από εξειδικευμένα κέντρα παχυσαρκίας, δημόσια ή ιδιωτικά, αρκεί να έχουμε δείκτη μάζας σώματος πάνω από 40 κι έναν ακόμα παράγοντα κινδύνου – ένα εγκατεστημένο καρδιαγγειακό συμβάν (κάποιος να έχει περάσει έμφραγμα για παράδειγμα) ή να κάνει υπνική άπνοια».
Ο κ. Μουρουγλάκης σημείωσε, ακόμη, ότι «όταν μιλάμε για παχυσαρκία δεν μας ενδιαφέρει το αισθητικό κομμάτι. Δεν είμαστε εδώ για να κρίνουμε αν κάτι μας αρέσει ή δεν μας αρέσει. Μιλάμε για την παχυσαρκία, γιατί η παχυσαρκία είναι νόσος. Έχουμε δείξει με τις πάρα πολλές μελέτες που έχουμε κάνει ότι όσο ζούμε με παχυσαρκία, επειδή ακριβώς εξελίσσεται, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες να εμφανίσουμε άλλα προβλήματα στην υγεία μας, όπως ένα καρδιαγγειακό συμβάν, δηλαδή ένα έμφραγμα. Δεκατρία είδη καρκίνου συνδέονται με την παχυσαρκία. Μπορεί αυτή τη στιγμή να είμαστε υγιείς, αλλά να έχω μια βουλωμένη αρτηρία και κάποια στιγμή να πάθω κάτι. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν έχω πρόβλημα. Είμαι, απλά, αδιάγνωστος. Επομένως, επειδή η παχυσαρκία είναι μία εξελισσόμενη νόσος, θα πρέπει να την αντιμετωπίσουμε όσο πιο νωρίς μπορούμε. Όσο περισσότερα χρόνια ζούμε την παχυσαρκία, τόσο περισσότερα προβλήματα προκύπτουν από αυτήν».
Ο πρόεδρος της Ένωσης Διαιτολόγων – Διατροφολόγων Ελλάδος, διαιτολόγος – διατροφολόγος Βασίλης Τσιρώνης αναφέρθηκε στους μύθους και τις αλήθειες για τη διατροφή και την παχυσαρκία, τονίζοντας ότι «υπάρχει μια πολύ μεγάλη παραπληροφόρηση στο διαδίκτυο όσον αφορά το κομμάτι της διατροφής».
Ο κ. Τσιρώνης επεσήμανε πως «επειδή μιλάμε για μια νόσο, πρέπει να καταλάβουμε ότι μόνο η απώλεια βάρους, από μόνη της δεν είναι κάτι το οποίο μας ενδιαφέρει. Μας ενδιαφέρει η διατροφή που κάνουμε αν βελτιώνει και τους δείκτες υγείας. Οπότε οι συννοσηρότες που έρχονται με την παχυσαρκία να βελτιώνονται και αυτές με τη διατροφή που ακολουθούμε».
Ο ίδιος τόνισε ότι «αν ακολουθήσουμε υγιεινές συνήθειες, τρόπο διατροφής και άσκηση και κρατάμε ένα σταθερό υγιές βάρος, οι πιθανότητες να ζήσουμε καλά είναι πολλές» και πρόσθεσε ότι «η άσκηση παίζει μεγάλο ρόλο. Δεν είναι ο κύριος πυλώνας της απώλειας βάρους αλλά αποτελεί έναν ξεχωριστό πυλώνα που συμβάλει στην υγιεινή ζωή».
Ο επικεφαλής της Επιστημονικής Επιτροπής του Φαρμακευτικού Συλλόγου Ηρακλείου, συνεργαζόμενος ερευνητής στο Εργαστήριο Τοξικολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης και στο Εργαστήριο Υπολογιστικής Βιο-Ιατρικής του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας, φαρμακοποιός Μάριος Σπανάκης υπογράμμισε ότι «βάζοντας μέσα και την πρόσφατη πανδημία, οι εξελίξεις στην ιατρική είναι ραγδαίες πάνω σε καινοτόμα φάρμακα και οι φαρμακοποιοί τα τελευταία χρόνια έχουν αναδειχθεί ως ένας σημαντικός παράγοντας στο κομμάτι της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας».
