Το χθεσινό άρθρο, με τίτλο «“Ξενοδοχοποίηση” | Το ανείπωτο “δράμα” των Χανίων…» προκάλεσε ποικίλα σχόλια. Λογικό και αναμενόμενο, εν πολλοίς.
Είναι ένα άρθρο που περιγράφει μία γενικότερη κατάσταση αναφορικά με τον όρο «ξενοδοχοποίηση», τον οποίο καθένας στα Χανιά χρησιμοποιεί κατά πώς τον βολεύει, ειδικά το τελευταίο χρονικό διάστημα, μετά και τις επιπτώσεις της υγειονομικής κρίσης.
Προφανώς, για το θέμα αυτό καθένας μας μπορεί να έχει την άποψή του. Προφανώς, επίσης, οφείλει να σέβεται την αντίθετη άποψη. Χωρίς να -επιχειρεί να- τη «δαιμονοποιεί», να τη διαστρεβλώνει εσκεμμένα ή να την απαξιώνει με λεκτικά και άλλα -ενίοτε ευτελή- «τεχνάσματα», που σπανίως αφορούν την ουσία.
Γενικές επισημάνσεις οι παραπάνω.
Ειδικά για τον λόφο Καστέλι, τώρα, και με δεδομένη την πρωτοβουλία συμπολιτών μας «ενάντια στην ξενοδοχοποίηση των μνημείων».
Αναρωτιέμαι – και δεν είναι η πρώτη φορά:
Όσοι τοπικοί θεσμικοί φορείς, πρόσωπα με θεσμικό ρόλο, σύλλογοι και πολίτες εναντιώνονται, την τελευταία τριετία ή και εσχάτως, στη μετατροπή των κτηρίων σε ξενοδοχείο, προτάσσοντας τα μνημεία, την αδιαμφισβήτητη ιστορία και την ομολογουμένως σπουδαία πολιτιστική κληρονομιά της περιοχής -το παλίμψηστο-, πού ήταν από τον Ιούνιο του 2004 έως και το 2017, όταν κι έγινε ευρέως γνωστή η πρωτοβουλία του Πολυτεχνείου Κρήτης για τη σχεδιαζόμενη αξιοποίησή τους;
Επί δεκατρία ολόκληρα χρόνια (2004 – 2017), όλοι αυτοί οι τοπικοί θεσμικοί φορείς, τα πρόσωπα με θεσμικό ρόλο, οι σύλλογοι και οι πολίτες, με ελάχιστες καταγεγραμμένες εξαιρέσεις, δεν βρήκαν μία κουβέντα να πουν δημόσια για την παράνομη κατάληψη ενός από τα τρία κτήρια, που αντιμετώπιζε -εδώ και πολλά χρόνια- και εξακολουθεί ν’ αντιμετωπίζει σοβαρά στατικά προβλήματα, σύμφωνα με επίσημα έγγραφα αρμοδίων Υπηρεσιών;
Δεν βρήκαν μία κουβέντα να πουν δημόσια για τα μνημεία, την ιστορία και την πολιτιστική κληρονομιά όλο αυτό το χρονικό διάστημα;
Δεν βρήκαν μία κουβέντα να πουν δημόσια για την πόρτα που συχνά – πυκνά έκλεινε με κλειδαριά, αποκλείοντας την πρόσβαση αρκετών πολιτών στο «μπαλκόνι των Χανίων»; Τώρα θυμήθηκαν τον «δημόσιο χώρο»;
Δεν βρήκαν μία κουβέντα να πουν δημόσια για τις κατά καιρούς παράνομες παρεμβάσεις στο υπό κατάληψη κτήριο – μνημείο από τους καταληψίες; Σήμερα μόνο προβληματίζονται για τις όποιες εργασίες -ειπώθηκε σε πρόσφατη συνάντηση ότι- κάνει η εταιρεία χωρίς την άδεια της Αρχαιολογίας; Ανοίγω παρένθεση: Αν η εταιρεία προχωρά όντως σε εργασίες χωρίς να έχει λάβει την απαιτούμενη άδεια από τις αρμόδιες Υπηρεσίες, ορθώς το επισημαίνουν, ορθώς το καταγγέλλουν και είναι ξεκάθαρο ότι θα πρέπει να ληφθούν άμεσα τα προβλεπόμενα, εκ του νόμου, μέτρα. Τελεία και παύλα. Κλείνει η παρένθεση.
