Εγκύκλιο σχετικά με την εκλογή μελών των προεδρείων στα νέα δημοτικά συμβούλια, εξέδωσε το Υπουργείο Εσωτερικών.
Στην εγκύκλιο επισημαίνεται ότι η διαδικασία εκλογής των μελών του προεδρείου του δημοτικού συμβουλίου για τη δημοτική περίοδο 2019 – 2023 λαμβάνει χώρα την Κυριακή 1 ή 8 Σεπτεμβρίου 2019 (έναρξη της δημοτικής περιόδου – πρώτη θητεία) και την Κυριακή 7 Νοεμβρίου 2021 (τρίτο έτος δημοτικής περιόδου – δεύτερη θητεία).
Η πρόσκληση δημοσιεύεται υποχρεωτικά στην ιστοσελίδα του δήμου, με μέριμνα του αρμόδιου προς τούτο υπαλλήλου του δήμου, ενώ επιδίδεται ή κοινοποιείται με κάθε πρόσφορο μέσο στους δημοτικούς συμβούλους τρεις (3) τουλάχιστον πλήρεις ημέρες πριν από την ημέρα που ορίζεται για τη συνεδρίαση. Αυτό σημαίνει ότι η επίδοση ή η κοινοποίηση πρέπει να λάβει χώρα το αργότερο την Τετάρτη 28 Αυγούστου ή την Τετάρτη 4 Σεπτεμβρίου 2019, αναλόγως του αν η εκλογή του προεδρείου ορίζεται για την Κυριακή 1 ή 8 Σεπτεμβρίου, αντίστοιχα.
Σημειώνεται ότι η συνεδρίαση για την εκλογή του προεδρείου, καθώς και για την εκλογή των μελών της οικονομικής επιτροπής και της επιτροπής ποιότητας ζωής, η οποία ακολουθεί και λαμβάνει χώρα μετά την επίτευξη εκλογής όλων των μελών του προεδρείου, είναι ειδική και πραγματοποιείται μόνο για τον σκοπό αυτόν. Έτσι, μετά την ολοκλήρωση της εκλογής των μελών του προεδρείου και των ανωτέρω επιτροπών δεν δύναται να υπάρξει συζήτηση για άλλο θέμα στο συμβούλιο.
Επισημαίνεται, δε, ότι όπως γίνεται δεκτό στην υπ’ αριθμ. 234/2007 Γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, η ειδική συνεδρίαση του συμβουλίου για την ανάδειξη των μελών του προεδρείου δεν έχει υποχρεωτικά δημόσιο χαρακτήρα, «χωρίς, όμως, τούτο να αποκλείεται, εφόσον ληφθεί σχετική απόφαση από το κυρίαρχο όργανο, ήτοι το δημοτικό συμβούλιο».
ΕΚΛΟΓΗ
Αφού διαπιστωθεί η απαρτία της ειδικής συνεδρίασης, τα μέλη του δημοτικού συμβουλίου εκλέγουν χωριστά για κάθε αξίωμα τα μέλη του προεδρείου με μυστική ψηφοφορία. Η ψηφοφορία διενεργείται με ψηφοδέλτια στα οποία αναγράφονται τα ονόματα των υποψηφίων, ενώ δύνανται να θέσουν υποψηφιότητα όσοι δημοτικοί σύμβουλοι το επιθυμούν, χωρίς την ανάγκη τήρησης ποσόστωσης από τα δύο φύλα, από τη στιγμή που κάτι τέτοιο δεν προβλέπεται στις οικείες νομοθετικές διατάξεις.
Η εκλογή του προέδρου, του αντιπροέδρου και του γραμματέα του δημοτικού συμβουλίου λαμβάνει χώρα στην ίδια συνεδρίαση, αλλά σε δύο διακριτές μεταξύ τους φάσεις, ως ακολούθως:
Στην πρώτη φάση της διαδικασίας εκλογής, ο προεδρεύων σύμβουλος καλεί τους δημοτικούς συμβούλους που ανήκουν στην παράταξη που εξέλεξε δήμαρχο να εκλέξουν με μυστική ψηφοφορία έναν εξ αυτών ως προτεινόμενο για το αξίωμα του προέδρου του δημοτικού συμβουλίου, με απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των μελών της παράταξης. Εάν κανείς από τους ενδιαφερόμενους δεν συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται. Εάν και κατά τη δεύτερη ψηφοφορία δεν συγκεντρωθεί η απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των μελών της παράταξης ή υπάρξει ισοψηφία, τότε διενεργείται τρίτη ψηφοφορία μεταξύ των δύο επικρατέστερων υποψήφιων. Κατά την τρίτη ψηφοφορία εκλέγεται όποιος συγκεντρώσει τη σχετική πλειοψηφία των παρόντων μελών της παράταξης. Σε περίπτωση ισοψηφίας γίνεται κλήρωση. Την κλήρωση διενεργεί, όπως είναι φυσικό, ο προεδρεύων σύμβουλος.
