Δύο σημαντικά έργα (μονάδες «αντλησοταμίευσης») προωθεί η ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ στην Κρήτη (Νομοί Ρεθύμνου και Λασιθίου) και στον Δήμο Αμφιλοχίας, τα οποία φτάνουν τα 780 εκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων τα ίδια κεφάλαια ανέρχονται σε περίπου 220 εκατομμύρια ευρώ.
Τα δύο έργα αυτά, που παρουσιάστηκαν σε ειδική εκδήλωση χθες, μπορούν να λειτουργήσουν ως “φυσικές μπαταρίες”, δηλαδή να αποθηκεύσουν ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από άλλες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ή από ενέργεια που δεν αξιοποιείται στο ηλεκτρικό σύστημα τις ώρες της χαμηλής ζήτησης, με σκοπό να αξιοποιηθεί η ενέργεια σε ώρες που η ζήτηση είναι υψηλή.
Αναλυτικότερα:
ΥΒΡΙΔΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΑΜΑΡΙΟΥ
Με τροφοδοσία της αντλητικής λειτουργίας αποκλειστικά από δύο αιολικά πάρκα εγκατεστημένης ισχύος 89, 1 MW στο Νομό Λασιθίου και την αντλησοταμίευση στο φράγμα Ποταμών στο Νομό Ρεθύμνου, προκύπτει μια ενεργειακή εγκατάσταση με εγγυημένη ισχύ 50 MW (εγκατεστημένη 75 MW), που αποδίδει στο σύστημα της Κρήτης εγγυημένη ενέργεια 227 GWH. Το όλο σχήμα περιλαμβάνει τρεις στροβιλοαντλίες σταθερών στροφών, 25 MW η κάθε μια και δώδεκα αντλίες μεταβλητών στροφών, συνολικής ισχύος 38, 4 MW. Με τον τρόπο αυτόν αναβαθμίζεται ενεργειακά ο υπάρχων ταμιευτήρας του φράγματος Ποταμών Αμαρίου (κάτω ταμιευτήρας), και κατασκευάζεται ο άνω ταμιευτήρας χωρητικότητας περί τα 1, 2 εκ. κ.μ. 450 μέτρα ψηλότερα.
Η επένδυση, ύψους περίπου 280 εκατομμυρίων ευρώ, έχει εγχώρια προστιθέμενη αξία άνω των 150 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ ο Οργανισμός Ανάπτυξης Κρήτης και η τοπική αυτοδιοίκηση θα απολαμβάνουν ετήσια έσοδα εκατομμυρίων ευρώ κατά την 25ετή περίοδο της σχετικής σύμβασης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι και τα δύο έργα αξιοποιούν ως κάτω ταμιευτήρα υπάρχουσες εγκαταστάσεις, ώστε το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα να είναι απόλυτα θετικό.
ΑΝΤΛΗΣΟΤΑΜΙΕΥΣΗ ΑΜΦΙΛΟΧΙΑΣ
Με συνολική εγκατεστημένη ισχύ 680 MW (παραγωγή) και 730 MW (άντληση) και ετήσια παραγωγή ενέργειας περίπου 816.00 GWh το έργο περιλαμβάνει δυο ανεξάρτητους άνω ταμιευτήρες (Άγιο Γεώργιο και Πύργο με όγκους περίπου 5 hm3 και 2 hm3 αντίστοιχα) ενώ ως κάτω ταμιευτήρα χρησιμοποιεί την υπάρχουσα λίμνη Καστρακίου της ΔΕΗ.
Η επένδυση της τάξεως των 500 εκατομμυρίων ευρώ αναμένεται να δημιουργήσει 900 θέσεις εργασίας στην περίοδο της κατασκευής και άλλες 60 μόνιμες για τη λειτουργία, προσφέροντας σημαντικά και στην τουριστική αναβάθμιση της περιοχής με πρόσθετα αντισταθμιστικά οφέλη, όπως η διεύρυνση του οδικού δικτύου και η δημιουργία ηλεκτρικού και τηλεπικοινωνιακού δικτύου.
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ
Σημειώνεται ότι το έργο της Αμφιλοχίας έχει χαρακτηριστεί Ελληνική Στρατηγική Επένδυση και Έργο Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος (Project of Common Interest – PCI 3.24), έχοντας ενταχθεί στις Διαδικασίες Στρατηγικών Επενδύσεων (του Ν.3894/2010) και στο σχέδιο διασύνδεσης ηλεκτρικής ενέργειας Βορρά – Νότου στην κεντροανατολική και νοτιοανατολική Ευρώπη.Επίσης, έχει συμπεριληφθεί για μόχλευση ξένων επενδυτικών κεφαλαίων στον κατάλογο των έργων JUNCKER, όπως άλλωστε και το έργο Αμαρίου, ενώ λόγω του διευρωπαϊκού του χαρακτήρα οι τεχνικές μελέτες και η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων συγχρηματοδοτούνται από τον Μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη» με σύμβαση που υπεγράφη τον Μάρτιο του 2015 με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό ΙΝΕΑ (Innovation and Networks Executive Agency).
Και τα δύο έργα αναμένεται να τεθούν σε δοκιμαστική λειτουργία το 2021.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΑΝΤΛΗΣΟΤΑΜΙΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ
Οι Αντλησοταμιευτικοί Σταθμοί είναι «φυσικές μπαταρίες» μαζικής αποθήκευσης ενέργειας. Αποτελούνται από τουλάχιστον δύο ταμιευτήρες με υψομετρική απόσταση. Η διαφορά τους από τα συμβατικά υδροηλεκτρικά έργα είναι ότι το νερό που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας κατευθυνόμενο από τον πάνω ταμιευτήρα προς τον κάτω μπορεί με τη βοήθεια στροβιλοαντλιών να «αντληθεί» εκ νέου στον πάνω ταμιευτήρα. Η άντληση γίνεται με χρήση αιολικής ενέργειας, η οποία αποθηκεύεται ως υδροηλεκτρικό «απόθεμα» στον πάνω ταμιευτήρα και μπορεί να χρησιμοποιηθεί όποτε κρίνεται αναγκαίο με βάση τη ζήτηση.
ΙΣΤΟΡΙΚΟ
Οι αντλησοταμιευτικοί σταθμοί εμφανίστηκαν στις αναπτυγμένες βιομηχανικά χώρες της Ευρώπης (Ιταλία και Ελβετία) ήδη από το 1890, για να εξυπηρετήσουν την ενεργοβόρο βιομηχανία τους με μειωμένο ενεργειακό κόστος. Το 1930 κατασκευάστηκαν στις ΗΠΑ οι πρώτες στροβιλοαντλίες. Σήμερα παγκοσμίως έχουν εγκατασταθεί 142.000 MW, από τα οποία το 31% (δηλαδή γύρω στα 44.000 MW) στην Ευρώπη.