Δεν βρήκαν μία κουβέντα να πουν δημόσια, το 2010, για την ανάγκη λήξης της κατάληψης του κτηρίου της Μεραρχίας Κρητών προκειμένου να υλοποιηθούν οι σχεδιαζόμενες -από το Πολυτεχνείο Κρήτης- εργασίες αποκατάστασής του (με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση και ολοκληρωμένο τον σχετικό διαγωνισμό για την ανάδειξη αναδόχου), προκειμένου, στη συνέχεια, να χρησιμοποιηθεί αποκλειστικά και μόνο για εκπαιδευτικές δραστηριότητες τού Ιδρύματος, όχι ως ξενοδοχείο;
Δεν βρήκαν κανέναν απολύτως λόγο για να λάβουν και να γνωστοποιήσουν αποφάσεις (οι φορείς και οι σύλλογοι) ή για να συγκροτήσουν (οι πολίτες) μία «Πρωτοβουλία», όπως έπραξαν πριν από λίγες εβδομάδες, προκειμένου να διεκδικήσουν με την ίδια ευαισθησία και το ίδιο σθένος τη λήξη της κατάληψης και την αποκατάσταση των κτηρίων προς όφελος της τοπικής κοινωνίας;
Η πολυετής αυτή εκκωφαντική… σιωπή της συντριπτικής πλειονότητας εκείνων των τοπικών φορέων και των πολιτών που σήμερα τάσσονται κατά της «ξενοδοχοποίησης των μνημείων στον λόφο Καστέλι», αλλά ακόμη και πολλών από αυτούς που σήμερα τάσσονται υπέρ της επένδυσης (με ελάχιστες καταγεγραμμένες εξαιρέσεις, επαναλαμβάνω – και από τη μία και από την άλλη πλευρά), μαρτυρά, κατά την προσωπική μου άποψη, και πάντα κατά (ατομική) περίπτωση (γιατί τα «τσουβαλιάσματα» ουδέποτε με αφορούσαν): υποκρισία, αδιαφορία, ατολμία, φόβο, ιδεοληψίες, αλλά και συμπόρευση με τους καταληψίες από μερίδα πολιτών.
ΥΓ.: Στην ανοιχτή συνάντηση που διοργάνωσε πρόσφατα, στο πάρκο Ειρήνης και Φιλίας των Λαών, στα Χανιά, η «Πρωτοβουλία Πολιτών Ενάντια στην Ξενοδοχοποίηση των Μνημείων στο Λόφο Καστέλι», μαθαίνω ότι τον λόγο ζήτησαν και έλαβαν, μεταξύ των άλλων, και μέλη της Συνέλευσης Αλληλεγγύης στη Rosa Nera, που, ως γνωστόν, επιθυμούν την επανακατάληψη του κτηρίου της Μεραρχίας Κρητών (χαρακτηρισμένου ως νεώτερου μνημείου από τα τέλη του 2017).
