Διπλό αναμένεται να είναι το πλήγμα στις ελληνικές εξαγωγές από την επιβολή δασμών εκ μέρους της κυβέρνησης των ΗΠΑ, σε μια συγκυρία μάλιστα που οι ΗΠΑ αποκτούσαν ολοένα και μεγαλύτερη σημασία ως εξαγωγικός προορισμός για τα ελληνικά προϊόντα.
Η αξία των ελληνικών εξαγωγών προς τις ΗΠΑ την περίοδο 2020-2024 κατέγραψε μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 20,4%, ενώ το μερίδιο των εξαγωγών προς τις ΗΠΑ στο σύνολο των ελληνικών εξαγωγών, από 3,75% το 2020 έφτασε το 4,89% το 2024.
Το εμπορικό ισοζύγιο Ελλάδας – ΗΠΑ είναι πλεονασματικό για την Ελλάδα, με το πλεόνασμα να διαμορφώνεται σε 268,19 εκατ. ευρώ το 2024, υποχωρώντας σημαντικά σε σύγκριση με το 2023 (617,71 εκατ. ευρώ).
Το ένα πλήγμα είναι άμεσο, καθώς τα ελληνικά προϊόντα θα είναι πλέον ακριβότερα για τους Αμερικανούς και ως εκ τούτου λιγότερο ανταγωνιστικά, παρά τις όποιες προσπάθειες θα γίνουν από τις ελληνικές επιχειρήσεις και τους αντιπροσώπους – διανομείς των ελληνικών προϊόντων στις ΗΠΑ να απορροφήσουν μέρος της δασμολογικής επιβάρυνσης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων (ΠΣΕ), η αξία των ελληνικών εξαγωγών στις ΗΠΑ διαμορφώθηκε το 2024 σε 2,411 δισ. ευρώ, με τις ΗΠΑ να αποτελούν τον πέμπτο μεγαλύτερο εξαγωγικό προορισμό.
Οι ελαιοπαραγωγοί χτυπούν καμπανάκι κινδύνου για τους δασμούς Τραμπ
Ελιές, τσιμέντο, αλουμίνιο, φέτα, ελαιόλαδο και κομπόστες ροδάκινου είναι τα προϊόντα τα οποία εκτιμάται ότι θα πληγούν περισσότερο από την επιβολή των δασμών, με τις ελληνικές επιχειρήσεις να διατηρούν –τουλάχιστον μέχρι χθες το απόγευμα– ελπίδες για εξαίρεση κάποιων εξ αυτών από τη νέα δασμολογική πολιτική των ΗΠΑ, όπως συνέβη κατά την πρώτη θητεία Τραμπ με το ελληνικό ελαιόλαδο και τις επιτραπέζιες ελιές.
Οι ΗΠΑ αποτελούν επίσης την πέμπτη σημαντικότερη αγορά για τις ελληνικές εξαγωγές φέτας.
«Διατηρούμε μια μικρή ελπίδα ότι θα εξαιρεθεί το ελληνικό κρασί, ειδικά μάλιστα καθώς γίνεται προσπάθεια –και από τον ΣΕΟ– να εξαιρεθεί από τα αντίμετρα που θα λάβει η Κομισιόν το αμερικανικό κρασί και το μπέρμπον», υποστήριξε μιλώντας στην «Καθημερινή» ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικού Οίνου δρ Ιωάννης Βογιατζής.
Αν και το κρασί δεν βρίσκεται στην πρώτη δεκάδα των κυριοτέρων εξαγομένων προϊόντων προς τις ΗΠΑ, με την αξία των εξαγωγών το 2024 να διαμορφώνεται σε περίπου 20 εκατ. ευρώ, η εν λόγω χώρα αποτελεί καλό εξαγωγικό προορισμό, καθώς είναι υψηλή η μέση τιμή των ελληνικών κρασιών.
Το άλλο πλήγμα είναι έμμεσο, «παράπλευρη απώλεια», όπως τη χαρακτήρισε ο πρόεδρος του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων (ΠΣΕ) Αλκιβιάδης Καλαμπόκης μιλώντας στην «Καθημερινή» και αφορά ενδεχόμενη μείωση των εξαγωγών προς τους εμπορικούς εταίρους της Ελλάδας εντός Ε.Ε. «Το 65% των εξαγωγών μας είναι προς τις χώρες-μέλη της Ε.Ε. Οι δασμοί θα πλήξουν κυρίως τη Γερμανία, την Ιταλία, τη Γαλλία, βασικούς εμπορικούς εταίρους της Ελλάδας.