Ο κ. Σπανάκης ανέφερε, ακόμη, ότι «η παχυσαρκία έχει ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό. Από τη μία είναι ένα κομμάτι life style που προσπαθούμε να δείξουμε το σωστό σώμα, απ’ την άλλη όμως είναι μια παθολογική κατάσταση που δίνει πολλά νοσήματα… Οποιαδήποτε φαρμακευτική παρέμβαση κι αν κάνουμε όλες οι κατευθύνσεις οι επιστημονικές που υπάρχουν δείχνουν ότι πρώτα πρέπει να αλλάξουμε τη διατροφή μας και την καθημερινή μας φυσική άσκηση…».
Ο πρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Χανίων Μανώλης Κατσαράκης δήλωσε, από την πλευρά του, ότι «είμαστε χαρούμενοι που φιλοξενούμε στην πόλη μας μια συνδιοργάνωση των Φαρμακευτικών Συλλόγων Χανίων και Ρεθύμνου με ένα πολύ επίκαιρο αντικείμενο, την παχυσαρκία και τη διαχείριση του ασθενούς μέσα στο φαρμακείο».
«Το φαρμακείο έχει αποδείξει ότι μπορεί να παίξει ένα πολύ σημαντικό ρόλο στην πρόληψη της παχυσαρκίας αλλά και στη συμμόρφωση της φαρμακευτικής αγωγής η οποία θα συνταγογραφηθεί για τον ασθενή», πρόσθεσε ο κ. Κατσαράκης, τονίζοντας ότι «η φαρμακευτική έρευνα συνεχώς αυξάνει την ποσότητα των φαρμάκων, τα οποία συνεχώς ανακαλύπτονται και απευθύνονται στην καταπολέμηση της παχυσαρκίας και ο φαρμακοποιός έχει ένα πολύ σημαντικό ρόλο ανάμεσα στο φάρμακο και τον ασθενή, προκειμένου να μπορέσει να καθοδηγήσει, να συμβουλεύσει και να επιτηρήσει τη σωστή φαρμακευτική αγωγή».
O πρόεδρος του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου Απόστολος Βαλτάς σημείωσε, αρχικά, ότι «ο ρόλος του φαρμακοποιού είναι καθοριστικός, διότι χωρίς τη συμβουλή του φαρμακοποιού και σε θέματα παρενεργειών και σε θέματα φαρμακευτικής φροντίδας, το φάρμακο δεν μπορεί να χορηγηθεί. Αυτό που γίνεται σήμερα, είναι ένα εκπαιδευτικό σεμινάριο το οποίο αποτελεί απαρχή ενός νέου ρόλου του φαρμακοποιού».
Ο κ. Βαλτάς αναφέρθηκε στον εμβολιασμό τον οποίο πλέον όλοι οι ενήλικοι μπορούν να έχουν πιστοποιημένα στα φαρμακεία κι έκανε ειδική αναφορά στο πρόγραμμα που «τρέχει» αυτό το διάστημα και αφορά την πρόληψη του καρκίνου του παχέος εντέρου και τη συμβολή των φαρμακοποιών σε αυτό. Όπως τόνισε, «επειδή η κουλτούρα μας δεν έχει το “προλαμβάνειν” δεν έχουμε καταφέρει ακόμα να πετύχουμε το καλύτερο…».
Αναφερόμενος στην παχυσαρκία και τη συμβολή των φαρμακοποιών στην αντιμετώπισή της, ο κ. Βαλτάς είπε, μεταξύ άλλων, ότι «παχύσαρκος μπορεί να είναι κάποιος που με δείκτη μάζας σώματος που εμείς θα βρούμε και σε συνδυασμό με ένα υψηλό ζάχαρο, μια καρδιακή πάθηση, θα παραπεμφθεί μέσω συστήματος στους ειδικούς».
O πρόεδρος του Ινστιτούτου Διά Βίου Εκπαίδευσης και Επαγγελματικής Ανάπτυξης Φαρμακοποιών και πρώτος αντιπρόεδρος του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου Σεραφείμ Ζίκας σημείωσε ότι «κατά τον σχεδιασμό των προγραμμάτων της διά βίου επιμόρφωσης, εκπαίδευσης, εξειδίκευσης και πιστοποίησης φαρμακοποιών, σχεδιάζουμε πολλά προγράμματα τα οποία γίνονται σε όλη την επικράτεια. Μέσα σε αυτά είναι και το θέμα της παχυσαρκίας και του Alzheimer και ένα εκτεταμένο πρόγραμμα εμβολιασμών σε όλη χώρα. Στόχος είναι το φαρμακείο το ελληνικό να μετεξελίσσεται και να εκσυγχρονίζεται σε έναν χώρο πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, όπου θα προσφέρονται και υψηλού επιπέδου υπηρεσίες υγείας επ’ ωφελεία της κοινωνίας».