Ήταν μία μοναδική στιγμή δημοκρατικής λειτουργίας – και απόλυτου σεβασμού στην αντίθετη άποψη ως προς το σκέλος της επανακατάληψης, θέλω να ελπίζω. Θα είμαι ιδιαίτερα ευτυχής αν δούμε μία ανάλογη στιγμή να επαναληφθεί σε μελλοντικό χρόνο, με τη συμμετοχή και συμπολιτών μας, οι οποίοι τάσσονται υπέρ της επένδυσης στον λόφο Καστέλι. Σε αυτή την περίπτωση νιώθω ότι θα είμαστε πραγματικά «μια ωραία ατμόσφαιρα»…
6 Σχόλια
Παρακολουθώ πως δίνεται μεγάλος αγώνας για να μην γίνουν τα χτίρια στον λόφο Καστέλι ξενοδοχείο. Η άποψη πίσω από αυτήν την προσπάθεια είναι πως τα χτίρια αυτά είναι ιστορικά χτίρια και πως αν το Πολυτεχνείο δεν μπορεί, ή δεν θέλει, να τα αξιοποιήσει για το συγκεκριμένο του λειτούργημα ως Πολυτεχνείο, “ανήκουν” στους Χανιώτες πολίτες που έχουν ηθικά το δικαίωμα να τα απολαμβάνουν σαν “Ακρόπολη” της πόλης τους.
Μόνος στόχος, όμως, δεν μπορεί να είναι η αποτροπή του σχεδίου του Πολυτεχνείου. Έτσι ακούμε διάφορες προτάσεις για την χρήση των χτιρίων. Η επικρατέστερη είναι αυτή της βιβλιοθήκης ή του ιστορικού αρχείου ή και των δύο μαζί.
Ανεξάρτητα από τις προτάσεις ισχύει πως μόνο οι επισκευές στα χτίρια θα κόστιζαν δεκαοχτώ εκατομμύρια.
Αναρωτιούνται πολλοί Χανιώτες πολίτες, με τους οποίους μίλησα, αν είναι δυνατό να βρεθούν αυτά τα χρήματα, και πριν από αυτό, αν υπάρξει η σχετική επίμονη πρωτοβουλία από τις δημοτικές μας αρχές. Με τις εμπειρίες που έχουν αυτοί οι συμπολίτες μας με τις δημόσιες αρχές αμφιβάλλουν έντονα και εκφράζουν την εκτίμηση πως στο τέλος το μόνο που θα μπορούσαν να καταφέρουν οι διάφορες πρωτοβουλίες κατά της ξενοδοχειοποίησης θα είναι να ακυρωθεί το σχέδιο του Πολυτεχνείου και τα χτίρια να εγκαταλειφτούν.
Οι Χανιώτες που εκφράζουν αυτούς τους φόβους δεν είναι υποστηριχτές ενός ανεξέλεγκτου φιλελευθερισμού, ούτε θέλουν να θυσιαστούν τα πάντα για το χρήμα και φυσικά σέβονται και αυτοί την ιστορική μας κληρονομιά.
Προσωπικά θα προτιμούσα την βιβλιοθήκη και το ιστορικό αρχείο, με τίμημα όλα τα οφέλη που θα είχε το ξενοδοχείο για Πολυτεχνείο, φοιτητές και τοπική οικονομία, αν το σχέδιο αυτό ήταν πραγματοποιήσιμο και, επιπλέον, σε λιγότερο από δέκα χρόνια. Απέναντι στην εγκατάλειψη, ή και στην κατάληψη, ή μια διάρκεια για την δημιουργία βιβλιοθήκης ή αρχείου κοντά στα είκοσι πέντε χρόνια, θα προτιμούσα όμως το ξενοδοχείο με τα χτίρια σε άριστη κατάσταση (φτιαγμένα με ξένα λεφτά) με όλα τα οφέλη που θα είχαν Πολυτεχνείο, φοιτητές και τοπική οικονομία – φυσικά χωρίς πισίνα και με προσβασιμότητα στο κοινό. Μετά από τα είκοσι πέντε χρόνια, που δεν είναι πολλά στην Ιστορία μας πόλης, θα μπορούσαμε να τα παραλάβουμε έτοιμα για όποια άλλη χρήση θα έχουμε προετοιμάσει αυτά τα είκοσι πέντε χρόνια.