Η επιβάρυνση της οικονομίας στις χώρες αυτές σημαίνει μείωση της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών τους και επομένως μειωμένες εξαγωγές της Ελλάδας προς αυτές», επισημαίνει ο πρόεδρος του ΠΣΕ.
Πρόσφατη μελέτη της Εθνικής Τράπεζας εκτίμησε ότι οριζόντια αύξηση των δασμών κατά 10% σε όλα τα εξαγόμενα προϊόντα από την Ε.Ε. προς τις ΗΠΑ θα μείωνε τις συνολικές ελληνικές εξαγωγές κατά περίπου 1,7%, σε σταθερές τιμές, και το ελληνικό ΑΕΠ κατά 0,4% σωρευτικά μέχρι τα τέλη του 2026.
Οι εξαγωγείς, πάντως, θεωρούν ότι υπάρχουν δύο πιθανά «αναχώματα»:
- πρώτον, η αυξανόμενη τάση των Αμερικανών να πληρώνουν, έστω και ακριβότερα, για ποιοτικά προϊόντα
- και δεύτερον, η ισχυροποίηση του δολαρίου έναντι του ευρώ.
«Το μεγάλο στοίχημα, βεβαίως, είναι το άνοιγμα σε άλλες αγορές, όπως οι αραβικές, οι χώρες της ΝΑ Ασίας, η Ιαπωνία και ο Καναδάς», καταλήγει ο κ. Καλαμπόκης.
Πιερρακάκης: Οι επιπτώσεις δεν μπορεί ακόμα να αποτυπωθούν, είναι δεδομένο ότι θα είναι αρνητικές
Για απρόβλεπτες επιπτώσεις από τον παγκόσμιο οικονομικό πόλεμο που σηματοδοτούν οι ανακοινώσεις Τραμπ για την επιβολή δασμών μίλησε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας Κυριάκος Πιερρακάκης στη Βουλή.
Παρεμβαίνοντας στην συζήτηση που διεξάγεται στην κοινοβουλευτική επιτροπή οικονομικών υποθέσεων είπε: «Οι χθεσινές ανακοινώσεις της κυβέρνησης των ΗΠΑ είναι αυτονόητο ότι αποτελούν μια Ιστορική στροφή στον προστατευτισμό και μια απότομη αλλαγή στον τρόπο που το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα έχει λειτουργήσει εδώ και δεκαετίες. Αποτελούν μια θεμελιώδη απόκλιση από το πως η ΕΕ αντιλαμβάνεται την οικονομική και κοινωνική πρόοδο από την ίδρυσή της».
Ο Yπουργός Εθνικής Οικονομίας σημείωσε πως «ως χώρα, είμαστε υπέρ του ελευθέρου εμπορίου. Πιστεύουμε ότι ο παγκόσμιο οικονομικός πόλεμος δεν ευνοεί κανέναν. Και ελπίζουμε ότι αυτό το Κεφάλαιο, θα διαρκέσει όσο το δυνατόν λιγότερο. Οι επιπτώσεις δεν μπορεί ακόμα να αποτυπωθούν στην ολότητά τους, εάν και είναι δεδομένο ότι θα είναι αρνητικές. Αυτό που είδαμε χθες, δεν συνιστά μια στατική αλλά μια δυναμική εικόνα και είναι δεδομένο ότι οι οικονομίες όλου του πλανήτη θα αντιδράσουν με πολλαπλούς τρόπους και έτσι θα υπάρξουν όχι ένας αλλά πιθανώς αρκετοί γύροι κλιμάκωσης μέχρι να αποτυπωθεί η νέα οικονομική ισορροπία», ενώ δήλωσε ότι «είναι δεδομένο ότι η Ελληνική Κυβέρνηση συμμετέχει και θα συνδιαμορφώσει την ενιαία ευρωπαϊκή αντίδραση. Η ελληνική οικονομία, με σχέδιο, με υπευθυνότητα θα ανταπεξέλθει στις διεθνείς προκλήσεις».
Πηγή: kathimerini.gr / protothema.gr
Δήμητρα Μανιφάβα / Χρήστος Μπόκας