Τα τελευταία χρόνια η ελληνική κοινή γνώμη έχει βομβαρδιστεί επικοινωνιακά με τα “success story” του τουρισμού, τα στοιχήματα που κερδίζονται ή χάνονται, τα διαδοχικά “record” αφίξεων, την επέκταση της τουριστικής περιόδου και άλλα παραμύθια.
Ας δούμε τι πραγματικά συμβαίνει. Κρίνουμε σκόπιμο να αναφερθούμε στα στατιστικά στοιχεία σε συνδυασμό με ορισμένες ανταγωνίστριες χώρες της Μεσογείου.
ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΑΦΙΞΕΙΣ ΣΤΗ ΧΑΜΗΛΗ ΠΕΡΙΟΔΟ 2017
Στον παρακάτω πίνακα φαίνονται οι αφίξεις, η αύξηση των εσόδων και μέση κατά κεφαλήν δαπάνη των τουριστών:
Είναι παραπάνω από φανερό, παρότι (σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού) η μέση αύξηση του 9% στις διεθνείς αφίξεις που καταγράφεται στη Μεσόγειο, η Ελλάδα δεν εκμεταλλεύτηκε για μια ακόμη φορά την ευνοϊκή συγκυρία (αύξηση των αφίξεων μόλις 2,5% στην Ελλάδα).
Φαίνεται ότι η επέκταση της τουριστικής περιόδου παραπέμπεται για άλλη μια φορά στις καλένδες. Αλήθεια, γιατί δε ρωτάμε πως το κατάφεραν οι αδελφοί Κύπριοι;
ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΑΦΙΞΕΙΣ ΤΟΥ 1ου ΕΠΤΑΜΗΝΟΥ 2017
Στον παρακάτω πίνακα φαίνονται οι αφίξεις του 1ου επταμήνου του 2017 από Ιανουάριο έως και Ιούλιο.
Πάλι κάτι φαίνεται να πήγε στραβά, τελευταίοι και καταϊδρωμένοι.
ΠΟΙΟΣ ΦΕΡΝΕΙ ΤΟΥΣ ΤΟΥΡΙΣΤΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ;
Τα στοιχεία προέρχονται από την Ανεξάρτητη Αρχή Συντονισμού Πτήσεων (ΕΑΣΠ) και το euro2daygr. Στον παρακάτω πίνακα φαίνεται η κατανομή των προγραμματισμένων θέσεων προς τα 23 αεροδρόμια της Ελλάδας (εκτός του Ελ. Βενιζέλος).
Αξίζει να παρατηρήσουμε ότι:
- 2,3 εκατομμύρια θέσεις της Olympic Air αφορούν δρομολόγια εσωτερικού.
- Το TUI Group έχει προγραμματίσει 1,73 εκατομμύρια θέσεις, το Thomas Cook Group 1,47 εκατομμύρια θέσεις.
- Ισχυρότερος αερομεταφορέας στην Ελληνική τουριστική αγορά είναι η Ryanair με 1,47 εκατομμύρια θέσεις με δεύτερη την Aegean 1,06 και τρίτη την Easy Jet με 1,03 εκατομμύρια θέσεις.
Μήπως θα πρέπει να αναθεωρήσουμε τη στάση μας απέναντι στις αεροπορικές εταιρείες;
ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΗ ΔΑΠΑΝΗ
Η διαφημιστική δαπάνη του Υπουργείου Τουρισμού και του ΕΟΤ κατανέμεται ως εξής:
Tour Operator: 5,3 εκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων 1,7 εκατομμύρια ευρώ στον όμιλο της TUI, 1,1 εκατομμύρια ευρώ στον όμιλο Thomas Cook, κτλ.
Αεροπορικές εταιρείες: Ryanair 80 χιλιάδες ευρώ, Easy Jet 49,5 χιλιάδες ευρώ, κτλ.
(Πηγή: Διαύγεια ΕΟΤ)
Τα παραπάνω ποσά είναι η συμμετοχή του ΕΟΤ στα προγράμματα συν-διαφήμισης. Δημιουργείται μια εύλογη απορία: με βάση ποια κριτήρια κατανέμεται η διαφημιστική δαπάνη (;). Φαντάζομαι ότι δεν έχει να κάνει με το εάν οι τουρίστες φορούν το βραχιολάκι του All Inclusive ή όχι. Αν δε με απατά η μνήμη μου, ο ΣΥΡΙΖΑ σκόπευε να εξορθολογήσει – περιορίσει το All Inclusive. Σε κάθε περίπτωση, κάθε απάντηση είναι καλοδεχούμενη.