Η ιδέα να γίνουν χτίρια του Πολυτεχνείου, που είναι δημόσια ιστορικά χτίρια, ξενοδοχείο, είναι για πολλούς Χανιώτες απαράδεχτη. Δυστυχώς, όμως, μοιάζει αυτήν τη στιγμή η μόνη λύση για την οποία υπάρχει χρηματοδότηση.
Να γεμίζεις τα όποια χτίρια με ζωή φιλοξενώντας ανθρώπους, στην ουσία δεν είναι ανήθικο, ακόμα και εκεί που αυτή η χρήση δεν είναι η αρμόζουσα στον χαρακτήρα τους.
Ανήθικο είναι να τ’ αφήσεις να ρημάξουν.
Τα κτίρια ανήκουν στο Πολυτεχνείο.Να χρησιμοποιηθούν γιά εκπαιδευτικούς σκοπούς.Όχι βιβλιοθήκη,όχι ιστορικό αρχείο,αλλά προς όφελος των φοιτητών.
Και βέβαια ΠΟΤΕ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ!
Κύριε Γιώργο-Παλιά Πόλη, στην ουσία συμφωνώ μαζί σου, αλλά ξέρουμε όλοι πως σε αυτήν την πόλη δεν προχωράει τίποτα και αν κατά λάθος προχωρήσει κάποια στιγμή αυτό παίρνει δεκαετίες. Αν και εδώ πρόκειται για τέτοια εξέλιξη καλύτερο θα ήταν το ξενοδοχείο, για τους λόγους που περιγράφω στο πάνω σχόλιο μου. Οι άνθρωποι που δεν θέλουν το ξενοδοχείο πρέπει λοιπόν να δώσουν αγώνα ΥΠΕΡ αυτού που θα γινόταν εναλλακτικά στο ξενοδοχείο και όχι να δίνουν μόνο αγώνα ΚΑΤΑ του ξενοδοχείου.
Βραχυπρόθεσμες μισθώσεις
Στην παλιά πόλη των Χανίων, πολλά σπίτια που ήταν παρατημένα και ετοιμόρροπα αναστηλώθηκαν και ενοικιάζονται με βραχυπρόθεσμη μίσθωση. Μπορεί κανείς εύκολα με μια βόλτα στην παλιά πόλη να διακρίνει αυτά τα σπίτια και να δει συχνά αμέσως δίπλα τους αυτά που υπάρχουν υπό παραδοσιακές συνθήκες, και να κάνει μια σύγκριση για να έχει μια σωστή άποψη. Να το πω αλλιώς: Την παλιά πόλη μας την έσωσαν από την κατάρρευση οι μικρές τουριστικές επιχειρήσεις, μέσα σε αυτές και οι βραχυπρόθεσμες μισθώσεις.