Στη συνέχεια, ο προεδρεύων σύμβουλος καλεί τους δημοτικούς συμβούλους που ανήκουν στην παράταξη που αναδείχθηκε δεύτερη σε εκλογική δύναμη, ή πρώτη αλλά δεν εξέλεξε δήμαρχο, να εκλέξουν με μυστική ψηφοφορία έναν εξ αυτών ως προτεινόμενο για το αξίωμα του αντιπροέδρου του δημοτικού συμβουλίου. Η διαδικασία εκλογής είναι ίδια με εκείνη που ακολουθείται για την ανάδειξη του προτεινόμενου προέδρου του συμβουλίου.
Τέλος, καλούνται οι δημοτικοί σύμβουλοι που ανήκουν στην τρίτη σε εκλογική δύναμη παράταξη και εκλέγουν με μυστική ψηφοφορία έναν εξ αυτών ως προτεινόμενο για το αξίωμα του γραμματέα του δημοτικού συμβουλίου, με την ίδια διαδικασία.
Υπογραμμίζεται, στο σημείο αυτό, ότι:
• Σε περίπτωση που υποβάλλεται μία μόνο υποψηφιότητα για κάποιο/α από τα αξιώματα του προεδρείου, η υποψηφιότητα αυτή προάγεται στη β’ φάση της διαδικασίας άνευ ενδοπαραταξιακής ψηφοφορίας.
• Υποψήφιοι για τα υπό κάλυψη αξιώματα μπορεί να αναδειχθούν και οι σύμβουλοι που τυχόν απουσιάζουν από τη συνεδρίαση αυτή, για οποιονδήποτε λόγο, εφόσον έχουν εκδηλώσει τη σχετική βούλησή τους, με σχετικό έγγραφο που κατατίθεται στο πρωτόκολλο του οικείου δήμου.
• Οι ενδοπαραταξιακές ψηφοφορίες για την εκλογή των προτεινόμενων μελών του προεδρείου του συμβουλίου λαμβάνουν χώρα υποχρεωτικά, δίχως να είναι επιτρεπτή η εξωτερίκευση προ-ειλημμένων αποφάσεων από τα μέλη των παρατάξεων. Σημειώνεται ότι οι σχετικές διαδικασίες δεν είναι απαραίτητο να λάβουν χώρα κατ’ ανάγκη σε διαφορετικό ή διακριτό χώρο του δημοτικού καταστήματος, κάτι που σε πολλές περιπτώσεις δεν είναι χωροταξικά εφικτό.
• Σε περίπτωση που για οποιαδήποτε από τις υπό κάλυψη θέσεις μελών του προεδρείου του συμβουλίου δεν υπάρξει υποψηφιότητα προερχόμενη από την αντίστοιχη παράταξη, σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν ανωτέρω, τότε καλείται το σύνολο του δημοτικού συμβουλίου, προκειμένου να εκλέξει μεταξύ του συνόλου των δημοτικών συμβούλων τον προτεινόμενο για το αξίωμα για το οποίο δεν κατατέθηκε υποψηφιότητα. Στην περίπτωση αυτή εάν κανείς από τους συμβούλους δεν συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται. Εάν και κατά τη δεύτερη ψηφοφορία δεν συγκεντρωθεί η απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των μελών του δημοτικού συμβουλίου ή υπάρξει ισοψηφία, τότε διενεργείται τρίτη ψηφοφορία μεταξύ των δύο επικρατέστερων συμβούλων. Κατά την τρίτη ψηφοφορία εκλέγεται όποιος συγκεντρώσει τη σχετική πλειοψηφία των παρόντων μελών του συμβουλίου. Σε περίπτωση ισοψηφίας διενεργείται κλήρωση από τον προεδρεύοντα σύμβουλο.
• Ο προεδρεύων σύμβουλος είναι υπεύθυνος για την επίσπευση όλων των προβλεπόμενων διαδικασιών, καθώς και για την τήρηση της νομιμότητας και της ευταξίας καθ’ όλη τη διάρκεια της εκλογικής διαδικασίας.
Μετά την ολοκλήρωση των διαδικασιών εκλογής των προτεινόμενων υποψηφίων για καθένα από τα αξιώματα του προεδρείου του συμβουλίου, το δημοτικό συμβούλιο καλείται από τον προεδρεύοντα να επικυρώσει ως σώμα με ψηφοφορία την εκλογή των υποδειχθέντων υποψηφίων. Όπως είναι φυσικό, στη β’ φάση της διαδικασίας συμμετέχουν οι δημοτικοί σύμβουλοι όλων των παρατάξεων, ενώ η επικύρωση της εκλογής των προτεινόμενων λαμβάνει χώρα ακόμα και αν κάποια υποψηφιότητα συγκεντρώσει λιγότερες θετικές από αρνητικές ψήφους.