Είναι φανερό, λοιπόν, ότι η κυβέρνηση συνεχίζει την παλιά περπατημένη συνταγή, δηλαδή επιλεκτική, προκλητική και προνομιακή συμπάθεια προς τους Tour operator και άρνηση συνεργασίας με τις αεροπορικές εταιρείες. Αλήθεια, έχει απαντηθεί κάποια από τις επιστολές των αεροπορικών εταιρειών;
ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΗΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ
Η πολυπόθητη επέκταση της τουριστικής περιόδου δεν πρόκειται να επιτευχθεί ποτέ για τους παρακάτω λόγους:
I. Δε θέλει η κυβέρνηση και το Υπουργείο Τουρισμού.
II. Πολύ ακριβά ελληνικά αεροδρόμια (Ελ. Βενιζέλος, Fraport Greece), τα οποία αρνούνται να συζητήσουν οποιαδήποτε πρόταση για την επέκταση της τουριστικής περιόδου.
Τελευταία φαίνεται να έχουν συστήσει ένα ιδιότυπο Cartel. Που είναι ο εποπτικός ρόλος της ΑΠΑ (Αρχής Πολιτικής Αεροπορίας); Η μήπως δεν υφίσταται ΑΠΑ;
III. Η αδυναμία των Περιφερειών, Δήμων, επαγγελματικών φορέων, Επιμελητηρίων, ΣΕΤΕ, επαγγελματικών Ενώσεων του Τουρισμού να κατανοήσουν τις πραγματικές αιτίες και να προσαρμοστούν στις νέες τάσεις του τουρισμού και των ταξιδιών.
IV. Οι ομάδες συμφερόντων ή οι συντεχνιακές λογικές, ο ιδιότυπος ελληνικός προστατευτισμός/κορπορατισμός και οι ιδεοληπτικές αγκυλώσεις.
V. Ο προστατευτισμός μέχρι πρόκλησης στις αεροπορικές, ακτοπλοϊκές και οδικές μεταφορές.
Χρειάζονται ίση αντιμετώπιση, κανόνες, ισχυρό θεσμικό πλαίσιο, έλεγχοι, δίκαιη και ίση φορολόγηση και όχι αντικίνητρα που περιορίζουν τη λειτουργία και τον ανταγωνισμό τους.
VI. Επέκταση της χρονικής διάρκειας μίσθωσης των καταλυμάτων
- της οικονομίας διαμοιρασμού (Airbnb). Άρθρο 111, Νόμος 4446/2016 και Άρθρο 83, Νόμος 4472/2017
- των καταλυμάτων που υπόκεινται στο καθεστώς του ειδικού σήματος λειτουργίας (ΕΣΛ). (Αυτοεξυπηρετούμενα) Νόμος 4179/2013 ΦΕΚ 3118Β 9-12-13
Είναι απαράδεκτο να ζητάμε επέκταση της τουριστικής περιόδου και παράλληλα να επιβάλουμε τρίμηνη λειτουργία. Το ζητούμενο δεν είναι πόσες μέρες το χρόνο θα ενοικιάζονται αλλά αν θα πληρώσουν ή όχι φόρους.
Παράλληλα πρέπει να αρθούν οι φορολογικές και άλλες ανισότητες μεταξύ των καταλυμάτων τόσο: α) της οικονομίας διαμοιρασμού (45% φόρος) όσο και β) των καταλυμάτων που ανήκουν στο ειδικό σήμα λειτουργίας με βάση τα τετραγωνικά, μικρότερα των 80 τ.μ. και μεγαλύτερα των 100 τ.μ.. Άρθρο 46, Νόμος 4179/2013
VII. Άμεση αδειοδότηση των υδατοδρομίων και έναρξη πτήσεων με υδροπλάνα. Άλλο ένα γεφύρι της Άρτας.
Αναγκαία και ικανή συνθήκη για να γίνει επέκταση της τουριστικής περιόδου, να απαλλαγούμε από όλα τα παραπάνω και να προχωρήσουμε στις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις. Αλλιώς θα συνεχίσουμε για αρκετά ακόμα χρόνια την άχαρη συζήτηση για την επέκταση της τουριστικής περιόδου.
* Ο κ. Χρήστος Μυλωνάκης είναι αντιπρόεδρος του Επιμελητηρίου Χανίων