Δεν είναι οι λίγοι που έχουν όφελος από αυτές τις μισθώσεις αλλά οι πολλοί. Είναι συχνά απλοί άνθρωποι που ενισχύουν το χαμηλό εισόδημα τους με αυτήν την σύγχρονη εκμετάλλευση της μικρής τους περιουσίας. Όφελος όμως έχουν και οι τοπικές οικονομίες, διότι τα χρήματα που έρχονται κυρίως από το εξωτερικό μπαίνουν στον τοπικό οικονομικό κύκλο και φροντίζουν έτσι για γνήσια τοπική ανάπτυξη. Πρόβλημα βέβαια έχουν οι πολίτες που ψάχνουν στέγη. Οι περισσότεροι Έλληνες, όμως, μένουν σε δικά τους σπίτια. Αλλά, στις βραχυπρόθεσμες μισθώσεις υπάρχει ήδη κορεσμός, μόνο στο κέντρο των πόλεων υπάρχει ζήτηση που να συμφέρει για τέτοια μίσθωση. Έτσι, όποιος ψάχνει στέγη θα βρίσκει, αλλά λίγο έξω από το κέντρο και με λίγο ψηλότερο ενοίκιο από ό, τι πλήρωνε πριν το φαινόμενο της βραχυπρόθεσμης μίσθωσης. Κάποιες γειτονιές στην Αθήνα ίσως αλλάξουν και χαρακτήρα, αλλά από αυτό δεν χαλάει και ο κόσμος. Συνολικά αυτή η λαϊκή επένδυση φέρνει οικονομικό όφελος σε πάρα πολλούς απλούς ανθρώπους, έμμεσο ή άμεσο, και αναβαθμίζει την γενικά πολύ χαμηλή ποιότητα των σπιτιών που υπήρχε. Χαμένους έχει η κάθε εξέλιξη, αλλά σε αυτή τη περίπτωση τα προβλήματα τους θα λυθούν μέσα από καινούριες ισορροπίες. Επίσης, μας παραξενεύει η κάθε αλλαγή που μας αλλάζει συνήθειες που είχαμε αγαπήσει. Αλλά θα έλεγε κανείς πως πρέπει να καταργήσουμε το γράψιμο με τον υπολογιστή, γιατί να γράφεις με το χέρι είναι πιο αισθησιακό;
Στην πολυκατοικία που μένω στο κέντρο της πόλης μας, συνήθως οι πιο ευγενικοί συγκάτοικοι μου είναι οι τουρίστες που έρχονται στο απέναντι από το δικό μου διαμέρισμα, που ενοικιάζεται με βραχυπρόθεσμη μίσθωση. Η ειδυλλιακή γειτονιά που όλοι γνωρίζονται και χαιρετά ο ένας τον άλλο, έτσι και αλλιώς δεν υπάρχει πια. Ο κόσμος που νοσταλγούν οι μεγαλύτεροι από εμάς δεν μπορεί να γυρίσει, όχι διότι το εμποδίζει ο τουρισμός. Αλλά γιατί ο κόσμος που ζήσαμε ποτέ δεν γυρνά. Με ή χωρίς τουρισμό.
Αυτό το κείμενο το έγραψα κάποτε αλλά δεν το δημοσίευσα γιατί ήξερα πως θα μου δημιουργήσει ”εχθρούς” και εγώ θέλω φίλους και όχι εχθρούς αλλά θα πω εδώ τα πράγματα όπως είναι και όποιος μπορεί ας τα καταλάβει. Γιώργος Κιαγιάς
Επιτέλους ένα τεκμηριωμένο άρθρο και σοβαρά σχόλια από τον Γιώργος Κιαγιάς.
Δυστυχώς η μοίρα του άρθρου είναι να χαθεί από την πληθώρα οπαδικών συνθημάτων και άρθρων κενολογίας που αναφέρονται στο λόφο καστέλι.
Και όχι, δεν οφείλουμε σεβασμό σε όλες τις απόψεις. Οφείλουμε ίσως, στο όνομα του δικαιώματος της έκφρασης, να τις ακούσουμε αλλά όχι απαραιτήτως να τις έχουμε σε εκτίμηση, να τις σεβαστούμε, να τις υιοθετήσουμε.
Βιβλιοθήκη σε περιοχή χωρίς πάρκινγκ και στο χειρότερο σημείο για να το πλησιάσουν οι πολίτες από όλα τα μέρη του δήμου Χανίων είναι τελείως λάθος και απορώ με ποιο μυαλό το ανάφερε κάποιος, το ιστορικό αρχείο είναι πιο καλή ιδέα, λόγω τουριστικής περιοχής. Το θέμα είναι πόσα χρόνια θέλει το δημόσιο να βγάλει μια μελέτη και μετά να το βάλει στο ΕΣΠΑ και μετά να κάνει προκήρυξη και μετά να το φτιάξει ο εργολάβος, φοβάμαι θα καταλήξει όπως τα νεώρια με τα 30 χρόνια απραξίας του δήμου Χανίων.