Οι υποδειχθέντες υποψήφιοι για κάθε αξίωμα εκλέγονται αν δεν υποβληθεί διαφορετική πρόταση ή εάν καμία από τις διαφορετικές προτάσεις που τυχόν υποβληθούν, σύμφωνα με τους περιορισμούς που προβλέπει το άρθρο 64 παρ. 2 του ν. 3852/201030, κατά τη μυστική ψηφοφορία που διεξάγεται, δεν καταφέρει να συγκεντρώσει τα δύο τρίτα (2/3) του συνολικού αριθμού των μελών του δημοτικού συμβουλίου. Στην περίπτωση αυτή οι υποψήφιοι (ο αρχικώς υποδειχθείς και ο ή οι προτεινόμενοι) εγγράφονται σε ψηφοδέλτια και οι δημοτικοί σύμβουλοι έχουν το δικαίωμα να εκδηλώσουν τη βούλησής τους θέτοντας έναν σταυρό προτίμησης. Εάν ο ή οι (κατά το β’ στάδιο) προτεινόμενοι δεν λάβουν τα 2/3 του συνολικού αριθμού των δημοτικών συμβούλων, τότε εκλέγεται ο αρχικώς υποδειχθείς (κατά το α’ στάδιο), ακόμα και εάν οι σταυροί προτίμησης που έλαβε δεν αποτελούν την πλειοψηφία του συμβουλίου.
Καθίσταται φανερό, από τα ανωτέρω, ότι οι δημοτικοί σύμβουλοι δύνανται ακόμα και την ύστατη στιγμή προ της επικύρωσης της εκλογής των υποδειχθέντων μελών, είτε να θέσουν οι ίδιοι την υποψηφιότητά τους, είτε να προταθούν για την πλήρωση της θέσης μέλους του προεδρείου. Εξυπακούεται, λαμβανομένου υπόψιν ιδίως του πνεύματος των διατάξεων του άρθρου 64 ν. 3852/2010, ότι η πρόταση υποψηφίου, προκειμένου να οδηγήσει στη μυστική ψηφοφορία της προηγούμενης παραγράφου, προϋποθέτει τη ρητή και ανεπιφύλακτη συναίνεση του προταθέντος.
Ακολουθεί ο πίνακας, ο οποίος προσδιορίζει τον απαιτούμενο αριθμό ψήφων για την εκλογή προτεινόμενου υποψηφίου στο β’ στάδιο εκλογής, με βάση το μέγεθος του δημοτικού συμβουλίου.
ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ ΤΗΣ ΕΚΛΟΓΗΣ
Εάν δεν επιτευχθεί εκλογή για οποιονδήποτε λόγο, κατά τη διαδικασία που περιγράφηκε ανωτέρω, ή εάν η συνεδρίαση ματαιωθεί, επειδή δεν διαπιστώθηκε απαρτία, η ανωτέρω διαδικασία επαναλαμβάνεται την Κυριακή 8 ή 15 Σεπτεμβρίου 2019, 10:00 π.μ., αναλόγως του αν η ως πρώτη ημερομηνία για την εκλογή του προεδρείου ορίστηκε η Κυριακή 1 ή 8 Σεπτεμβρίου 34. Υπογραμμίζεται ότι η επαναληπτική διαδικασία εκλογής λαμβάνει χώρα μόνο για τα μέλη του προεδρείου των οποίων η εκλογή δεν επιτεύχθηκε κατά την πρώτη συνεδρίαση.
Σε κάθε περίπτωση, την πρόσκληση στους συμβούλους για την εκλογή των μελών του προεδρείου που δεν εξελέγησαν απευθύνει ο σύμβουλος του συνδυασμού του δημάρχου, που έχει εκλεγεί με τις περισσότερες ψήφους, σύμφωνα με την απόφαση επικύρωσης του αποτελέσματος της εκλογής, ενώ ο ίδιος προεδρεύει στην εν λόγω συνεδρίαση, ανεξάρτητα από το αν έχει επιτευχθεί η εκλογή του προέδρου του συμβουλίου κατά την πρώτη συνεδρίαση. Το ανωτέρω πρέπει να γίνει δεκτό διότι δεν έχει λάβει ακόμη χώρα συγκρότηση του προεδρείου ως σώμα, κάτι το οποίο επιτυγχάνεται μέσω της επιτυχούς εκλογής όλων των μελών του.
Αν και στη δεύτερη συνεδρίαση, κατά τα ανωτέρω, δεν επιτευχθεί εκλογή ή αν η συνεδρίαση ματαιωθεί, επειδή δεν σχηματίστηκε απαρτία, θεωρείται ότι εκλέγονται, κατά πλάσμα δικαίου και ανάλογα με την περίπτωση, οι σύμβουλοι που έλαβαν κατά σειρά τους περισσότερους σταυρούς προτίμησης από την αντίστοιχη παράταξη, σύμφωνα με τη δικαστική απόφαση που τους ανακήρυξε.
Δείτε ΕΔΩ όλη την εγκύκλιο